GAZİANTEP ÜNİVERSİTESİ ALKOL VE MADDE KULLANIM BOZUKLUKLARI BİRİMİNE BAŞVURAN HASTALARIN SOSYODEMOGRAFİK ÖZELLİKLERİ
Anahtar Kelimeler:
Madde bağımlığı- sosyodemografik özellikler- klinik özelliklerÖzet
Amaç: Bu çalışmada Gaziantep Üniversitesi Tıp Fakültesi Hastanesi Psikiyatri Anabilim Dalı Alkol ve Madde Kullanım Bozuklukları Birimi’ne (GAMAB) başvuran hastaların sosyodemog-rafik özelliklerinin incelenmesi amaçlandı.
Yöntem: GAMAB’ne son beş yılda (1 Ocak 2001-31 Aralık 2005) başvuran hastaların tıbbi kayıtları geriye dönük olarak incelendi.
Bulgular: GAMAB’ne alkol ve madde bağımlılığı olan 126 hasta başvurmuştur. Hastaların %96.8’i erkek, %3.2’si kadın olup, yaş ortalamaları 36.02 (SS±11.37), madde kullanma süreleri ortalama 13.19 (SS±10.87) yıl olarak tespit edilmiştir. Hastaların kullandığı maddeler sırasıyla alkol (%46.8), eroin (%42.1) ve esrardır (%7.1). Alkol bağımlılığı tedavisi nedeniyle başvuran hastaların ilk alkol kullanımına başlama yaşı ortalaması 24.03 (SS±8.53) yıl, alkol dışı madde kullananlarda ise ilk madde kullanımına başlama yaşı ortalaması 22.44 (SS±7.15) yıldı. Alkol bağımlıları arasında evli olanların oranı diğer madde bağımlılığı ile başvuranlarınkinden anlamlı ölçüde fazlaydı (p<0.001). Alkol bağımlılarının yaş ortalaması diğer madde bağımlıların yaş ortalamasından anlamlı ölçüde yüksekti (p<0.001). Alkol dışı madde kullananlarda çalışmama oranı alkol kullananlardan anlamlı olarak yüksekti (p=0.009). Kullanılan madde türü ile suç öyküsü arasındaki ilişkiye bakıldığında alkol dışı madde kullananlarda suç öyküsü anlamlı olarak yüksekti (p=0.001). Hastaların eğitim düzeyleri ve suç işleme oranları arasındaki ilişkiye bakıldığında, eğitim düzeyi arttıkça suç öyküsü anlamlı olarak azalmaktaydı (p= 0.001).
Sonuç: Çalışmamız Güneydoğu Anadolu’da (Gaziantep) özelleşmiş bir Alkol-Madde Kullanım Bozukları Birimi’ne yapılan başvurularda alkol ve madde bağımlılarının sosyode-mografik özelliklerini araştıran ilk çalışmadır. Ayrıca çalışmamız Gaziantep’te alkol-madde kullanımının pek çok açıdan Türkiye’nin diğer yöreleriyle benzerlik gösterdiğini ortaya koymakla birlikte, maddeye başlama yaşının daha yüksek olması kadınlarda alkol ve diğer madde kullanım oranlarının daha düşük olduğunun tespit edilmesi, sosyokültürel özelliklerin bağımlılık açısından farklılık yaratabileceğine işaret etmektedir.
Kaynaklar
Doğanavşargil GÖ, Sertöz ÖÖ, Coşkunol H, Şen G. EÜTF Psikiyatri anabilim dalı bağımlılık tedavi biriminin hasta verilerinin on yıllık geriye dönük olarak incelenmesi: Madde kullanan hastaların sosyodemografik özellikleri. Bağımlılık Dergisi 2004; 5:115-120
United Nations Office on Drugs and Crime (UNDOC). World Drug Report launched by UNDOC in Stockholm 2005; 1-13.
NLAES 1992. Comorbidity between DSM-4 Alcohol and Drug Use Disorders. Alcohol Health & Research World 1996; 20:67.
UNDCP. İstanbul’da Madde İstismarı: Hızlı değerlendirme Çalışması 1996-1997.
http://www.die.gov.tr/TURKISH/ISTATIS/ Esg2/27ANTEP/adalet1.htm
Yumru M, Savaş HA, Tutkun H, ve ark. Gaziantep Üniversitesi’nde adli psikiyatrik açıdan incelenmiş olan olguların değerlendirilmesi: Yüksek oranda alkol-madde kullanımı. Anadolu Psikiyatri Dergisi 2005; 6:30-35.
Evren C, Çakmak D. Alkol ve Madde Kullananların özellikleri: 2000 Yılına ait AMATEM’eyatanhastaverilerininincelenmesi. Düşünen Adam 2001; 14:142-149.
Saatçioğlu Ö, Evren EC, Çakmak D. 19982002 yılları arasında yatarak tedavi gören alkol ve madde kullanımı olan olguların değerlendirilmesi. Bağımlılık Dergisi 2003; 4:109-117
Türkcan A, Çakmak D. AMATEM’e 1998 yılı içinde yatan hastaların sosyodemografik ve madde kullanım özellikleri. 35. Ulusal Psikiyatri Kongresi ve Uluslararası Kros Kültürel Psikiyatri Uydu Sempozyumu Özet Kitabı, 1999: 24-25.
Türkcan A. Türkiye’de madde kullananların profili: Hastane verilerinin incelenmesi. Düşünen Adam 1998; 11: 56-64.
Brook JS, Lettieri D, Brook DW, Stimmel B (Editors). Alcohol and substance abuse in adolescents. New York: Haworth Press, 1985: 65-86.
Catterello AM, Clayton RR, Leukefild CG. Adolescent alcohol and drug use. Oldham JM (editor). American Psychiatric Press Review of Psychiatry. Washington, DC: American Psychiatric Press, 1995: 151-169.
Marlat GA, Barrett K. Relapse Prevention. Galanter M, Kleber HD (editors). Washington DC: American Psychiatric Press Inc, 1994: 285-299.
Pektaş Ö, Kalyoncu A, Mırsal H, Beyazyürek M. Alkol Bağımlılığında sosyodemografik değişkenler, klinik özellikler ve tedavi sonuçlarının cinsiyetler arasındaki farklılıklarının incelenmesi. Bağımlılık Dergisi 2001; 2: 25-29.
Mırsal H, Kalyoncu A, Pektaş Ö ve ark. Alkol Bağımlılığında klinik özellikler ve sosyodemografik değişkenler. Bağımlılık Dergisi 2000; 1:81-88.
Kalyoncu A, Mırsal H, Pektaş Ö ve ark. Alkol bağımlılığında nüks nedenleri: kesitsel bir çalışma. Bağımlılık Dergisi 2001; 2(2):61-63
Yüncü Z, Yıldız U, Kesebir S ve ark. Alkol Kullanım Bozukluğu Olan Olguların Sosyal Destek Sistemlerinin Değerlendirilmesi. Bağımlılık Dergisi 2005; 6: 129-135
Ersül Ç, Ceylan ME. Kronik alkolizmde Türk toplumuna ilişkin demografik veriler. 22. Psikiyatri ve Nörolojik Bilimler Kongresi Bilimsel Çalışmaları Kitabı 1986: 292-294.
Tuncer C, Ersül Ç, Beyazyürek M, Beşikçi N. Alkol bağımlısı hastalarda bir demografik çalışma. 23. Ulusal Psikiyatri ve Nörolojik Bilimler Kongresi Bilimsel Çalışmaları Kitabı 1987: 184-187.
Beyazyürek M, Alpkan L, Eradamlar N ve ark. Madde bağımlılığı ve yüksek öğrenimde psikososyal faktörler. Düşünen Adam 1990;2: 7-9.
Beyazyürek M, Alpkan L, Karamustafalıoğlu KO ve ark. Uyuşturucu madde bağımlılarında sosyodemografik özellikler. Düşünen Adam 1990;3: 59-61.
Alpay N, Maner F, Kalyoncu A. AMATEM’de 1990 yılında yatırılan madde bağımlılarının demografik özellikleri ve geçmiş yıllarla kıyaslanması. 27. Ulusal Psikiyatri Kongresi Program ve Bildiri Özetleri Kitabı 1991: 177.
AMATEMveHIV:Türkiye’demaddekullanımına ilişkin ikinci el verilerinin değerlendirilmesi. İstanbul’da madde kullanımının doğası ve boyutları. I. Rapor, İstanbul, 1996.
Modestin J, Rigoni H. Criminality in female inpatients with substance use disorders. Eur Addict Res 2000;6: 148-153.
Sinha R, Easton C. Substance abuse and criminality. J Am Acad Psychiatry Law 1999;27: 513-526.
İndir
Yayınlanmış
Nasıl Atıf Yapılır
Sayı
Bölüm
Lisans
Telif Hakkı (c) 2025 Bağımlılık Dergisi
Bu çalışma Creative Commons Attribution-NonCommercial-NoDerivatives 4.0 International License ile lisanslanmıştır.
...