ALKOL BAĞIMLISI ERKEKLERDE DİKKAT VE BELLEK İŞLEVLERİNİN ALKOL KULLANIM ÖYKÜSÜYLE İLİŞKİSİ
Anahtar Kelimeler:
Alkol bağımlılığı- dikkat- bellek- nörobilişsel işlevlerÖzet
Amaç: Alkol bağımlılarının nörobilişsel işlev düzeyleri üzerinde yapılan çalışmalarda alkol bağımlılığında özellikle bellek işlevleri ve yürütücü işlevlerde bozulmalar gösterilmiştir. Ancak bu bozuklukların alkol bağımlılığının gelişiminden önce mi var olduğu, yoksa alkol kullanımının bir komplikasyonu mu sayılacağı sorusu henüz tam olarak cevaplandırılamamıştır. Bu çalışmada bu soruyu bir kez daha ele almak amacıyla alkol bağımlısı erkek hastaların dikkat, bellek ve yürütücü işlevleri değerlendirilerek bunların alkol kullanım öyküsüyle ilişkileri araştırılmıştır.
Yöntem: Çalışmanın örneklemini, en az 5 yıllık eğitimi olan, en fazla üç haftalık detoksifikasyon dönemini tamamlayan, yaşları 32-51 arası değişen 32 alkol bağımlısı erkek hasta oluşturmuştur. Bu gruba; Beck Depresyon Ölçeği, Spielberger Durumluk-Sürekli Kaygı Envanterleri, İşaretleme, İşitsel-Sözel Öğrenme, Stroop ve WAIS- Küplerle Desen testleri uygulanılmıştır. Test puanları ile düzenli içmeye kadar geçen süre, bağımlıca içme süresi ve son dönemdeki içmeme süresi arasındaki ilişkiler incelenmiştir.
Bulgular: Düzenli alkol tüketimine kadar geçen süre ile Stroop alt testleri, İşaretleme Testi, Küplerle Desen Testi puanları, İşitsel-Sözel Öğrenme Testi içindeki anlık bellek, uzun süreli bellek, tanıma, en yüksek öğrenme puanları arasında istatistiksel olarak anlamlı bir ilişki bulunmamıştır, buna karşılık düzenli alkol tüketimine kadar geçen süre ile İşitsel-Sö-zel Öğrenme Testi-kritere ulaşma puanı arasında istatistiksel olarak anlamlı ve pozitif bir korrelasyon bulunmuştur. Düzenli alkol tüketiminin başlangıcından sonraki toplam içme süresi ile Stroop alt testlerinin, İşaretleme Testinin verimlilik puanları, Küplerle Desen Testi puanı, İşitsel-Sözel Öğrenme Testi puanları arasındaki korrelasyonlar (anlık bellek alt testi dışında) istatistiksel olarak anlamlı bulunmamıştır.
Sonuç: Alkol bağımlılarında nörobilişsel işlevlerin bileşenlerinin tümünün alkolün doğrudan etkisine bağla-namayacağı söylenebilir. Alkol bağımlılığının gelişiminde nörobilişsel işlevlerin olası etkilerinin tanımlanması için ileri çalışmalara gereksinim vardır.
Kaynaklar
Gudeman HE, Craine JF, Golden CJ, McLaughlin D. Higher cortical dysfunction associated with long term alcoholism. Int J Neurosci 1977; 8:33-40.
Cermak LS, Verfaellie M, Letourneau L, ve ark. Verbal and non-verbal right hemisphere processing by chronic alcoholics. Alcohol Clin Exp Res 1989; 13: 611-616.
Ham HP, Parsons OA. Organization of psychological functions in alcoholics and nonalcoholics: a test of the compensatory hypothesis. J Stud Alcohol 1997; 58: 67-74.
Ratti MT, Soragna D, Sibilla L, ve ark. Cognitive impairment and cerebral atrophy in heavy drinkers. Prog Neuro Psychopharmacol Biol Psychiatry 1999; 23: 243-258.
Mann K, Günther A, Stetter F, Ackermann K. Rapid recovery from cognitive deficits in abstinent alcoholics: a controlled test-retest study. Alcohol Alcohol 1999; 34: 567-574.
Sullivan EV, Rosenbloom MJ, Pfefferbaum A. Pattern of motor and cognitive deficits in detoxified alcoholic men. Alcohol Clin Exp Res 2000; 24: 611621.
Schandler SL, Brannock JC, Cohen MJ, ve ark. Vi-suospatial learning in elementary school children with and without a family history of alcoholism. J Stud Alcohol 1988; 49: 538-545.
Corral MM, Holguin SR, Cadaveira F. Neuropsychological characteristics in children of alcoholics: familial density. J Stud Alcohol 1999; 60: 509-513.
Ciesielski KT, Waldorf AV, Jung RE. Anterior brain deficits in chronic alcoholism: cause or effect? J Nerv Ment Dis 1995;183: 756-761.
Eckardt MJ, Parker ES, Noble EP, et al. Relationship between neuropsychological performance and alcohol consumption in alcoholics. Biol Psychiatry 1978;13: 551-565.
Demir B, Uluğ B. Erken ve geç başlangıçlı alkol bağımlılığı tiplerinde nöropsikolojik işlevler. Turk Psikiyatri Derg 2002; 13: 15-21.
Beck AT, Ward CH, Mendelson M, ve ark. An inventory for measuring depression. Arc Gen Psychiatry, 1961; 4:561-571.
Hisli N. Beck Depresyon Envanterinin geçerliği üzerine bir çalışma. Psikoloji Dergisi 1988; 6: 118122.
Spielberger CD, Gorsuch RL, Lushene RE. Manual for Stait-Trait Anxiety Inventory, Palo Alto, California : Consulting Psychologist Press, 1970.
Öner N, Le Compte A. Durumluk Sürekli Kaygı Envanteri El Kitabı, İstanbul: Boğaziçi Üniversitesi Yayınları, 1985.
Mesulam M. Attention, Confusional states and neglect. Mesulam M. (Ed.), Principles of Behavioral Neurology. Philadelphia: E.A. Davis. 1985; 125-168.
Karakaş S, Eski R, Başar E. Türk kültürü için standardizasyonu yapılmış bir nöropsikolojik testler topluluğu: BİLNOT Bataryası, 32. Ulusal Nöroloji Kongresi Kitabı, İstanbul: Ufuk Matbaası, 1996.
Rey A. L’Examen Clinique en Psychologie, Paris: Press Universitaires de France, 1964.
Genç-Açıkgöz D, Karakaş S. AVLT’nin Türk diline uyarlanmasına ilişkin bir çalışma. IX. Ulusal Psikiyatri Kongresi, Türk Psikologlar Derneği, İstanbul: Boğaziçi Üniversitesi Psikoloji Bölümü,1996.
Wechsler D. Wechsler Adult Intelligence Scale-Revised. New York: Psychological Corporation,1981.
Glenn S, Parsons OA, Sinha R. Assessment of recovery of electrophysiological and neuropsychological functions in chronic alcoholics. Biol Psychiatry 1994; 36:443-452.
Schandler SL, Cohen MJ, McArthur DL, Naliboff BD. Electrophysiological activity and visuospatial learning in intoxicated alcoholics and nonalcoholics. Psychophysiology 1988; 22:611-612. Bağımlılık Dergisi, Cilt: 5, Sayı: 1, 2004 / Journal of Dependence, Vol: 5, N.: 1, 2004
Noël X, Van der Linden M, Schmidt N ve ark. Supervisory attentional system in nonamnesic alcoholic men. Arch Gen Psychiatry 2001; 58: 1152-1158.
DeObaldia R, Leber WR, Parsons OA. Assessment of neuropsychological functions in chronic alcoholics using a standardized version of Luria’s neuropsychological technique. Int J Neurosci 1981; 14: 85-93.
Kwon LM, Rourke SB, Grant I. Intermanual differences on motor and psychomotor tests in alcoholics: no evidence for selective right-hemisphere dysfunction. Percept Motor Skills 1997; 84: 403-414.
Bates ME. Stability of neuropsychological assessments early in alcoholism treatment. J Stud Alcohol 1997; 58: 617-621.
Munro CA, Saxton J, Butters MA. The neuropsychological consequences of abstinence among older alcoholics: a cross-sectional study. Alcohol Clin Exp Res 2000; 24: 1510-1516.
İndir
Yayınlanmış
Nasıl Atıf Yapılır
Sayı
Bölüm
Lisans
Telif Hakkı (c) 2025 Bağımlılık Dergisi
Bu çalışma Creative Commons Attribution-NonCommercial-NoDerivatives 4.0 International License ile lisanslanmıştır.
...