YEME BOZUKLUKLARINDA PSİKOAKTİF MADDE KULLANIMI: BİR GÖZDEN GEÇİRME

Bengi Pirim; Tevfika Tunaboylu İkiz

YEME BOZUKLUKLARINDA PSİKOAKTİF MADDE KULLANIMI: BİR GÖZDEN GEÇİRME

Yazarlar

Bengi Pirim İstanbul Üniversitesi, Edebiyat Fakültesi, Psikoloji Bölümü, Uygulamalı Psikoloji A.D.
Tevfika Tunaboylu İkiz İstanbul Üniversitesi, Edebiyat Fakültesi, Psikoloji Bölümü, Uygulamalı Psikoloji A.D.

Anahtar Kelimeler:

Yeme bozuklukları- anoreksiya nervoza- bulimiya nervoza- alkol kullanımı- madde kullanımı- bağımlılık

Özet

Yeme bozuklukları, giderek ilgi çekmeye başlamış, ender görülen ancak ölümle sonuçlanabilen bir psikiyatrik hastalık grubunu oluşturmaktadırlar. Yeme bozukluklarını konu alan çalışmalar artmakla beraber, etiyolojisi hakkındaki bilgiler henüz netlik kazanmamıştır. Yeme bozukluklarıyla, alkol ve madde kullanımı arasındaki ilişkiyle ilgili bilgiler ise oldukça sınırlıdır. Bu çalışmada yeme bozuklukları ile alkol ve madde kullanımı arasındaki ilişkiyi inceleyen literatür gözden geçirilmiştir.
Yeme bozukluklarından anoreksiya nervoza ve bulimiya nervoza ile alkol ve madde kullanımı arasındaki ilişkiyi konu alan çalışmalar incelenmiştir. Bu çalışmalarda, yeme bozukluğu hastalarının kullandıkları psikoaktif maddelerin, madde bağımlılığı ile madde kullanımı arasındaki fark gözetilmeksizin araştırıldığı görülmüştür.

Kaynaklar

American Psychiatric Association. Diagnostic and Statistical Manual of Mental Disorders, 4th Ed. Text Revision (DSM-IV-TR), Washington DC: APA, 1994.

Kınık E. Ergen hekimliğinde yeme bozuklukları. Ergenlik döneminde beslenme ve yeme bozuklukları. Ankara: Çocuk ve Gençlik Ruh Sağlığı Derneği Yayınları; 1997; 1: 22-30.

Tunaboylu-İkiz T. Yeme bozukluklarının Rorschach Testi ile değerlendirilmesi. İzmir: Ege Psikiyatri Sürekli Yayınları, 1999; 4: 261-266.

Austin GA. “Perspectives on the history of Psychoactive Substance Use”, içinde, “A Chronology of Psycoactive Substance Use”, 1979, (çevrimiçi) www.itsa.ucsf.edu/ ddrc/histdrg_frset.html

Tunaboylu-İkiz T. Alkolizm ve T.A.T. Tecrübi Psikoloji Çalışmaları, İstanbul: İstanbul Üniversitesi, Edebiyat Fakültesi Basımevi, 1999; 21: 21-28.

Tunaboylu-İkiz T, Kalyoncu ÖA, Beyazyürek M, Tezel-Eti F. Do alcoholics have specific responses to the Rorschach Test? 41st International Institute on the Prevention and Treatment of Dependenci-es’de sunulmuş bildiri, Kahire, Mısır 1999.

Freud S. On the Physical Mechanism of Hysterical Phenomena: A Lecture (1893). James Strachey (editor).The Standard Edition of the Complete Psychological Works of Sigmund Freud, Vol.3, Early Psychoanalytic Publications, 1962, The Hogarth Press and The Institute of Psycho-analysis, London.

Phelps L, Bajorek E. Eating Disorders of the adolescent: current issues in etiology, assessment and treatment. School Psych Rev 1991; 20: 9-23.

Kayaalp SA. Rasyonel Tedavi Yönünden Tıbbi Farmakoloji. (8.Baskı, 2.cilt), Ankara: Feryal Matbaacılık Sanayi ve Ticaret A.Ş., 1998: 1005-1012.

Uzbay İT, Yüksel N. Madde kötüye kullanımı ve bağımlılığı. Yüksel N. (editör) Psikofarmakoloji. Değiştirilmiş 3. Baskı, Ankara: Çizgi Tıp Yayınevi, 2003:485-520.

Blondell RD, Adinoff B, Dohoney K. Brief intervention for alcohol problems in primary care. J Clin Outcomes Manage 1998; 5: 63-72.

Grilo MC, Sinha R, O’Malley SS. Eating disorders and alcohol use disorders. Alcohol Res Health 2002; 26: 151-160.

Stock SL, Goldberg E, Corbett S, Katzman DK. Substance use in female adolescents with eating disorders. J Adolesc Health 2002; 31: 176-182.

Holderness CC, Brooks-Gunn J, Warren M P. Comorbidity of eating disorders and substance abuse review of the literature. Int J Eat Disord 1994; 16; 1-34.

Wiederman MW, Pryor T. Substance use and impulsive behaviors among adolescents with eating disorders. Addict Behav 1996; 21: 269-272.

Schuckit MA, Tipp JE, Anthenelli RM., Bucholz KK, Hesselbrock VM, Nurnberger JI. Anorexia nervosa and bulimia nervosa in alcohol-dependent men and women and their relatives. Am J Psychiatry 1996; 153: 74-82.

Strober M, Freeman R, Bower S, Rigali J. Binge eating in anoreksiya predicts later onset of substance use disorder: a ten-year prospective, longitudinal follow-up of 95 adolescents. J Youth Adolesc 1996; 25: 519-532.

Davis C. Addiction and eating Disorders. Psychiatr Times 2001;18: (çevrimiçi) www.psychiatrictimes.com/p010259.html

Davis C, Claridge G. The eating disorders as addiction: a psychobiological perspective. Addict Behav 1998; 23: 463-475.

Loxton JN, Dawe S. Alcohol abuse and dysfunctional eating in adolescent girls: the influence of individual differences in sensitivity to reward and punishment. Int J Eat Disord 2001; 29: 455-462.

Dansky SB, Brewerton TD, Kilpatrick DG. Comorbidity of bulimia nervosa and alcohol use disorders: results from the National Women’s Survey. Int J Eat Disord 2000; 27: 180-190.

Bruce KR, Koerner NM., Steiger H, Young SN. Laxative misuse and behavioral disinhibition in bulimia nervosa. Int J Eat Disord 2003; 33: 92-97.

Corcos M, Nezelof S, Speranza M, et al. Psychoactive substance consumption in eating disorders. Eat Behav 2001; 2: 27-38.

Lilenfeld LR, Kaye WH., Greeno CG, et al. Psychiatric disorders in women with bulimia nervosa and their first-degree relatives: effects of comorbid substance dependence. Int J Eat Disord 1997; 22: 253-264.

YEME BOZUKLUKLARINDA PSİKOAKTİF MADDE KULLANIMI: BİR GÖZDEN GEÇİRME