ORTAÖĞRETİM ÖĞRENCİLERİNİN MADDE BAĞIMLILIĞI İLE İLGİLİ FARKINDALIK VE BİLGİ DÜZEYLERİNİN İNCELENMESİ
Anahtar Kelimeler:
Madde Bağımlılığı- farkındalık- bilgi- korelasyonÖzet
Amaç: Bu çalışmanın amacı gençler arasında yaygın bir şekilde kullanılan bağımlılık yapıcı maddeler hakkında orta öğretim öğrencilerinin bilgi ve farkın-dalık düzeylerini araştırmak ve aralarında bir ilişki olup olmadığına bakmaktır.
Yöntem: Tarama yönteminin kullanıldığı bu çalışma, Erzincan ilindeki bir lisenin biyoloji dersi kapsamında 9-12. sınıfta öğrenim gören toplam 338 öğrenci ile yürütülmüştür. Veri toplama aracı olarak araştırmacılar tarafından hazırlanan Madde Bağımlılığı Farkındalık Ölçeği (MBFÖ) ve Madde Bağımlılığı Bilgi Testi (MBBT) kullanılmıştır. Elde edilen verilerin SPSS 16.0 paket programı yardımıyla ortalama, standart sapma ve toplam değerlerine bakılmıştır. Aralarındaki ilişki için korelasyon testi yapılmıştır.
Bulgular: Elde edilen bulgulara göre, öğrencilerin madde bağımlılığı farkın-dalık düzeylerinin yüksek, bilgi düzeylerinin ise orta düzeyde olduğu bulunmuştur. Madde bağımlılığı farkındalık ve bilgi düzeyi arasında pozitif ancak zayıf bir ilişkinin olduğu tespit edilmiştir.
Sonuç: Biyoloji derslerinde sistemlerin sağlığı konularında uyuşturucu maddelerin sistem ve organlara etkisine değinilmesi gerekmektedir. Madde bağımlılığı ile ilgili durum tespit çalışmalarının yanında öğrencilerin bu konuda iyileştirmelerine yönelik çalışmaların yapılması tavsiye edilebilir.
Kaynaklar
Beyazyürek M, Şatır TT. Madde kullanım bozuklukları. Psikiyatri Dünyası 2000; 4: 50-56.
Köknel Ö. Bağımlılık: Alkol ve madde bağımlılığı. İstanbul: Altın Kitaplar, 1998.
Karaman MK, Kurtoğlu, M. Öğretmen adaylarının internet bağımlılığı hakkındaki görüşleri. XI. Akademik Bilişim Konferansı, 2009: 641-650.
Ceyhun B, Oğuztürk Ö, Ceyhun AG. Madde kullanma eğilimi ölçeğinin geçerlik ve güvenilirliği. Klinik Psikiyatri 2001; 4: 87-93.
Artuç S, Doğan, KH, Demirci Ş. New trend in narcotic drugs synthetic cannabinoids. The Bulletin of Legal Medicine 2014; 19: 198-205.
Yüncü Z, Aydın C, Coşkunol H, ve ark. Çocuk ve ergenlere yönelik bir bağımlılık merkezine iki yıl süresince başvuran olguların sosyodemografik değerlendirilmesi. Journal of Dependence 2006; 7: 31-37.
TBMM. Uyuşturucu başta olmak üzere madde bağımlılığı ve kaçakçılığı sorunlarının araştırılarak alınması gereken önlemlerin belirlenmesi amacıyla kurulan meclis araştırma komisyonu raporu, 2008;323: 7-13.
Evcin U. Lise gençlerinin vakit geçirdiği ortamların madde kullanımı davranışı üzerindeki etkileri: Bayrampaşa örneklemi. Yüksek Lisans Tezi, İstanbul: İstanbul Üniversitesi Adli Tıp Enstitüsü, 2011.
Ünlü A, Evcin U. 2008 ve 2010 yılların arasında Bağcılar ilçesinde gençler arasında madde kullanım yaygınlığı, risk ve koruma faktörlerinin değerlendirmesi. Anadolu Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi 2014; 14: 127-140.
Sarp N. Öğretmen ve öğrencilerin uyuşturucu kullanımı konusundaki görüşleri (Ankara örneği). Kriz Dergisi 1996; 4: 135-140.
Gümüş İ, Kurt M, Günay-Ermurat D, Fayetorbay E. Lise öğrencilerinin madde bağımlılığı konusunda bilgi, tutum ve davranış düzeylerinin belirlenmesi (Erzurum örneği). Ekev Akademi Dergisi 2011; 15: 321-334.
Çoban M. The rise of synthetic marijuana in Turkey: The bonzai phenomenon of the 2010s. Addicta: The Turkish Journal on Addictions 2014; 1: 41-62.
Kaya Ş, Kaya FB, Zeytin, AT, Tokkan İ. Nedeni bilinmeyen bilinç durum değişikliği: Başrolde bonzai (JWH-018)!. Causapedia Hakemli Olgu Dergisi 2014; 3: 1-3.
Altıntaş H, Temel F, Benli E, ve ark. Tıp fakültesi birinci sınıf öğrencilerinin madde bağımlılığı ile ilgili bilgi, görüş ve tutumları. Journal of Dependence 2004; 5: 107-114.
Ögel K, Çorapçıoğlu A, Tot Ş, et al. Türkiye’de ortaöğretim gençliği arasında ecstasy kullanımı. Bağımlılık Dergisi 2003; 4: 67-71.
Kırımoğlu, H, Ekenci G. Beden eğitimi ve rehber öğretmenleri ile okul yöneticilerinin öğrencilerin madde kullanımı ve bağımlılığını önlemeye yönelik bilgi görüş ve önerileri (Ankara ili ilköğretim okulları II. kademe örneği). Beden Eğitimi ve Spor Bilimleri Dergisi 2008; 2: 48-61.
Karasar N. Bilimsel araştırma yöntemi: Kavramlar, ilkeler, teknikler. 2. Baskı, Ankara: Hacettepe Taş Kitapçılık, 1984.
Altunoğlu BD, Atav E. Daha etkili bir biyoloji öğretimi için öğretmen beklentileri. Hacettepe Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi 2005; 28: 19-28.
Ögel K, Sarp N, Gürol DT, Ermağan E. Bağımlı olan ve olmayan bireylerde farkındalık (mindfulness) ve farkındalığı etkileyen etkenlerin incelenmesi. Anatolian Journal of Psychiatry/ Anadolu Psikiyatri Dergisi 2014; 15: 282-288.
BATEM. 2016; http://www.batem.info.tr/
Çetin İ. Ne kadar farkındayım ne kadar farkımdasın. Psikoloji, Ruh sağlığı ve hastalıkları makaleleri kütüphanesi, 2014. http://www. tavsiyeediyorum.com/makale_12277.htm
Klautke S, Köhler K. Umwelterziehung ein didaktisches konzept. Unterricht Biologie (UB) 1991; 164: 48-51.
Kalaycı Ş. SPSS uygulamalı çok değişkenli istatistik teknikleri. Ankara: Asil yayın dağıtım, 2000.
İndir
Yayınlanmış
Nasıl Atıf Yapılır
Sayı
Bölüm
Lisans
Telif Hakkı (c) 2025 Bağımlılık Dergisi
Bu çalışma Creative Commons Attribution-NonCommercial-NoDerivatives 4.0 International License ile lisanslanmıştır.
...