SEYDİŞEHİR MESLEK YÜKSEK OKULU ÖĞRENCİLERİNDE SİGARA KULLANMA DURUMU VE ETKİLEYEN FAKTÖRLER

Ruhuşen Kutlu; Selma Çivi

SEYDİŞEHİR MESLEK YÜKSEK OKULU ÖĞRENCİLERİNDE SİGARA KULLANMA DURUMU VE ETKİLEYEN FAKTÖRLER

Yazarlar

Ruhuşen Kutlu Selçuk Üniversitesi Meram Tıp Fakültesi Aile Hekimliği A.D.
Selma Çivi Selçuk Üniversitesi Meram Tıp Fakültesi Aile Hekimliği A.D.

Anahtar Kelimeler:

Sigara bağımlılığı- üniversite öğrencileri- sosyal çevre

Özet

Amaç: Bu çalışma üniversite öğrencilerinde sigara içme sıklığını belirlemek ve bunu etkileyen risk faktörlerini incelemek amacıyla yapılmıştır.
Yöntem: Tanımlayıcı ve kesitsel tipteki bu çalışma Seydişehir Meslek Yüksek Okulu’ndaki 167 öğrenci üzerinde yapıldı. Sosyo-demografik karakterler, sigara içme sıklığı, sigara içme ile ilgili davranışlar ve aile özellikleri incelendi. İstatistiksel analizler SPSS 10.0 programı ile yapıldı.
Bulgular: Sigara içme sıklığı % 37.1 (n=62), bırakma sıklığı %7.8 (n=13), içmeme sıklığı %55.1 (n=92), quit ratio (bırakmış olanların içmiş olanların içersindeki payı) %17.4 olarak bulundu. Sigaraya başlama yaşı en küçük 10, en büyük 22, ortanca değer 16 yaş idi. Sigaraya başlatan etmenler arasında birinci sırada %43.5 sosyal çevre ve arkadaş grupları yer alıyordu. Sigara içenlerin yakın arkadaş grubunda içme sıklığı (%91.6) içmeyenlere göre anlamlı düzeyde yüksek bulundu (p<0.001).
Sonuç: Meslek Yüksek Okulu öğrencilerinde sigara içme sıklığı yüksek olup, sigaraya başlama büyük oranda 15 yaşından önce ve sigara içenlerin yakın arkadaş grubunda içme sıklığı anlamlı düzeyde yüksek bulundu. Çocuklar ilköğretim düzeyinde sigaranın zararları konusunda bilgilendirilmeli ve öğretmenler sigara içmeyerek öğrencilerine iyi örnek olmalıdırlar.

Kaynaklar

Sargent JD, DiFranza JR. Tobacco control for clinicians who treat adolescents. CA Cancer J Clin 2003; 53: 102-123.

Myers MG. Smoking intervention with adolescent substance abusers. Initial recommendations J Subst Abuse Treat 1999; 16: 289-298.

Altman DG, Wheelis AY, McFarlane M, Lee H, Fortmann SP. The relationship between tobacco access and use among adolescents: a four community study. Soc Sci Med 1999; 48:759-775.

Kutlu R. Sigara içenler arkadaşınızı tanıyor musunuz? Konya Selçuk Üniversitesi Vakfı Yayınları 2002; 46:4-9.

Mackay J, Eriksen M. The Tobacco Atlas. Geneva: World Health Organization, 2002.

US Department of Health and Human Services. The health benefits of smoking cessation. A report of the Surgeon General, 1990. Rockville, Maryland: Public Health Service, Centers for Disease Control, Office on Smoking and Health, 1990.

Prochaska JO, Goldstein MG. Process of smoking cessation; implications for physicians. Clin Chest Med 1991; 12: 727-736.

Prochaska JO, DiClemente CC. Stages and process of self change of smoking: toward an integrated model of change. J Consult Clin Psychol 1983; 51: 390-395.

Fagerstrom KO, Heatherton TE, Kozlowski LT. Nicotine addiction and its assessment. Ear Nose Throat J 1992; 69: 763-767.

Köknel Ö. Alkol ve Madde Bağımlılığı Alt Kültürü. Bağımlılık Dergisi 2001; 2: 71-76.

Metintaş S, Sarıboyacı MA, Nuhoğlu S et al. Smoking patterns of university students in Eskişehir, Turkey. Public Health 1998; 112: 261264.

Tot Ş, Yazıcı K, Yazıcı AE ve ark. Mersin Üniversitesi öğrencilerinde sigara ve alkol kullanın yaygınlığı ve ilişkili özellikler. Anadolu Psikiyatri Dergisi 2002; 3: 227-231.

Demirel Y, Sezer RE. Sivas bölgesi üniversite öğrencilerinde sigara kullanım sıklığı. Erciyes Tıp Dergisi 2005; 27: 1-6.

Saatci E, Inan S, Bozdemir N, Akpinar E, Ergun G. Predictors of smoking behavior of first year university students: questionnaire survey. Croat Med J 2004; 45:76-79.

Altındağ A, Yanık M, Yengil E, Karazeybek AH. Şanlıurfa’da üniversite öğrencilerinde madde kullanımı. Bağımlılık Dergisi 2005; 6: 60-64.

Peşken Y, Canbaz S, Sünter AT, Tunçel EK. Ondokuz Mayıs Üniversitesi Yaşar Doğu Beden Eğitimi ve Spor Yüksek Okulu öğrencilerinde sigara içme sıklığı ve etkileyen faktörler. Bağımlılık Dergisi 2005; 6: 111-116.

Haddad LG, Malak MZ. Smoking habits and attitudes towards smoking among university students in Jordan. Int J Nurs Stud 2002; 39: 793802.

Kypri K, Baxter J. Smoking in a New Zealand university student sample. N Z Med J 2004; 12: 117(1190): U794.

Emmons KM, Wechsler H, Dowdall G, Abraham M. Predictors of smoking among US college students. Am J Public Health 1998; 88: 9-11.

Cairney J, Lawrance KA. Smoking on campus. An examination of smoking behaviours among postsecondary students in Canada. Can J Public Health 2002; 93: 313-316.

http: //www.healthypeople.gov. US Department of Health and Human Services. Healthy people 2010: understanding and improving health. 2nd ed. Washington, DC: US Department of Health and Human Services, 2000. 10.01.2006 tarihinde ulaşıldı.

http://www.cdc.gov/mmwr/preview/mmwrhtml. State-specific prevalence of cigarette smoking and quitting among adults United States, 2004. 20.01.2006 tarihinde ulaşıldı.

SEYDİŞEHİR MESLEK YÜKSEK OKULU ÖĞRENCİLERİNDE SİGARA KULLANMA DURUMU VE ETKİLEYEN FAKTÖRLER