ALKOL BAĞIMLILARINDA SUÇLULUK VE UTANÇ DUYGULARI
Anahtar Kelimeler:
Alkol bağımlılığı- suçluluk- utançÖzet
Amaç: Alkol bağımlılığında suçluluk ve utanç duygularının önemli bir yeri olduğu ileri sürülmüştür. Bu çalışmada remisyondaki alkol bağımlılarındaki suçluluk ve utanç duygularının araştırılması amaçlanmıştır.
Yöntem: Çalışmaya; DSM-IV tanı ölçütlerine göre alkol bağımlılığı tanısı ile yatarak tedavi gören ve en az altı aylık bir süre tam remisyonda olan 102 hasta alınmıştır. Kontrol grubunu ise yaş ve cinsiyet açısından denkleştirilmiş herhangi bir psikiyatrik tanı almadığını ve tedavi görmediğini ifade eden 72 kişi oluşturmuştur. Bağımlıların seçiminde; daha önce kliniğimizde uygulanan tedavi programına yatarak katılmış olmak, yatış sırasında ek başka bir psikiyatrik tanı almamış olmak, son bir aydan bu yana psikotrop bir ilaç kullanmamış olmak ve son altı aydan bu yana alkol almamış olmak ölçütlerine uyulmuştur. Çalışmada; Sosyodemografik-klinik veri formu, Suçluluk Utanç Ölçeği, Rotter’in İç-Dış Kontrol Odağı Ölçeği, Hamilton Depresyon Derecelendirme Ölçeği kullanılmıştır.
Bulgular: İki grup arasında sosyodemografik özellikler açısından farklılık olmamasına rağmen, Suçluluk Utanç Ölçeği (t=25,6 p=,0), Rotter’in İç-Dış Kontrol Odağı Ölçeği (t=7,3 p=,0), Hamilton Depresyon Derecelendirme Ölçeği (t=11,5 p=,0) puanları arasında istatistik olarak anlamlı farklılıklar bulunmuştur.
Sonuç: En az altı ay süreli remisyonda olmalarına rağmen alkol bağımlılarında suçluluk ve utanç duyguları kontrol grubuna göre daha şiddetli yaşanmaktadır. Bu durumun remisyon süreci üzerindeki etkilerini anlamak için sosyodemografik-klinik özellikleri dikkate alarak ileriye dönük çalışmaların yapılmasının gerekliliği düşünülmektedir.
Kaynaklar
Piers G., Milton S. Shame and Guilt. Springfield, IL: Ch.Thomas, 1953.
Potter-Efron R.T. Shame, Guilt and Alcoholism: Treatment Issues in Clinical Practice. New York: The Hawort Press, 1989.
Miller S. The Shame Experience. Hillsdale: L.Erlbaum Associates, 1985.
Kaufman G.The Power of Caring. Cambridge: Schenkman, 1980.
Royce J.Alcohol problems and Alcoholism. New York: Free Press, 1981.
American Psychiatric Association. Diagnostic and Statistical Manual of Mental Disor-ders,4th Ed.(DSM-IV), Washington, DC: APA, 1994.
Kalyoncu A, Mırsal H, Pektaş Ö, et al. Yatarak tedavi gören alkol bağımlıları için örnek bir tedavi programı. Bağımlılık Dergisi 2000; 1: 27-31.
Savaşır I, Şahin NH.Bilişsel-Davranışçı Terapilerde Değerlendirme: Sık Kullanılan Ölçekler. Ankara: Türk Psikologlar Derneği Yayınları, 1997, s.104-107.
Şahin NH, Şahin N. Adolescent guilt, shame, and depression in relation to sociotrophy and autonomy. The World Congress of Cognitive Therapy. Toronto, 17-21 June,1992.
Rotter JB. Generalized expentancies for internal versus external control of reinforcement. Psychol Monogr 1966; 80:1-28.
Dağ İ. Rotter’in İç-Dış Kontrol Odağı Ölçeği (RİDKOO)’nin üniversite öğrencileri için güvenirliği ve geçerliliği. Psikoloji Dergisi 1991; 7:10-16.
Hamilton M; A rating scale for depression. J Neurol Neurosurg Psychiatry 1960; 23: 5662.
Akdemir A, Örsel SD, Dağ İ, et al. Hamilton Depresyon Derecelendirme Ölçeğinin geçer-liliği-güvenilirliği ve klinikte kullanımı. Psikiyatri Psikoloji ve Psikofarmakoloji Dergisi 1996; 4: 251-259.
Smith BA. The problem drinker’s lived experience of suffering: an exploration using hermeneutic phenomenology. J Adv Nurs 1998; 27:213-222.
Bennett LA. Accountability for alcoholism in American families. Soc Sci Med 1995; 40: 15-25.
Arentzen WP. Impact of alcohol misuse on family life. Alcohol Clin Exp Res 1978; 2: 349-351.
De Soto CB, O’Donnell WE, Allred LJ, Lopes CE. Symptomatology in alcoholics at various stages of abstinence. Alcohol Clin Exp Res 1985; 9:505-512.
Katerndahl DA. Relationship between panic attacks and healt locus of control. J Fam Pract1991, 32: 391-396.
Mırsal H, Kalyoncu A, Pektaş Ö, et al. Alkol bağımlılığında klinik tedavi sırasındaki psikiyatrik semptomatolojinin nüks sürecindeki etkisinin araştırılması. Ulusal Psikiyatri Kongresi ve Uluslararası Kros-Kültürel Psikiyatri Uydu Sempozyumu Tam Metin Kitabı, Trabzon, 6-12 Eylül 1999.
İndir
Yayınlanmış
Nasıl Atıf Yapılır
Sayı
Bölüm
Lisans
Telif Hakkı (c) 2025 Bağımlılık Dergisi
Bu çalışma Creative Commons Attribution-NonCommercial-NoDerivatives 4.0 International License ile lisanslanmıştır.
...