HEMŞİRELİK ÖĞRENCİLERİNDE MADDE KULLANIMI İLE PROBLEM ÇÖZME BECERİLERİ ARASINDAKİ İLİŞKİ
Anahtar Kelimeler:
Madde bağımlılığı- problem çözme- Madde bağımlılığında etiyolojiÖzet
Amaç: Bu çalışmada, hemşirelik öğrencilerinde madde kullanma durumları ile problem çözme becerileri arasındaki ilişki araştırılmıştır.
Yöntem: Kesitsel ve analitik tipte planlanan araştırmanın örneklemi, 10.05.2013– 15.06.2013 tarihleri arasında Bitlis Eren Üniversitesi Sağlık Yüksekokulu Hemşirelik bölümünde okuyan 115 öğrenciden oluşmaktadır. Kişisel bilgi formu ve Problem Çözme Envanteri (PÇE) veri toplama aracı olarak kullanılmıştır. Veriler yüzdelik ve Mann Whitney U testi analizleri ile değerlendirilmiştir.
Bulgular: Öğrencilerin %33’ü sigara kullandığını, %12.2’si uyuşturucu madde kullanma deneyimi olduğunu belirtmiştir. Bu çalışmada sigara içen öğrencilerin PÇE ve alt boyutlarından “problem çözme güveni” ve “yaklaşma kaçınma” sıra puan ortalamaları sigara içmeyenlere göre daha yüksek düzeydedir (p<0.05).
Sonuç: Araştırma bulguları, öğrencilerin sigara içme ve madde kullanma oranının yüksek olduğunu göstermiştir. Ayrıca sigara içen öğrencilerin problem çözme becerisi içmeyenlere oranla daha düşük düzeyde çıkmıştır. Sorun çözme becerileri eğitiminin madde bağımlılığının önlenmesi, tedavisi ve rehabilitasyonunda yararlı olabileceği düşünülmektedir.
Kaynaklar
Kaya Y, Şahin N. Kadınlarda madde kullanımı ve hemşirenin rolü. Hemşirelikte Eğitim ve Araştırma Dergisi 2013; 10: 3-7.
Şahiner ŞY. Alkol ve madde bağımlılarının sosyodemografik özellikler çocukluk çağı travmaları başa çıkma yöntemleri ve kişilik özellikleri açısından karşılaştırılması. Uzmanlık tezi, Ankara: Gazi Üniversitesi Tıp Fakültesi Psikiyatri Anabilim Dalı, 2012.
Siyez DM, Gürçay-Gezginci E, Yüncü Z. Madde kullanım bozukluğu olan ve olmayan ergenlerin çocukluk dönemi aile yaşantılarına ilişkin algıları. Anadolu Psikiyatri Dergisi 2012; 13:299-305
Yaman ÖM. Uyuşturucu madde bağımlısı gençlerin aile içi ilişkilere yönelik görüşleri: Esenler- Bağcılar örneği. Addicta: The Turkish Journal on Addictions 2014; 1: 99-132.
Turhan E, İnandı T, Özer C, Akoğlu S. Üniversite öğrencilerinde madde kullanımı şiddet ve bazı psikolojik özellikler. Türkiye Halk Sağlığı Dergisi 2011; 9: 33-41.
Arı Ö. Madde kullanan kişilerin depresyon, problem çözme becerileri ve diğer bazı değişkenler açısından karşılaştırılması. Yüksek Lisans Tezi, Ankara: Ankara Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, 2007.
Herrick SM, Elliott TR. Social problem solving abilities and personality disorder characteristics among dual-diagnosed person in substance abuse treatment. Journal of Clinical Psychology 2001; 57, 75–92.
Yılmaz N. Alkol ve madde bağımlılığı: Bireysel ve toplumsal sonuçları. Yüksek Lisans Tezi, İstanbul: Beykent Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, 2015.
Ögel K. 2012. Madde kullanımı ve bağımlılığın nedenleri. http://www.ogelk.net/Dosya-depo/etyoloji.pdf. (Erişim tarihi: 29.07.2013)
Sağkal T. Alkol ve madde bağımlılarında öğrenilmiş güçlülüğün incelenmesi. Yüksek Lisans Tezi, İzmir: Ege Üniversitesi Sağlık Bilimleri Enstitüsü, 2005.
Yılmaz A, Can Y, Bozkurt M, Evren C. Alkol ve madde bağımlılığında remisyon ve depreşme. Psikiyatride Güncel Yaklaşımlar 2014; 6: 243-256.
Terzi CK. Ergenlerde saldırganlığın madde bağımlığı ve diğer değişkenlerle ilişkisi. Yüksek Lisans Tezi, Ankara: Gazi Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, 2009.
Robertson AA, Xu X, Stripling A. Adverse events and substance use among female adolescent offenders: Effects of coping and family support. Substance Use & Misuse 2010; 45: 451–472.
Demirbaş H, İlhan İÖ, Doğan YB. Alkol bağımlısı hastalarda bağımlılık sürecinin problem çözme yolları ile ilişkisi. Bağımlılık Dergisi 2004; 5: 8-11.
Eker F, Akkuş D, Kapısız Ö. Ergenler için madde bağımlılığından korunma Öz-Yeterlik Ölçeği’nin geliştirilmesi ve psikometrik değerlendirilmesi. Psikiyatri Hemşireliği Dergisi 2013; 4:7-12.
Taylan S. Heppner’in problem çözme envanterinin uyarlama, güvenirlik ve geçerlilik çalışmaları. Yüksek Lisans Tezi, Ankara: Ankara Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, 1990.
Sümbüloğlu K, Sümbüloğlu V. Biyoista-tistik. 12. Baskı, Ankara: Hatiboğlu Basım ve Yayım San. Tic. Ltd. Şti., 2007: 147.
Dilbaz N, Şengezer T. Çocuklarda ve gençlerde madde bağımlığı için riskler. Türkiye Klinikleri J Pediatr Sci 2008, 4: 95-100.
Koca B, Oğuzöncül AF. İnönü Üniversitesi Sağlık Yüksekokulu öğrencilerinin sigara, alkol, madde kullanımı ve madde kullanımına etki eden etmenler ve aileden aldıkları sosyal desteğin etkisi. Kocaeli Tıp Dergisi 2015; 4: 4-13.
Wagner EF, Myers MG, Mcıninc JL. Stresscoping and temptation-coping as predictors of adolescent substance use. Addictive Behaviors 1999; 24: 769–779.
Thoits PA. Stressors and problem-solving: The individual as psychological activist. Journal Health and Social Behaviour 1994; 35: 143-159.
Cooper ML, Russell M, Skinner JB, et al. Stress and alcohol use: Moderating effects of gender, coping and alcohol expectancies. Journal of Abnormal Psychology 1992; 101: 139-152.
Hasking PA. Reinforcement sensitivity, coping, disordered eating and drinking behaviour in adolescents. Personality and Individual Differences 2006; 40: 677–688.
Mezzich AC, Tarter RE, Kırıscı L, et al. Coping capacity in female adolescent substance abusers. Addictive Behaviors 1995; 20: 181-187.
Jaffe WB, D’Zurilla TJ. Personality, problem solving, and adolescent substance use. Behavior Therapy 2009; 40: 93–101.
Franken IHA, Hendriks V, Haffmans J, Meer CW. Coping style of substance-abuse patients: Effects of anxiety and mood disorders on coping change. J Clin Psychol 2001; 57: 299-306.
Paglia A, Room R. Preventing substance use problems among youth: A literature review & recommendations. ARF Research Document No. 142, 1998.
İndir
Yayınlanmış
Nasıl Atıf Yapılır
Sayı
Bölüm
Lisans
Telif Hakkı (c) 2025 Bağımlılık Dergisi
Bu çalışma Creative Commons Attribution-NonCommercial-NoDerivatives 4.0 International License ile lisanslanmıştır.
...