ALKOL BAĞIMLILIĞI OLAN ERKEK HASTALAR İLE EŞLERİNİN AİLE İŞLEVLERİ VE KİŞİLİK ÖRÜNTÜLERİ AÇISINDAN KARŞILAŞTIRILMASI
Anahtar Kelimeler:
Alkol bağımlılığı- alkol bağımlısı eşi- kişilik örüntüleri- MMPI- aile işlevleriÖzet
Amaç: Bu çalışmada alkol bağımlısı hastalar ile eşlerinin aile işlevlerini değerlendirmek ve davranış özelliklerini karşılaştırmak amaçlanmıştır.
Yöntem: Çalışmanın örneklemini; Ankara Üniversitesi Tıp Fakültesi Alkol ve Madde Bağımlılığı Tedavi Birimi'nde yatarak tedavi gören 82 alkol bağımlısı erkek hasta ile alkol ya da madde bağımlılığı olmayan eşleri (s=82) olmak üzere toplam 164 kişi oluşturmuştur. Hastalar ile eşlerine Minnesota Çok Yönlü Kişilik Envanteri (MMPI) ile Aile Değerlendirme Ölçeği (ADÖ) uygulanmıştır. Kovaryans analizi ile yaş değişkeni kontrol edilerek, hastaların ve eşlerinin ADÖ puanları karşılaştırılmış ve MMPI puan ortalamaları alınarak ortak profilleri çizilmiştir
Bulgular: ADÖ alt ölçeklerinden Roller, Gereken İlgiyi Gösterme ve Genel Fonksiyonlar puanları arasında istatistiksel açıdan anlamlı farklılıklar bulunmuştur (sırasıyla F=8.646; p=0.004, F=4.440; p=0.037, F=8.916; p=0.003). Alkol bağımlısı bireylerin Roller, Duygusal Tepki Verebilme ve Gereken İlgiyi Gösterme alt ölçeklerinde, bağımlı eşlerinin ise tüm alt ölçeklerinde 2.00'nln üzerinde puan ortalamaları elde edilmiştir. Alkol bağımlılığı olan hastaların MMPI ortak profilinde Depresyon, eşlerinin ortak profilinde ise Erkeklik-Kadınlık alt ölçeğinin en yüksek alt ölçekler olduğu dikkati çekmektedir.
Sonuç: Kadınların alkol bağımlılığı olan eşlerine göre aile işlevlerini daha sağlıksız değerlendirdiği dikkati çekmektedir. Bu doğrultuda bağımlıların eşlerinin aile işlevlerini algılamada eşlerinin kişilik örüntülerinden daha çok kendi kişilik örüntülerinin etkili olduğu söylenebilir. Bu açıdan tedavide aile düzeyinde müdahaleler önemlidir.
Kaynaklar
Öz F. Alkol orunu olan aileler ve hemşirelik. Kriz Dergisi, 1996; 4:113-118.
Heru AM, Stuart GL, Rainey S, ve ark. Prevalence and severity of intimate partner violence and associations with family functioning and alcohol abuse in psychiatric inpatients with suicidal intent. J Clin Psychiatry 2006; 67:23-29.
Keller PS, Cummings EM, Davies PT. The role of marital discord and parenting in relations between parental problem drinking and child adjustment. J Child Psychol Psychiatry. 2005; 46: 943-951.
Epstein EE, McCrady BS, Hirsch LS. Marital functioning in early versus late-onset alcoholic couples. Alcohol Clin Exp Res.1997; 21:547-556.
Doğan YB. Alkol bağımlılığı: Aile ve aileye müdahale. Eğe Psikiyatri Sürekli Yayınları (Ed:Çelikkol A.). 1996; 1(2):141-155.
Engels RC, Vermulst AA, Dubas JS, ve ark. Longterm fefcts of family functioning and child characteristics on problem drinking in young adulthood. Euro Addict Res, 2005; 11: 32-37.
Cooke CG, Kelley Ml, Fals_Stewart W, Golden J. A comparison of the psychosocial functioning of children with drug_versus alcohol-dependent fathers. Am J Drug Alcohol, 2004; 30: 695-710.
El-Sheikh M, Buckhalt JA. Parental problem drinking and children's adjustment: attachment and family functioning as moderators and mediators of risk. J Fam Psychol 2003; 17:510-520.
Jennison KM, Johnson KA. Parental alcoholism as a risk factor for DSM-IV-defined alcohol abuse and dependence in American women: the protective benefits of dyadic cohesion in marital communication. Am J Drug Alcohol Abuse 2001; 27: 349-374.
Schuckit MA, Smith TL, Radziminiski S, Heynaman EK. Behavioral symptoms and psychiatric diagnoses among 162 children in nonalcoholic or alcoholic families. Am J Psychiatry, 2000; 157:1881-1883.
Timko C, Kaplowitz MS, Moos RH. Children's health and child-parent relationships as predictors of problem-drinking mothers' and fathers' longterm adaptation. J Subst Abuse 2000; 11:103-121.
Brook JS, Tseng LJ, Cohen P. Toddler adjustment: impact of parents' drug use, personality and parent-child relations. J genet Psychol, 1996; 157:281-295.
O'Farrell TJ, Murphy CM, Stephan SH, ve ark. Partner violence before and after couples-based alcoholism treatment for male alcoholic patients: the role of treatment involvement and abstinance. J Consult Clin Psychol 2004; 72: 202-217.
Osterman F, Grubic VN. Family functioning of recovered alcohol-addicted patients: a comparative study. J Subst Abuse Treat 2000; 19: 475-479.
Prest LA, Benson MJ, Protinsky HO. Family of origin and current relationship influences on codependency. Fam Process, 1998; 37:513-528.
Kaptanoğlu C, YenilmezÇ.SeberG,Tekin D. Alkol bağımlılarında ruhsal belirtiler, evlilik sorunları ve aile tutumları. Düşünen Adam, 1997; 10:57-60.
Murphy CM, O'Farrell TJ. Couple communication patterns of maritally aggressive and nonaggressive male alcoholics. J Stud Alcohol 1997; 58.83-90.
Coşar B, Arıkan Z, Hiçyılmaz N, ve ark. Bir yıllık remlsyon gösteren alkol bağımlılarında tedavi öncesi ve sonrası aile işlevlerinin karşılaştırılması. Kriz Dergisi 1996; 4: 101-104.
McKay JR, Maisto SA, Beattie MC, ve ark. Differences between alcoholics and spouses in the their perceptions of family functioning. J Subst Abuse Treat, 1993; 10: 17-21.
Hathaway SR, McKinley JC. A Multiphasic Personality schedule (Minnesota): Construction of the schedule. J Psych, 1940; 10:249-254.
Savaşır I. Minnesota çok Yönlü Kişilik Envanteri El Kitabı (Türk Standardizasyonu). Sevinç Matbaası, Ankara, 1981.
Epstein NB, Bolwin EM, Bishop DS. The McMaster Family Assesment Device. J Marital Fam Ther 1983; 9: 171-180.
Bulut I. Aile Değerlendirme Ölçeği el kitabı. Özgüzeliş Matbaası, Ankara, 1990.
Güneş A. Alkol bağımlısı ailesinde yapısal ve işlevsel özellikler üzerine bir değerlendirme çalışması. Yayınlanmamış yüksek lisans tezi, A.Ü. Sağlık Bilimleri Enstitüsü, Ankara 2002.
Barry KL, Fleming MF. Family cohesion, expressiveness and conflict in alcoholic families. Br J Addict. 1990; 85:81-87.
Palabıyıkoğlu R, Doğan YB. Alkol bağımlıları ve eşlerinin çocuk yetiştirme tutumlarının değerlendirilmesi.OptimalTıpDergisi, 1990;3:154-158.
Coşar B, Arıkan Z, Candansayar S, ve ark. Tip 1 ve tip 2 alkolizmde aile işlevlerinin değerlendirilmesi. 30. Ulusal Psikiyatri kongresi Bildiri Özetleri, Nevşehir,1994; 30.
Jacob T, Leonard K. Sequential analysis of marital interactions involving alcoholic, depressed, and nondistressed men. J Abnorm Psychol 1992; 101:647-656.
Liepman MR, Nirenberg TD, Doolittle RH, ve ark. Family functioning of male alcoholics and their female partners during periods of drinking and abstinence. Fam Process 1989; 28: 239-249.
Akvardar Y, Arkar H, Akdede BB, ve ark. Alkol kullanım bozukluklarında kişilik özellikleri. Bağımlılık Dergisi, 2005; 6: 53-59.
Graham Jr. MMPI-Uyğulama ve Yorumlama Rehberi, Soriasö (Çeviren). 1. Baskı, Bornova: Eğe Üniversitesi Edebiyat Fakültesi Yayınları, 1996.
McKay JR, Longabaugh R, Beattie MC, ve ark. The relationship of pretreatment family functioning to drinking behavior during follow-up by alcoholic patients. Am J Drug Alcohol Abuse1992;18:445-460.
Demirbaş H, Özgür-İlhan I, Doğan YB. Alkol bağımlılığı olan hastaların cinsiyetlere göre kişilik ve davranış özelliklerinin karşılaştırılması -kontrollübirçalışma. BağımlılıkDergisi 2009; 10:
Demirbaş H, Doğan YB. Alkol bağımlılarında MMPI bulguları ve bu bulguların nevroz hastaları ile karşılaştırılması. XXV. Ulusal Psikiyatri ve Nörolojik Bilimler Kongresi Bilimsel Çalışmalar Kitabı, 1989; 560-564.
Floyd FJ, Cranford JA, Daugherty MK, ve ark. Marital interaction in alcoholic and nonalcoholic couples: alcoholic subtype variations and wives' alcoholism status. J Abnorm Psychol2006;115:121-130.
Avila EJJ, Ledesma JA. The personality of wives of alcoholic patients. Aetas Luso Esp Neurol Psiquiatr Cienc Afines 1990; 18: 355-363.
Whitfield CL. Substance Abuse: A comprehensive Textbook. (Ed: Lowinson JH.) Williams & Wilkins, 1997.
İndir
Yayınlanmış
Nasıl Atıf Yapılır
Sayı
Bölüm
Lisans
Telif Hakkı (c) 2025 Bağımlılık Dergisi
Bu çalışma Creative Commons Attribution-NonCommercial-NoDerivatives 4.0 International License ile lisanslanmıştır.
...