Anahtar Kelimeler
madde bağlantılı rüyalar
madde kullanımı
Öz
Madde bağlantılı rüyalar (MBR), bağımlı bireylerin yoksunluk veya iyileşme sürecinde görülen, maddeyle ilişkili çeşitli içerikler barındıran rüyalardır. Madde bağlantılı rüyalarda, rüyada madde aramak, kullanmayı denemek, maddeyi görmek ancak kullanmamak ya da kullanamamak, madde teklifini reddetmek ya da bir başkasının madde kullanıyor olduğunu görmek gibi temaların bulunabildiği bilinmektedir. Madde bağlantılı rüyaların içerik ve duygular bakımından tatmin edici olduklarında (Tip A, uyuşturucu kullanımı rüyaları), uyuşturucu arzusunu hafifletmeye ve yönetmeye yardımcı olup iyi bir prognoza sebep oldukları, öte yandan bu rüyalar tatmin edici nitelikte değilse (Tip B, başarısız uyuşturucu kullanım denemesi rüyaları) ise uyuşturucu arzusunu yeniden harekete geçirip arttırdıkları düşünülmektedir. Birbirlerinden farklı içerik ve duygulara sahip madde bağlantılı rüyaların farklı tatminlik düzeyleri sağladıklarına dair bir varsayım üstünden değil rüyalardaki sansür mekanizması ile incelenmesi, bu tip rüyaların birbirlerinden farklı arzuların doyumlarını sağlamaya çalıştıklarını gösterebilir. Bu yazıda, kliniğimizde yatarak tedavi gördüğü dönemde madde bağlantılı rüya görüp, kendi isteğiyle taburcu edilen; taburculuğunun ardından ise tekrar madde kullanmaya başlaması üzerine kliniğimize tekrar yatış için başvurduğunda, üstünde madde bulunduğu için yatışı yapılamayan bir hastanın rüyası ve klinik seyri, düşlerdeki sansür mekanizması üzerinden tartışılmıştır. Hastanın, klinik kurallarımızı biliyor olmasına rağmen, üzerinde madde ile kliniğimize yatış başvurusu yapmasını, bir unutkanlık ya da kliniğimize madde sokma girişimi olarak değil, madde kullanma arzusunun önüne geçebilmek için bilinçdışı bir yardım arama davranışı olarak değerlendirdik.
Referanslar
American Psychiatric Association. Diagnostic and Statistical Manual of Mental Disorders, Fifth edition (DSM-5). Washington DC: American Psychiatric Association, 2013.
Tanguay H, Zadra A, Good D, et al. Relationship between drug dreams, affect, and craving during treatment for substance dependence. J Addict Med 2015; 9(2): 123-129.
Johnson B. Drug dreams: a neuropsychoanalytic hypothesis. J Am Psychoanal Assoc 2001; 49(1): 75-96.
Reid SD, Simeon DT. Progression of dreams of crack cocaine abusers as a predictor of treatment outcome: a preliminary report. J Nerv Ment 2001; 189(12): 854-857.
Yee T, Perantie DC, Dhanani N, et al. Drug dreams in outpatients with bipolar disorder and cocaine dependence. J Nerv Ment 2004; 192(3): 238-242.
Colace C. Dreaming in addiction: A study on the motivational bases of dreaming processes. Neuropsychoanalysis. 2004; 6(2): 165-179.
Colace C. Dreams in abstinent heroin addicts: four case reports. Sleep Hypn 2000; 2(4): 160-163.
Flowers LK, Zweben JE. The changing role of “using” dreams in addiction recovery. J Subst Abuse Treat 1998; 15(3): 193-200.
Colace C. Drug Dreams: Clinical and Research Implications of Dreams about Drugs in Drug-Addicted Patients. New York: Routledge, 2014.
Freud S. The Interpretation of Dreams. London: Hogarth Press; 1900.
Freud S. Introductory Lectures on Psycho-Analysis. London: Hogarth Press; 1916-1917. 158-166 p.
Freud S. On Dreams. London: Hogarth Press; 1901.
Colace C. Drug dreams in mescaline and LSD addiction. Am J Addict 2010; 19(2): 192.
Kassel JD, Shiffman S. What can hunger teach us about drug craving? A comparative analysis of the two constructs. Adv Behav Res Ther 1992; 14(3): 141-167.
Niaura RS, Rohsenow DJ, Binkoff JA, et al. Relevance of cue reactivity to understanding alcohol and smoking relapse. J Abnorm Psychol. 1988; 97(2): 133-152.
Berridge KC, Robinson TE. The mind of an addicted brain: neural sensitization of wanting versus liking. Curr Dir Psychol Sci 1995; 4(3): 71-75.
Miller NS, Gold MS. Dissociation of “conscious desire”(craving) from and relapse in alcohol and cocaine dependence. Ann Clin Psychiatry 1994; 6(2): 99-106.
Johnson B. Drug abuse, dreams, and nightmares. Verster JC, Brady K, Galanter M, Conrod P. Drug Abuse and Addiction in Medical Illness: Causes, Consequences and Treatment: Cham: Springer; 2012. p. 385-392.
Childress AR, Ehrman RN, Wang Z, et al. Prelude to passion: limbic activation by “unseen” drug and sexual cues. PLoS One 2008; 3(1): e1506.
Tracy JI. Assessing the relationship between craving and relapse. Drug Alcohol Rev 1994; 13(1): 71-77.
Bu çalışma Creative Commons Attribution-NonCommercial-NoDerivatives 4.0 International License ile lisanslanmıştır.
Telif Hakkı (c) 2025 Bağımlılık Dergisi