ALKOL KÖTÜYE KULLANIMI VE DEPRESYONUN KOKU EŞİĞİ ÜZERİNE ETKİLERİ

Okan Çalıyurt; Ertuğrul Küçüktürk; Engin Karaşin; Ercan Abay

ALKOL KÖTÜYE KULLANIMI VE DEPRESYONUN KOKU EŞİĞİ ÜZERİNE ETKİLERİ

Yazarlar

Okan Çalıyurt Trakya Üniveristesi Tıp Fakültesi Psikiyatri AD
Ertuğrul Küçüktürk SSK Lüleburgaz Hastanesi
Engin Karaşin Keşan Devlet Hastanesi
Ercan Abay Trakya Üniveristesi Tıp Fakültesi Psikiyatri AD

Anahtar Kelimeler:

Alkol kötüye kullanımı- depresyon- koku eşiği

Özet

Amaç: Psikiyatrik bozuklukların etkileri ve bu bozuklukların sonuçları ile meydana gelen biyolojik değişiklikler daha önceki çalışmalarda çok kez bildirilmiştir. Depresyon ve alkol kötüye kullanımı da beyin kan dolaşımı ve merkezi sinir siteminde hasar meydana getirmektedir. Bu iki bozukluğun beyindeki koku duyusu merkezleri ve iletim yollarındaki olası etkilerinin değerlendirilmesi amaçlanmıştır.
Yöntem: Psikiyatrik bozukluklara bağlı olarak oluşan koku eşiği değişmeleri Zwaardemaker olfaktometresi kullanılarak değerlendirilmiştir. Değerlendirme her iki burun deliğinde ayrı ayrı yapılmıştır. Depresyon ve alkol kötüye kullanımı olan gruplardaki veriler sağlıklı kontrol grubu değerleri ile karşılaştırılmıştır.
Sonuçlar: Alkol grubunda daha fazla olmak üzere hem depresyon hem de alkol kötüye kullanımı olanlarda koku eşiğinde, kontrol grubuna göre yükselme saptanmıştır. Alkol grubundaki iki hasta dışında lateralizasyona rastlanmamıştır.
Tartışma: Sonuç olarak, bu çalışmaya alınan hastalarda, uzun süre alkol kullanımına ve depresyona bağlı olarak oluşan beyin dokusu harabiyeti ve merkezi sinir sistemindeki değişikliklerin yol açtığı koku eşiğindeki yükselmeler gösterilmiştir.

Kaynaklar

Zipporyn T. Taste and Smell: The Neglected Senses. Jama 1982; 247:277-285.

Bağımlılık Dergisi, 2000; 1(2): 69-71

Siegel DJ. Perception and Cognition in Kaplan HI, Sadock BJ (eds). Comprehensive Textbook of Psychiatry/VI. Baltimore, Maryland: Williams&Wilkins, 1995:280.

Çalıyurt O, Karaşin E, Abay E. Kimyasal Duyularımızdan Koku Duyusunun Psikolojik ve Psikiyatrik Yönleri. PsychoMed 1995; 1:30-33.

HL Meiselman, RS Rivlin. Clinical Measurment of Taste and Smell. New York : Macmillan Publishing Co, 1986.

Köroğlu E (çev). Mental Bozuklukların Tanısal ve Sayımsal El Kitabı (DSM-IV). Ankara: Hekimler Yayın Birliği, 1994.

Ditraglia GM, Press DS, Butters N ve ark. Assesment of Olfactory Deficits in Detoxified Alcoholics. Alcohol 1991; 8(2):109-115.

Shear PK, Butters N, Jernigan TL ve ark. Olfactory Loss in Alcoholics: Correlations With Cortical and Subcortical MRI Indices. Alcohol 1992; 9(3):247-255.

Frye RE, Schwartz BS, Doty RL. Dose related effects of cigarette smoking on olfactory function. JAMA 1990 Mar 2; 263 (9):1233-6.

Amsterdam JD, Settle RG, Abelman E. Taste and Smell Perception in Depression. Biol. Psychiatry 1987; 22:1481-1485.

Isserof RG, Haimovici KL, Sasson Y. Olfactory Sensitivity in Major Depressive Disorder and Obsessive Compulsive Disorder. Biol. Psychiatry 1994; 35:798-802.

Warner MD, Peabody CA, Csernasky JG. Olfactory Functioning in Schizofrenia and Depression. Biol. Psychiatry 1990; 27:457-467.

Hurwitz T, Kopala L, Clarck C ve ark. Olfactory Deficits in Schizofrenia. Biol. Psychiatry 1990; 15;27(4):457-458.

Geddes J, Huvs R, Pratt p. Olfactory Acuity in The Positive and Negative Syndromes of Schizofrenia. Biol. Psychiatry 1991; 29(8):774-778.

Serby M, Larson P, Kalkstein D. Olfactory Sense in Psychoses. Biol. Psychiatry 1990; 28:829-830.

Wu J, Buchsbaum MS, Moy K. Olfactory Memory in Unmedicated Schizofrenics. Schzophr. Res. 1993;9(1):41-47.

Murphy C. Nutrition and Chemosensory Perception in the Elderley. Critical Reviews in Food Science and Nutrition 1993; 33(1):3-15.

ALKOL KÖTÜYE KULLANIMI VE DEPRESYONUN KOKU EŞİĞİ ÜZERİNE ETKİLERİ