ERGEN VE YETİŞKİN MADDE KULLANICILARININ HIV/AIDS KONULARINDA BİLGİ DÜZEYİNİN KARŞILAŞTIRILMASI

Funda Nazlı Erdoğan; Kültegin Ögel; Canan Devletkuşu

ERGEN VE YETİŞKİN MADDE KULLANICILARININ HIV/AIDS KONULARINDA BİLGİ DÜZEYİNİN KARŞILAŞTIRILMASI

Yazarlar

Funda Nazlı Erdoğan Yeniden Sağlık ve Eğitim Demeği
Kültegin Ögel Yeniden Sağlık ve Eğitim Derneği
Canan Devletkuşu Yeniden Sağlık ve Eğitim Derneği

Anahtar Kelimeler:

Yaş- HIV/AIDS bilgi düzeyi- bağımlılık- madde kullanıcısı- ergen

Özet

Amaç: Bu araştırmada ergen ve yetişkin madde kullanıcılarının HIV/AIDS bilgi düzeyi açısından karşılaştırılması amaçlanmıştır.
Yöntem: Ağustos 2006- Haziran 2007 tarihleri arasında, Sosyal Hizmetler ve Çocuk Esirgeme Kurumu (SHÇEK), Adalet Bakanlığı Ceza ve Tevkifevlerine bağlı kurumlar ve madde bağımlılığı tedavi kliniklerinde kalan ergen ve yetişkin madde kullanıcılarına yazarlar ve uzmanlar tarafından hazırlanmış bir soru formu uygulanmıştır.
Bulgular: Örneklem, Sosyal Hizmetler ve Çocuk Esirgeme Kurumlarında (SHÇEK), Adalet Bakanlığı Ceza ve Tevkifevlerine bağlı kurumlarda ve madde bağımlılığı tedavi kliniklerinde kalan, toplam 489 ergen ve yetişkin madde kullanıcısından oluşmaktadır. Genel örneklemde, kızların doğru bildiği soru sayısı ortalamasının erkeklere oranla daha yüksek olduğu gözlenmiştir. Lise ve üstü eğitime sahip olanların doğru bildiği soru sayısı ortalamalarının ortaöğretim ve altı eğitime sahip olanların ortalamalarından daha yüksek olduğu bulunmuştur. Farklı yaş grupları arasında, doğru bilinen soru sayısı ortalaması bakımından anlamlı bir farklılık bulunamamıştır.
Sonuç: Tüm bu bulgulardan yola çıkarak, HIV/AIDS konularında yapılacak koruyucu çalışmalarda özellikle 21 yaş ve altı, erkek ve düşük eğitim seviyesindeki madde kullanıcılarının ihtiyaçlarının göz önüne alınmasının gerekliliği ortaya çıkmıştır.

Kaynaklar

Ögel K, Erdoğan N, Buğa D, Devletkuşu C. HIV/ AIDS ve madde kullanımı. Yeniden Yayın No:16, İstanbul: Yeniden Sağlık ve Eğitim Derneği, 2007.

Ron A, Rogers DE. AIDS in New York City: the role of intravenous drug users. Bull NY Acad Med 1989; 65: 787-800.

Beyazyürek M, Tuncer C, Ersül Ç. Madde bağımlılığı ve AIDS. 24. ulusal psikiyatri ve nörolojik bilimler kongresi bildiri kitabı, 1988.

Evren CE, Tamar D, Ögel K, Çorapçıoğlu A, Çakmak D. Damar yolu ile eroin kullanımı ve ilişkili bazı davranış biçimleri. Türkiye Psikiyatri Dergisi 2000; 1: 220-224.

Wu Z, Zhang J, Detels R, et al. Characteristics of risk-taking behaviors, HIV and AIDS knowledge, and risk perception among young males in southwest China. AIDS Education and Prevention 1997; 9: 147-160.

Chaisson RE, Moss AR, Onishi R, et al. Human immunodeficiency virus infection in heterosexual Intravenous drug users in San Francisco. American Journal of Public Health 1987; 77: 169-172.

Karamustafalioğlu O, Ağargün YM, Bozkan N. İntravenöz madde kullananlarda AIDS korkusu ve risk davranışı. Düşünen Adam 1991; 4: 40-42.

Gürkaynak M. İntravenöz madde kullanıcılarında risk alma davranışları ve HIV riski ile ilgili bilgi ve tutum. Basılmamış Uzmanlık Tezi, İstanbul: TC Sağlık Bakanlığı Bakırköy Ruh ve Sinir Hastalıkları Hastanesi, 11.Psikiyatri Birimi (AMATEM), 1998.

Evren CE, Çakmak D. Damar yoluyla eroin kullananların özellikleri. Nöropsikiyatri Arşivi 2002; 39: 20-26.

Ögel K, Eke Ceyda Y, Erdoğan N, Taner S ve Erol B. İstanbul'da gençler arasında cinsellik araştırması raporu. Yeniden Yayın No:16, İstanbul: Yeniden Sağlık.ve Eğitim Derneği, 2005.

Wong E, Chin CKL, Low WH, et al. HIV/AIDS-Related Knowledge Among Malaysian Young Adults: Findings From a Nationwide Survey. Medscape J Med 2008; 10: 148.

Henderson SJ, Bernstein LB, George DM, et al. Older women and HIV: how much do they know and where are they getting their information? J Am Geriatr Soc 2004; 52: 1549-1553.

Hinğson R, Heeren T, Winter M, et al. Magnitude of alcohol-related mortality and morbidity among u.s. College Students ages 18-24: changes from 1998 to 2001. Annu. Rev. Public Health 2005; 26: 259-79.

Burlew AK. Age differences in knowledge about HIV transmission among African-American men and women. Psychol Rep 2007; 101:1133-1140.

Jadack RA, Hyde JS, Keller ML. Gender and knowledge about HIV, risky sexual behavior, and safer sex practices. Res Nurs Health 1995; 18: 313-324.

Grunseit A, Kippax S. Effects of sex education on young people's sexual behaviour. Geneva: WHO/GPA, 1993.

Solomon MM, Smith MJ, Del Rio C. Low educational level: a risk factor for sexually transmitted infections among commercial sex workers in Quito, Ecuador. Int J STD AIDS 2008; 19: 264-267.

Gurung G. Knowledge and attitute on HIV/AIDS and sexual behavior of street teenagers in Kathmandu Valley. Jounal of Nepal Health Research Council 2004; 2: 9-13.

Rotheram-Borus MJ, Becker JV, Koopman C, et al. AIDS knowledge and beliefs, and sexual behavior of sexually delinquent and non-delinquent (runaway) adolescents. J Adolesc 1991; 14: 229-244.

DiClemente RJ, Peterson JL. Preventing AIDS: Theories and Methods of Behavioral Interventions. DiClemente RJ, Peterson JL (editors). New York: Plenum Press, 1994:2-3.

Longshore D, Hsieh SC, Anglin MD. AIDS knowledge and attitudes among injection drug users: the Issue of reliability. AIDS Educ Prev 1992; 4: 29-40.

ERGEN VE YETİŞKİN MADDE KULLANICILARININ HIV/AIDS KONULARINDA BİLGİ DÜZEYİNİN KARŞILAŞTIRILMASI