DENETİMLİ SERBESTLİK OLGULARININ RETROSPEKTİF ANALİZİ: SOSYODEMOGRAFİK ÖZELLİKLER, BİREYSEL VE AİLESEL BAĞIMLILIK VE SUÇ ÖYKÜLERİ İLE TEDAVİ YANITLARI

A.Ender Altıntoprak; Serap A. Akgür; Gül Kitapçıoğlu; Zeki Yüncü; Hakan Coşkunol

DENETİMLİ SERBESTLİK OLGULARININ RETROSPEKTİF ANALİZİ: SOSYODEMOGRAFİK ÖZELLİKLER, BİREYSEL VE AİLESEL BAĞIMLILIK VE SUÇ ÖYKÜLERİ İLE TEDAVİ YANITLARI

Yazarlar

A.Ender Altıntoprak Ege Üniversitesi Tıp Fakültesi Psikiyatri A.D.
Serap A. Akgür Ege Üniversitesi BATI Enstitüsü
Gül Kitapçıoğlu Ege Üniversitesi Tıp Fakültesi Biyoistatistik A.D.
Zeki Yüncü EGEBAM (Ege Üniversitesi Çocuk Ergen Alkol ve Madde Bağımlılığı Araştırma ve Uygulama Merkezi)
Hakan Coşkunol Ege Üniversitesi Tıp Fakültesi Psikiyatri A.D.

Anahtar Kelimeler:

Yasa dışı madde- toksikolojik analiz- suç- denetimli serbestlik

Özet

Amaç: Türkiye’de, 2006 yılında yürürlüğe giren yasalar ile, yasa dışı maddelerle ilişkili suç işleyenler hakkında Denetimli Serbestlik Tedbiri (DST) uygulanması kararı verilebilmektedir. Bu çalışmada, Bağımlılık TedaviBirimi’mizeilkbiryıliçindeDSTnedeniyle yönlendirilen kişilerin sosyodemografik özellikleri, geçmişe ait maddeye ilişkin ve diğer suç öyküleri, bireysel/ailesel alkol ve madde kullanım özellikleri, tedavi sürecindeki toksikolojik analizlerinin ve tedavi sonuçlarının incelenmesi amaçlanmıştır.
Yöntem: Bu çalışma tanımlayıcı, kesitsel niteliktedir. Merkezimize ilk bir yıl içinde başvuran DS olgularına ait dosyalar incelenerek komorbid ruhsal hastalığı olmayan hastalara ait 129 dosya değerlendirilmiştir. Elde edilen veriler SPSS 15.0 istatistik programı ile değerlendirilmiştir.
Bulgular: Denetimli serbestli olgularının % 98.2’si erkek ( n=128) ve % 0.8’i (n=1) kadındı. Olguların yaş ortalamasının 33.1 ± 11.6 (18–69) olduğu ve % 48.1’inin 25–34 yaş grubunda yer aldığı saptandı. Tedavi sürecinde uygulanan toksikolojik analizlerde olguların %46.5’inde herhangi bir madde tespit edilmedi. Toksikolojik analizlerde madde kullandığı tespit edilenlerin %38.8’inin esrar, %1.5’inin kokain, %1.5’inin amfetamin, %0.8’inin opiyat ve %0.8’inin çoklu madde kullandıkları saptandı. Olguların %46,5’inin tedavi sürecinin olumlu olarak sonlandığı tespit edildi.
Sonuç: Bu çalışma, ülkemizde DST nedeniyle “zorunlu tedaviye” yönlendirilenlerin sosyodemografik, bireysel ve ailesel alkol/madde kullanım özellikleri ve suç davranışlarına ilişkin bilgilerin değerlendirildiği ilk çalışmadır. Bu alandaki bilgi birikiminin artması, bu gruba yönelik uygun tedavi ve koruma programlarının geliştirilmesine katkıda bulunacaktır.

Kaynaklar

Nolan JL Jr. Drug treatment courts and the disease paradigm. Subst Use Misuse 2002; 37(12-13): 1723-50.

http://www.tbmm.gov.tr/kanunlar/k5237. html (18.06.2008 tarihinde ulaşılmıştır)

Altıntoprak AE, Akgür SA, Coşkunol H. Yasa dışı madde kullanımı nedeniyle denetimli serbestlik tedbiri uygulanan kişilerde tedavi uygulamaları ve toksikolojik analiz. Türkiye’de Psikiyatri 2007; 9: 166-172.

Hser YI, Evans E, Teruya C, et al. Predictors of short-term treatment outcomes among California’s Proposition 36 participants. Eval Program Plann 2007; 30: 187–196.

Coppola JJ. A commentary on “Urine testing in methadone maintenance treatment: applications and limitations”. J Subst Abuse Treat 2003; 25:65-66.

Heaps MM, Lurigio AJ. A commentary on “Urine testing in methadone maintenance treatment: applications and limitations”. J Subst Abuse Treat 2003; 25:69-70.

First MB, Spitzer RL, Gibbon M. et al. Structured clinical interview for DSM-IV clinical version (SCID-I/CV). Washington DC, American Psychiatric Pres 1997.

Özkürkçügil A, Aydemir O, Yıldız M, et al. DSM-IV eksen I bozuklukları için yapılandırılmış klinik görüşmenin Türkçeye uyarlanması ve güvenilirlik çalışması. Ilac ve Tedavi Dergisi 1999; 12: 233–6.

Altıntoprak AE, Akgür SA, Coşkunol H. Yasa Dışı Madde Kullanımı Nedeniyle Denetimli Serbestlik Tedbiri Uygulanan Kişilerde Tedavi Uygulamaları ve Toksikolojik Analiz Türkiye’de Psikiyatri 2007; 9:166-172.

Lo CC. Sociodemographic factors, drug abuse, and other crimes: how they vary among male and female arrestees. J Crim Justice 2004;32:399–409.

Akgoz S, Akkaya C, Berkay F, et al. Trends in the annual incidence rates of narcotics felons arrested over the last 30 years in metropolitan Bursa, Turkey. Tohoku J Exp Med. 2007; 212 (3): 253-63.

Adams BS, Olson DE, Adkins R. Results from the 2000 Illinois adult probation outcome study 2002. Retrieved March 2008, from Web site: http://www.icjia.state.il.us/public/ pdf/ResearchReports/2000Probation%20 Outcome%20Study.pdf

Macfadden W, Woody GE. Cannabis-related disorders. Comprehensive Textbook of Psychiatry. Seventh Edition, Vol. 1, Philadelphia: Lippincott Williams & Wilkins, 2000: 990–999.

Altıntoprak EA, Akgür SA, Yüncü Z, ve ark. Kadınlarda alkol kullanımı ve buna bağlı sorunlar. Türk Psikiyatri Dergisi 2008; 19: 197-208.

Ogel K, Corapcioglu A, Sir A, et al. Tobacco, alcohol and substance use prevalence among elementary and secondary school students in nine cities of Turkey. Turk Psikiyatri Dergisi 2004; 15:112-118

Tot S, Yazici K, Yazici A, et al. Psychosocial correlates of substance use among adolescents in Mersin,Turkey. PublicHealth2004;118:588–593.

Ögel K, Aksoy A. Tutuklu ve hükümlü ergenlerde madde kullanımı.BağımlılıkDergisi2007;8:11–17.

Copur M, Turkcan A, Erdogmus M. Substance abuse, conduct disorder and crime: assessment in a juvenile detention house in Istanbul, Turkey. Psychiatry Clin Neurosci. 2005; 59: 151-4.

DegenhardtL,HallW,LynskeyM.Alcohol,cannabis andtobaccouseamongAustralians:acomparison of their associations with other drug use and use disorders, affective and anxiety disorders, and psychosis; Addiction 2001; 96:1603–1614.

Gormana DM, Derzonb JH. Behavioral traits and marijuana use and abuse: A meta-analysis of longitudinal studies. Addict Behav 2002; 27: 193–206.

Schuckit MA, Li TK, Cloninger CR, Deitrich RA. Genetics of alcoholism. Alcohol Clin Exp Res 1985; 9:475-92.

Martin SE, Bryant K. Gender differences in the association of alcohol intoxication and illicit drug abuse among persons arrested for violent and property offenses. J Subst Abuse 2001; 13: 563-581.

Merikangas KR, Stolar M, Stevens DE, et al. Familial transmission of substance use disorders. Arch Gen Psychiatry 1998; 55:973-9.

Lochner L, Moretti E. The effect of education on crime: evidence from prison inmates, arrests and self-reports. National Bureau of Economic Research, Working Paper 8605, 2001. Retrieved June 2008, from Web site: http://www.nber. org/papers/w8605.pdf?new_window=1

Joe GW, Simpson DD, Broome KM. Effects of readiness for drug abuse treatment on client retention and assessment of process. Addiction 1998; 93:1177-90.

Simpson DD, Joe GW, Rowan-Szal GA, et al. Drug abuse treatment process components that improve retention. J Subst Abuse Treat 1997; 14:565-72.

Miles DR, Stallings MC, Young SE, et al. A family history and direct interview study of the familial aggregation of substance abuse: the adolescent substance abuse study. Drug Alcohol Depend. 1998; 49: 105-14.

DENETİMLİ SERBESTLİK OLGULARININ RETROSPEKTİF ANALİZİ: SOSYODEMOGRAFİK ÖZELLİKLER, BİREYSEL VE AİLESEL BAĞIMLILIK VE SUÇ ÖYKÜLERİ İLE TEDAVİ YANITLARI