MADDE BAĞIMLILIĞI VE GEBELİK

Ayşegül Bilge; Ayşegül Savaşan; Mehtap Zorlu; Zeynep Erkman

MADDE BAĞIMLILIĞI VE GEBELİK

Yazarlar

Ayşegül Bilge Ege Üniversitesi İzmir Atatürk Sağlık Yüksekokulu
Ayşegül Savaşan İzmir Atatürk Eğitim ve Araştırma Hastanesi
Mehtap Zorlu Ege Üniversitesi İzmir Atatürk Sağlık Yüksekokulu
Zeynep Erkman Ege Üniversitesi İzmir Atatürk Sağlık Yüksekokulu

Anahtar Kelimeler:

Gebe- bağımlı- bakım yaklaşımları

Özet

Bağımlılık; biyolojik, sosyal ve davranışsal boyutları olan bir hastalıktır. Madde bağımlılığı, karşılıklı risk alışverişinin olduğu gebelik sürecinde ikili bir yaşam sürdürüldüğünden dolayı, hem gebeyi, hem de bebeği olumsuz etkileyebilmektedir. Gebelikte sigara içiminin périnatal mortalité ve morbiditeyi iki kat arttırdığı bildirilmiştir. Gebenin alkol kullanması sonucu bebekte FAS (Fetal Alkol Sendromu) ve FASB (Fetal Alkol Spektrumu Bozuklukları) gelişebilmektedir. Gebelikte yüksek miktarlarda kafein aliminin düşüklere neden olduğu bildirilmektedir. Gebeler, sağlık kurumlarında daha çok ebeler ve hemşireler ile karşılaşmaktadır. Bu bağlamda görevli sağlık personeli madde bağımlılığı ile ilgili gerekli danışmanlık hizmetlerini bilmelidir.
Bu makaleninamaci;bağımlılıkyapan maddelerin gebelik sürecinde kadına ve bebeğe olan olumsuz etkilerini sunarak, uygun olan bakım yaklaşımlarını okuyucuya aktarmaktır.

Kaynaklar

Çakmak D., Evren C. Alkol ve Madde Kullanım Bozuklukları. Özgül Matbaacılık, İstanbul, 2006:9,13

Karatay G. Ergenlerde Madde Kullanımı ve İlgili Risk Faktörleri. Sürekli Tıp Eğitimi Dergisi 2008; 17:15-22

Köroğlu E. (Çev.Ed.). Ruhsal Bozuklukların Tanısal ve Sayımsal El Kitabı (DSM-IV-TR),1 .Cilt. 4.Baskı, Ankara-.HYB Basım Yayın Matbaası, 2007:267-296

Öz F. Madde Kullanım Bozuklukları. Kum N. (editör). Psikiyatri Hemşireliği El Kitabı. İstanbul :Vehbi Koç Vakfı Yayınları, 1996:No:13, 82-100

Yüncü Z., Yıldız U., Kesebir S., et al. Alkol Kullanım Bozukluğu Olan Olguların Sosyal Destek Sistemlerinin Değerlendirilmesi. Bağımlılık Dergisi 2005; 6: 129-135.

Ögel K. Alkol ve Madde Kullanım Bozukluklarında Damgalanma. 3P Dergisi 2004; 12(Ek 3): 71-76

Kublay G„ Terzioğlu E, Karatay G. Gebelik ve sigara. 1.Basım, Ankara: Klasmat Matbaacılık, 2008: 6-15.

Toyran M. Gebelikte sigara içiminin çocuk sağlığı üzerindeki etkileri. Klinik Pediatri 2005; 4(1):17-23.

Alp H., Şehriyaroğlu A., Yaman S., Altınkaymak S., et al. Sigaranın maternal ve fetal etkileri. Eğe Üniversitesi Hemşirelik Yüksekokulu Dergisi 1994; 10:101-108.

YamanS.,Bölükbaşll.,PasinlioğluT.Gebelerin sigara içme alışkanlıklarına ilişkin davranış değişiklikleri. Ege Üniversitesi Hemşirelik Yüksekokulu Dergisi 1994; 10:125-131.

Geçtan E. Psikodinamik Psikiyatri ve Normaldışı Davranışlar: Psikoaktif Madde Bağımlılıkları.1.Basım, İstanbul: Metis Yayınları, 2003: 230

Bearer C.F. Markers to detect dringking during pregnancy. Alcohol Research and Health 2001; 25:210-218.

Demir K., Atasever S., Kır M., Ünal N. Kardiyak üfürüm nedeniyle getirilen bir çocukta fetal alkol sendromu. Çocuk Sağlığı ve Hastalıkları Dergisi 2007; 50:259-261.

Warren K„ Foudin L.L. Alcohol-related birth defect:the past,present and future. Alcohol Research and Health 2001;25:153-158.

Jacobson S.W. Assessing the impact of maternal drinking during and after pregnancy. Alcohol Health and Research World 1997; 21: 199-203.

Carpenito-Moyet L.J. Hemşirelik Tanıları El Kitabı. Erdemir F. (Çeviren). 2. Baskı, Ankara: Nobel Matbaacılık, 2005: 16-20.

McCloskey J.C., Bulechek G.M. Nursing Interventions Classification (NIC). 3.Edition, Missouri: Mosby Inc., 2000: 735.

Yüksel N. Ruhsal Hastalıklar: Madde Kullanım Bozuklukları. 2.Baskı, Ankara: Çizgi Tıp Yayınevi, 2001: 556.

Koren G. Caffeine during pregnancy? Canadian Family Physician 2000; 46:801-803.

Ünal S., Yıldız M. Gebelikte psikotrop ilaç kullanımı. Türk Psikiyatri Dergisi 1996; 7: 266-274.

Fischer G„ Kopf N. Guidelines for psychosocially assisted pharmacotherapy of opioid dependence. Third Meeting of Technical Development Group (TDG) for the WHO. 17-21 September 2007, Geneva, Switzerland..

Bhuvaneswar C.G., Chang G., Epstein L.A., Stern T.A. Cocaine and opioid use during pregnancy: prevalence and management. J Clin Psychiatry 2008; 10: 59-65.

Song J., Guan X., Ren J., He W. Developmental toxicity of cocaine exposure in mid-pregnancy mice. Acta Pharmaco I Sin. 2002; 23 : 1029 -1034.

Park B., McPartland J.M., Glass M. Cannabis, cannabinoids and reproduction. Prostaglandins, Leukotrienes and Essential Fatty Acids 2004; 70: 189-197.

Savaşan A., Engin E. et al.Alkol-madde Bağımlılığı Hemşiresi. Psikiyatri Hemşireliği Görev Yetki ve Sorumlulukları Çalışma Grubu Raporu. Psikiyatri Hemşireleri Derneği, 2007:19-22

MADDE BAĞIMLILIĞI VE GEBELİK