SİGARA İÇEN GEBELERDE SİGARA BAĞIMLILIK DÜZEYİNİN BELİRLENMESİ

Yasemin Aydın; Ergül Aslan

SİGARA İÇEN GEBELERDE SİGARA BAĞIMLILIK DÜZEYİNİN BELİRLENMESİ

Yazarlar

Yasemin Aydın Sakarya Üniversitesi Sağlık Yüksekokulu, Ebelik Anabilim Dalı
Ergül Aslan İstanbul Üniversitesi Florence Nightingale Hemşirelik Fakültesi, Kadın Sağlığı ve Hastalıkları Hemşireliği A.D.

Anahtar Kelimeler:

Sigara içimi- gebelik- bağımlılık

Özet

Amaç: Sigara içen 2. ve 3. trimester gebelerde sigara bağımlılık düzeyinin belirlenmesidir.
Gereç ve Yöntem: Tanımlayıcı ve kesitsel nitelikte olan bu çalışma, Ocak-Aralık 2013 tarihleri arasında İstanbul’da bir Eğitim ve Araştırma Hastanesi’ne başvuran, 2. ve 3. trimesterde ve halen sigara içmekte olan 165 gebe ile yürütülmüştür.
Bulgular: Gebelerin yaş ortalaması 27.09±4.93’tür. Gebelerin %47.3’ü gebeliği boyunca 4 ve altında, %52.7’si ise 5 ve üzerinde sigara içmiştir. Gebelerin %34’ünün “az”, %46’sının yüksek bağımlılığı vardır. Gebelerin eşlerinin de %69.7’si halen sigara içmektedir. Gebelerin %93.9’u sigaranın ‘‘bebek için zararlı’’ olduğunu ifade etmiştir. Sigara içen gebelerin, sigarayı bırakma konusunda sağlık personelinden yeterli bırakma tavsiyesi ve desteği almadıkları görülmüştür.
Sonuç: Gebeliklerin büyük çoğunluğunun planlı olması ve sigaranın bebeğe zararlı olduğunun bilinmesine rağmen, gebelerin sigara içmeyi sürdürdükleri ve bırakmayı da düşünmedikleri görülmüştür. Antenatal bakımda gebelere etkin danışmanlık verilmeli ve sigara bırakma yöntemleri konusunda tam destek sağlanmalıdır.

Kaynaklar

Why is tobacco a public health priority?, WHO. http://vvvwv.who.int/tobacco/health_ priority/en/ (27 Ağustos 2014’te ulaşıldı).

Demirkaya B. Gebelikte Sigara İçiminin Plasenta ve Yenidoğan Üzerine Etkileri. Uzmanlık Tezi, İstanbul: T.C. Sağlık Bakanlığı Şişli Etfal Eğitim ve Araştırma Hastanesi. Kadın Hastalıkları ve Doğum Kliniği, 2004.

Kesim MD. Sigara ve Gebelik. Şişli Et-fal Hastanesi Tıp Bülteni 2004; 38: 7-14.

Karlıkaya C, Öztuna F, Solak ZA, Özkan M, Örsel O. Tütün Kontrolü. Toraks Dergisi 2005; 7: 51-64.

Özcebe H. Çocuklar ve Sigara. Sağlık Bakanlığı YayınNo:731,Ankara: Klasmat Matbaacılık,2008.

Terzioğlu F, Yücel Ç. Sigaranın Üreme Sağlığına Etkileri. Sağlıcakla Dergisi 2008; 9 : 12-17.

Doğu S, Ergin AB. Gebe Kadınların Sigara Kullanımı Etkileyen Faktörler ve Gebelikteki Zararlarına İlişkin Bilgileri. Maltepe Üniversitesi Hemşirelik Bilim ve Sanatı Dergisi 2008; 1: 26-39.

Martin JA, Hamilton BE, Sutton PD, et. al. Births: Final data for 2002. Natl Vital Stat Rep. 2003; 52:1–113.

Çöl M. Kadın Sağlığı, Sigara ve Madde Bağımlılığı. 5. Uluslararası Üreme Sağlığı ve Aile Planlaması Kongre Kitabı, 2007, Ankara.

Türkiye Cumhuriyeti Sağlık Bakanlığı, Sağlık İstatistikleri Yıllığı, 2010-2012.

Bilir N. Sigara ve Üreme Sağlığı. 5. Uluslararası Üreme Sağlığı ve Aile Planlaması Kongre Kitabı, 2007, Ankara.

The Health Consequences of Smoking: A Report of the Surgeon General. http://www. surgeon general. gov/library/smoking consequences (15 Ağustos 2014’te ulaşıldı).

Hasan SU. ATS Statement Cigarette Smoking and Health. Am J Respir Crit Care Med 1996; 154: 1579-1580.

Dawn P, Nan A. Maternal Smoking and Birth Weight: Interaction with Parity and Mother’s Own in Utero Exposure to Smoking. Epidemiology 2005; 16: 228-293.

Vielwerth E, Jensen R, Larsen T, Greisen G. The Impact of Maternal Smoking on Fetal and Infant Growth. Early Human Development 2006; 83: 491-495.

Marakoğlu K, Sezer RE. Sivas’ta Gebelikte Sigara Kullanımı. C.Ü. Tıp Fakültesi Dergisi 2003; 25: 157-164.

Fagerstrom KO. Measuring Degree of Physical Dependence to Tobacco Smoking with Reference to Individualization of Treatment. Addict Behav 1978; 3: 235-41.

Uysal MA, Kadakal F, Karşıdağ Ç, Bayram NG, Uysal Ö, Yılmaz V. Fagerstrom Nikotin Bağımlılık Testinin Türkçe Versiyonun Güvenirliği ve Faktör Analizi. Tüberküloz ve Toraks Dergisi 2004; 52: 115-121.

Kaufman N, Yach D. Tobacco Control: Challenges and Prospects. Bulletin of the World Health Organization 2000; 78: 867.

Ananth CV, Savitz DA, Luther ER. Maternal Ciga-retteSmokingasaRiskFactorforPlacentalAbrup-tion, Placenta Previa, and Uterine Bleeding in Pregnancy. Am J Epidemiol 1996; 144: 881-889.

Gomez C, Berlin I, Marquis P, Delcroix M. Expired Air Carbon Monoxide Concentration in Mothers and Their Spouses Above 5 ppm is Associated with Decreased Fetal Growth. Preventive Medicine 2004; 40:10-15.

Nakamura MU, Alexandre SM, Kuhn Dos Santos JF, et al. Obstetric and Perinatal Effects of Active and/or Passive Smoking During Pregnancy. Sao Paulo Med J 2004; 122: 94-98.

Karaoğlu L, Güneş G, Ilgar M, ve ark. Malatya’da Yaşayan Gebelerde Sigara İçme Düzeyi ve Etkileyen Faktörler IX. Halk Sağlığı Kongre Kitabı, 242, 2004.

Aktaş S, Güler H. Gebelik Boyunca Sigara İçiminin Perinatal Dönemde Anne ve Yeni Doğan Sağlığı Üzerine Etkisi. 5. Uluslararası Üreme Sağlığı Kongre Kitabı, 2007, Ankara.

Altıparmak S, Altıparmak O, Avcı HD. Manisa’da Gebelikte Sigara Kullanımı; Yarı Kentsel Alan Örneği. Tur Toraks Der 2009; 10: 20-5.

TÜİK. Küresel Yetişkin Tütün Araştırması. 2008, Ankara.

Marakoğlu K, Erdem D. Konya’da GebeKadınların Sigara İçme Konusunda ki Tutum ve Davranışları. Erciyes Tıp Dergisi 2007; 29 (1) : 47-55.

Semiz O, Sözeri C, Cevahir R, Şahin S, Kılıçoğlu SS. Sakarya’da Bir Sağlık Kuruluşuna Başvuran Gebelerin Sigara İçme Durumuyla İlgili Bazı Özellikler. Sted 2006; 15: 149-152.

Keten E. ve Gölbaşı Z. Sigara İçen Gebe Kadınlara Uygulanan Üç Farklı Sigarayı Bıraktırma Müdahalesinin Etkisi. TAF Prev Med Bull 2013; 12: 553-562.

Kurçer MA, Keleş E. Doğum Sonrası Depresif Belirtilere Sigaranın ve Gebelikteki Bazı Sorunların İlk ve 60. Günlerdeki Etkisinin Karşılaştırılması. TAF Prev Med Bull 2009; 8 :323-328.

Albrecht SA, Cornelius MD, Braxter B, et al. An Assessment of Nicotine Dependence Among Pregnant Adolescents. Journal of Substance Abuse Treatment 1999; 16: 337–344.

Meghea CI, Rus IA, Rus D. Risk Factors Associated with Nicotine Dependence in a Sample of Romanian Pregnant Smokers. European Journal of Obstetrics&Gynecology and Reproductive Biology 2012; 163: 22–26.

Özmen DB. Gebelikte Sigara İçiminin Plesenta ve Yenidoğan Sağlığı Üzerine Etkileri. Uzmanlık Tezi, İstanbul: TC Sağlık Bakanlığı Şişli Etfal Eğitim ve Araştırma Hastanesi Kadın Hastalıkları ve Doğum Kliniği, 2004.

SİGARA İÇEN GEBELERDE SİGARA BAĞIMLILIK DÜZEYİNİN BELİRLENMESİ