ALKOL BAĞIMLILIĞINDA ALEKSİTİMİNİN ANKSİYETE, SOSYAL ANKSİYETE, BENLİK SAYGISI VE ERİŞKİN DİKKAT EKSİKLİĞİ HİPERAKTİVİTE BOZUKLUĞUYLA İLİŞKİSİ: KARŞILAŞTIRMALI BİR ÇALIŞMA
Anahtar Kelimeler:
aleksitimi- alkol bağımlılığı- anksiyete- erişkin dikkat eksikliğiÖzet
Amaç: Bu çalışmanın amacı, Surp Pırgiç Ermeni Hastanesi Psikiyatri Kliniği’nde alkol bağımlılığı nedeniyle ayaktan ve yatarak tedavi gören bireylerin aleksitimi özelliklerini ve bu özelliklerin anksiyete, sosyal anksiyete, benlik saygısı, erişkin dikkat eksikliği belirtileri ile ilişkisini incelemek ve elde edilen ölçüm sonuçlarını kontrol grubuyla karşılaştırmaktır.
Yöntem: Bu araştırmanın örneklemini Surp Pırgiç Ermeni Hastanesi (Yedikule) Psikiyatri Kliniği’nde alkol bağımlılığı nedeniyle ayaktan ve yatarak tedavi gören 18-55 yaş arasındaki 14 birey ile alkol, madde kötüye kullanımı ya da bağımlılığı tanısı almayan 11 birey oluşturmaktadır. Çalışmaya katılan bireylere Michigan Alkolizm Tarama Testi, Toronto Aleksitimi Ölçeği, Rosenberg Benlik Saygısı Ölçeği, Beck Anksiyete Ölçeği, Liebowitz Sosyal Kaygı Ölçeği ile Wender-Utah Dikkat Eksikliği Hiperaktivite Bozukluğu Derecelendirme Ölçeği uygulanmıştır. Deney grubu ve kontrol grubundan elde edilen ölçümlerin analizi Mann Whitney-U Testi ve Spearman’s Rank Order Korelasyon Testi ile yapılmıştır.
Bulgular: Alkol bağımlılığı olan bireylerde alkol bağımlılığı olmayan bireylere göre aleksitimi ve erişkin DEHB puanlarının anlamlı şekilde daha yüksek olduğu; alkol bağımlılığı olan ve aleksitimik olarak değerlendirilen bireylerin sosyal durumlarda yaşadıkları korku ve genel korku düzeyinin aleksitimik olarak değerlendirilmeyen bireylere göre anlamlı şekilde daha yüksek olarak bulunmuştur.
Sonuç: Yukarıda belirtilen sonuçlar literatürdeki bulgularla uyumludur. Bu sonuçlar literatürdeki bilgiler ışığında tartışılmıştır.
Kaynaklar
Güleç H, Yenel A. 20 maddelik Toronto aleksitimi ölçeği türkçe uyarlamasının kesme noktalarına göre psikometrik özellikleri. Klinik Psikiyatri 2010; 13: 108-112.
Nemiah JC, Freyberger H, Sifneos PE. Alexithymia: a view of the psychosomatic process. Modern trends in psychosomatic medicine. London: Butterworths, 1976; 3.
Parker JDA, Shaughnessy PA, Wood LM, et al. Cross-cultural alexithymia: validity of the 20-item Toronto Alexithymia Scale in North American aboriginal populations. Journal of Psychosomatic Research 2005; 58 (1): 83-88.
Parker JDA, Taylor GJ, Bagby RM. The 20-item Toronto alexithymia scale. III. reliability and factorial validity in a community population. Journal of Psychosomatic Research, 2003; 55(3): 269-275.
Türk M. Üniversite öğrencilerinde aleksitimik özellikler ile ruh sağlığı arasındaki ilişki. Yayınlanmamış Uzmanlık Tezi, İzmir: Ege Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, 1992.
Evren C, Can S, Evren B, Çakmak D. Yatarak tedavi gören erkek alkol bağımlılarında aleksitiminin depresyon, anksiyete ve erektil işlev bozukluğu ile ilişkisi: kontrollü bir çalışma. KlinikPsikofarmakolojiBülteni2002;12:165-173.
Ziotkowski M. Does alexithymia in male alcoholics constitute a negative factor for maintaining abstinence. Psychotherapy and Psychosomatics 1995; 63: 169-173.
Krystal JH, Güler EL, Cichetti DV. Assessment of alexithymia in posttraumatic stress disorder and somatic illness: Introduction of a reliable measure. Psychosomatics 1986; 48: 84-94.
Finn PR, Martin J, Pihl RO. Alexithymia in males at high genetic risk for alcoholism. Psychotherapy and psychosomatics 1987; 47: 18-21.
Haviland MG, Shaw DG, Mac Murray JP, et al. Validation of toronto alexithymia scales with substance abusers. Psychotherapy and psychosomatics 1988; 50: 81-87.
Monti PM, Kadden RM, Rohsenow DJ, et al. Treating alcohol dependance. A coping skills training guide. (2nd ed), New York: The Guilford Press, 2002: 163-180.
Motan İ, Gençöz T. Aleksitimi boyutlarının depresyon ve anksiyete belirtileri ile ilişkileri. Türk Psikiyatri Dergisi 2007; 18(4): 333-343.
Evren C. Sosyal anksiyete bozukluğu ve alkol kullanım bozuklukları. Psikiyatride Güncel Yaklaşımlar 2010; 2 (4): 473–515.
Müller J, Bühner M, Ziegler M, Şahin L. Are alexithymia, ambivalence over emotional expression and social insecurity overlapping constructs? Journal of Psychosomatic Research 2008; 64: 319–325.
Solmaz M, Sayar K, Özer ÖA ve ark. Sosyal fobi hastalarında aleksitimi, umutsuzluk ve depresyon: kontrollü bir çalışma. Klinik Psikiyatri 2000; 3: 235-241.
Evren C. Sosyal anksiyete bozukluğu ve alkol kullanım bozuklukları. Psikiyatride Güncel Yaklaşımlar 2010; 2 (4): 473–515.
Evren C, Eken B, Çakmak D. Alkol bağımlılarında aleksitimi ve depresyon, anksiyete ve kişilik bozuklukları ile ilişkisi. Bağımlılık Dergisi 2003; 4 (2): 47-52.
Ünal G. Bir grup üniversiteli gençte çekingenlik, aleksitimi ve benlik saygısının değerlendirmesi. Klinik Psikiyatri 2004; 7: 215-222.
Tufan AE, Yaluğ İ. Erişkinlerde dikkat eksikliği hiperaktivite bozukluğu: Türkiye verilerine dayalı bir gözden geçirme. Anadolu Psikiyatri Dergisi 2010; 11: 351-359.
Güleç H, Köse S, Güleç MY et al. Reliability and factorial validity of the turkish version of the 20-item Toronto alexithymia scale (TAS-20). Bulletin of Clinical Psychopharmacology 2009; 19 (3): 214-220.
Öncü B, Ölmez Ş, Şentürk V. Wender-utah derecelendirme ölçeği türkçe formu’nun erişkin dikkat eksikliği ve hiperaktivite bozukluğunda geçerlik ve güvenirlik çalışması. Türk Psikiyatri Dergisi 2005; 16 (4): 252-259.
İndir
Yayınlanmış
Nasıl Atıf Yapılır
Sayı
Bölüm
Lisans
Telif Hakkı (c) 2025 Bağımlılık Dergisi
Bu çalışma Creative Commons Attribution-NonCommercial-NoDerivatives 4.0 International License ile lisanslanmıştır.
...