SİVAS İLİNDEKİ LİSE ÖĞRENCİLERİNDE MADDE KULLANIMI YAYGINLIĞI

Orhan Doğan

SİVAS İLİNDEKİ LİSE ÖĞRENCİLERİNDE MADDE KULLANIMI YAYGINLIĞI

Yazarlar

Orhan Doğan Cumhuriyet Üniversitesi Tıp Fakültesi Psikiyatri Anabilim Dalı

Anahtar Kelimeler:

Madde kullanımı- Lise- Öğrenci- Sivas

Özet

Gerekçe: Son yıllarda madde kullanımının giderek arttığına inanılmaktadır. Bu araştırmada Sivas il merkezindeki lise öğrencileri arasında madde kullanımının yaygınlığının saptanması amaçlanmıştır.
Yöntem: Araştırma Sivas il merkezindeki liselerde yapılmıştır. Tesadüfi örneklem yoluyla seçilen 476 lise ikinci sınıf öğrencisine (% 38.7’si kız, % 61.3’ü erkek) anket formu uygulanmıştır.
Sonuçlar: Bazı maddeleri yaşam boyu en az bir kez kullanma oranlan aşağıdaki gibi bulunmuştur: Sigara % 67.7, uçucu maddeler % 12.4, esrar % 1.9. Bazı maddeleri son bir ayda en az bir kez kullanma oranlan aşağıdaki gibi bulunmuştur: Sigara % 31.1, alkol % 8.3, uçucu maddeler % 4.7, esrar % 1.3, benzodi- azepinler % 1.3. Sigarayı yaşam boyu en az bir kez kullanma oranı erkeklerde kızlardan, uçucu maddeleri kullanma kızlarda erkeklerden istatistiksel yönden anlamlı düzeyde yüksek bulunmuştur.
Değerlendirme: Sonuçlar madde kullanımının önemli bir halk sağlığı sorunu olduğunu göstermektedir. Bu sorun için alan çalışmalan yapılması ve önleme programlarının düzenlenerek uygulanması önerilir.

Kaynaklar

Gilvarry, E.; "Substance abuse in young people", J Child Psychol Psychiatry 2000; 41(1): 55-80.

Ögel, K., Tamar, D., Çakmak, D.; "Madde kullanımı sorununda Türkiye’nin yerine bir bakış", Türk Psikiyatri Dergisi 1998; 9(4):301-307.

Comerci, G.D., Schwebel, R.; "Substance abuse: an overview", Adolesc Med 2000; ll(l);79-101.

Özer, Ö.A.; "Ortaöğrenim Öğrencilerinin Psikoaktif Madde Kullanımına Yaklaşımı ve Demografik Özellikler", Yayımlanmamış Uzmanlık Tezi, Bakırköy Ruh ve Sinir Hastalıktan Hastanesi, İstanbul, 1991.

Yazman, Ü.; "Lise Gençliğinin Psikoaktif Maddelere Bakışı ve Kullanım Oranlarının Tür-kiye-İstanbul Örneği ile İncelenmesi", Yayımlanmamış Uzmanlık Tezi, Bakırköy Ruh ve Sinir Hastalıktan Hastanesi, İstanbul, 1995.

Ögel, K., Tamar, D.; "Uyuşturucu maddeler ve Bağımlılık Okul Eğitim Paketi, Öğrenci Anketi Bulgulan, AMATEM/Özel Okullar Demeği, 1996.

Sağlık Bakanlığı; "Lise öğrencilerinin sigara, alkol ve uyuşturucu maddeler konusundaki bilgi, tutum ve davranışlarının belirlenmesi projesi raporu", Sağlık Bakanlığı Temel Sağlık Hizmetleri Genel Müdürlüğü Ruh Sağlığı daire Başkanlığı, 1995.

Çakıcı, M., Çakıcı, E.; K.K.T.C. Lise Gençliğinde Uyuşturucu Madde Kullanımının Yaygınlığı-1996. Lefkoşa: KKTC Devlet Basımevi, 2000.

Çakıcı, M., Çakıcı, E.; K.K.T.C. Lise Gençliğinde Uyuşturucu Madde Kullanımının Yaygınlığı-1999. Lefkoşa: KKTC Devlet Basımevi, 2000.

Çifter, İ., Karaboncuk E; "Lise öğrencilerinin tıbbi amaçlar dışında ilaç ve diğer maddeleri kullanma alışkanlıktan", XII. Ulusal Psikiyatri ve Nörolojik Bilimler Kongresi Çalışmaları, İstanbul, 1976, 529-553

Sezer, E.; "Ankara’nın ortaokul, lise ve lise dengi okullarında sigara içme durumu ve sigaraya başlama nedenleri". Doğa Bilim Delgisi 1984; Seri C 8(3)575-384.

Göğüş, A.K., Doğan, O.; "Liselerde aktif sosyal etkinliklere katılımın sigara alışkanlığı üzerine etkisi: Ankara liselerinde yapılan bir çalışma", XXVI. Ulusal Psikiyatri ve Nörolojik bilimler Kongresi Bilimsel Yayınlar Kitabı, İzmir, 1990, 277-286.

Muğla Uyuşturucu Gözlemevi (MU-GEV); "MUGEV raporu: Lise öğrencilerinde sigara, alkol ve uyuşturucu maddelerle ilgili bilgi, tutum ve davranışların belirlenmesi anketi, Muğla, 1997.

Tümerdem, Y, Ayhan, B., Özsüt, H. ve ark.; "Orta ve yüksek öğrenim gençleri ve alkol kullanımı", XXII. Ulusal Psikiyatri ve Nörolojik Bilimler Kongresi Bilimsel Çalışmalan, Marmaris, 1986,22-27.

Okan, N., Şıvka, M.S., Resmi, Ş. ve ark; "Lise öğrencilerinde içki ve sigara kullanımı", Uludağ Üniversitesi Tıp fakültesi Delgisi 1993; 3:285-289.

Şahin, M.; "Hsedeki Öğrencilerin Başa-n, Beklenti. Ekonomik Düzey ve Çevrelerine Göre Psikoaktif Maddeleri Kullanım Yönünden Karşılaştırılması", Yayımlanmamış Adli Tıp Enstitüsü Sosyal Bilimler Anabilim Dalı Doktora Tezi, İstanbul, 1999.

Karakılınç, Ç.; Sigara ve Sağlık Ulusal Kongresi, İstanbul, 1999, 30.

Kuğu, N., Akyüz, G., Erşan E., Doğan O.; "Sanayi bölgesinde çalışan çıraklarda madde kullanımı ve etkileyen etkenlerin araştırılması", Anadolu Psikiyatri Delgisi 2000; l(l):19-25.

Ögel, K, Tamar, D., Evren, C., Çakmak, D.; "Uçucu madde kullanımının yaygınlığı: Çok merkezli bir araştırmanın verilerinin değerlendirilmesi", Anadolu Psikiyatri Delgisi 2000; 1(4): 220-224.

Pompidou Group; "The 1995 ESPAD (European School Survey Project on Alcohol and Öther Dmgs) Report: Alcohol and Other Drugs Use Among Students in 26 European Countries. Stockholm: Modin Tryck AB, 1997.

Ögel, K, Tamar, D., Evren, C., Çakmak, D.; "İstanbul’da lise gençleri arasında sigara, alkol ve madde kullanım yaygınlığı", Klinik Psikiyatri Dergisi 2000; 4:242-245.

Doğan, O.; "Lise öğrencilerinin sigara içme alışkanlığı ile bazı değişkenler arasındaki ilişkiler", XXIV. Ulusal Psikiyatri ve Nörolojik Bilimler Kongresi Serbest Bildiriler, Ankara, 1988, 478-487.

Tripathi, B.M., Lal, R.; "Substance abuse in children and adolescents", Indian J Pediatr 1999; 66(4)569-575.

SİVAS İLİNDEKİ LİSE ÖĞRENCİLERİNDE MADDE KULLANIMI YAYGINLIĞI