Öz
Amaç: Bu çalışma ortaöğretim öğrencilerinin akademik yıl ve yaz tatili içerisindeki oyun oynama davranışlarını karşılaştırmak amacıyla gerçekleştirilmiştir.
Yöntem: Araştırma nicel araştırma yöntemlerinden tarama modeli ile gerçekleştirilmiştir. Farklı zamanlardaki oyun oynama davranışlarının anlaşılması için tarama modellerinden ilişkisel desen kullanılmıştır. Araştırmanın ölçme aracı, kişisel bilgi soru formu, Dijital Oyun Oynama Motivasyonu Ölçeği ve Çevrimiçi Oyun Bağımlılık Ölçeği olmak üzere üç bölümden oluşmaktadır. Ankara ili Yenimahalle ilçesinde rastgele seçilen bir lisede 2018-2019 eğitim-öğretim yılı bahar dönemi ve yaz tatili sonunda 9, 10 ve 11. sınıflar arasından, tabakalı örneklem yöntemi kullanılarak ulaşılan 300 öğrencinin soru formuna verdiği yanıtlar analiz edilmiştir.
Bulgular: Eğitim-öğretim yılı içerisinde oyun oynayan öğrencilerin, yaz tatili içinde oynayan öğrencilere göre anlamlı bir biçimde çevrimiçi oyunlara daha bağımlı ve yüksek düzeyde oynama motivasyonuna sahip oldukları gözlenmiştir. Hem akademik yıl içinde hem de yaz tatilinde daha uzun süre, sık aralıklarla oyun oynayan öğrencilerin daha kısa süre, daha az aralıklarla oynayanların daha seyrek oynayanlara göre oynama motivasyonları yüksektir ve oyun bağımlığına yatkındırlar.
Sonuç: Çocuk ve gençlerin iyilik hallerinin artırılması noktasında çalışmalar yürüten sosyal hizmet disiplininin, sahip olduğu bütüncül bakış açısı ile dijital oyun oynama davranışlarına hem kuramsal hem de uygulamalı çalışmalarla ışık tutması beklenmektedir.
Referanslar
Ayan S, Memiş U. Erken çocukluk döneminde oyun. Selçuk Üniversitesi Beden Eğitimi ve Spor Bilim Dergisi 2012; 14(2): 143-149.
Hazar Z, Tekkurşun Demir G, Dalkıran H. Ortaokul öğrencilerinin geleneksel oyun ve dijital oyun algılarının incelenmesi karşılaştırmalı metafor çalışması. Spormetre, 2017; 15(4): 179-190.
Yiğit Açıkgöz F, Yalman A. Dijital oyunların çocukların kişilik ve davranışları üzerinde etkisi: GTA 5 oyunu örneği. Akdeniz Üniversitesi İletişim Fakültesi Dergisi, (AKİL). 2018; 29 (Özel sayı): 163-180.
Kaya AB. Çevrimiçi oyun bağımlılığı ölçeğinin geliştirilmesi: geçerlik ve güvenirlik çalışması. Yüksek Lisans Tezi, Tokat: Gaziosmanpaşa Üniversitesi, 2013.
Binark M, Bayraktutan Sütcü G. Kültür Endüstrisi Ürünü Olarak Dijital Oyun. İstanbul: Kalkedon Yayınları, 2008.
Aydemir O. Türkiye Oyun Sektörü Raporu, 2020. İstanbul: Gaming in Turkey, 2020.
Solmaz A, Okumuş M, Okumuş K. Dijital oyunlarda müstehcenlik. Uluslararası Oyun ve Oyuncak Kongresi, 2015. Erzurum.
Zastrow C, Krist-Ashman KK. İnsan DAVRANIŞI VE SOSYAL ÇEVRE 1. Ankara: Nika Yayınevi, 2014.
Griffiths MD. The role of context in online gaming excess and addiction: some case study evidence. Int J Ment Health and Addict. 2010; 8(1): 119-125.
Triberti S, Milani L, Villani D, et al. What matters is when you play: ınvestigating the relationship between online video games addiction and time spent playing over specific day phases. Addict Behav Rep. 2018; 8: 185188.
Gürgan U, Karaman, B, Minaz B. 14-24 Yaş arası öğrencilerde sosyal ve duygusal yalnızlığın oyun bağımlılığı ile ilişkisi. Uluslararası Necatibey Eğitim ve Sosyal Bilimler Araştırmaları Kongresi (UNESAK 2018). 2018; 303356, Balıkesir.
Eryılmaz A, Deniz ME. Tüm Yönleriyle Bağımlılık. Ankara: Pegem Akademi, 2019.
Güzel M. Küreselleşme, internet ve gençlik kültürü. Küresel İletişim Dergisi. 2006; 1: 1-16.
Hazar Z, Hazar M. Çocuklar için Dijital Oyun Bağımlılığı Ölçeği. International Journal of Human Sciences. 2017; 14(1): 203-216.
Muslu GK, Bolışık B. Çocuk ve gençlerde internet kullanımı. TSK Koruyucu Hekimlik Bülteni. 2009; 8(5): 445-450.
Kim K, Kim K. Internet game addiction, parental attachment and parenting of adolescents in South Korea. J Child Adolesc Subst Abuse 2015; 24(6): 366371.
King DL, Gradisar M, Drummond A, et al. The impact of prolonged violent video-gaming on adolescent sleep: an experimental study. J Sleep Res. 2012; 22(2): 137-143.
Davis RA. A cognitive-behavioral model of pathological internet use. Comput Hum Behav. 2001; 17(2): 187-195.
Lee DM, Jeonga EJ, Kimb DJ. Why do some people become addicted to digital games more easily? A study of digital game addiction from a psychosocial health perspective. Int J Hum Comput Interact 2017; 33(3): 199-214.
American Psychiatric Association. Diagnostic and Statistical Manual of Mental Disorders (DSM-5). Arlington, American Psychiatric Association, 2013.
Gentile DA, Choo H, Liau A, et al. Pathological video game use among youths: a two-year longitudinal study. Pediatrics 2011; 127(2): e319-e329.
Leung, L. Stressful life events, motives for internet use and social support among digital kids. Cyberpsychol Behav 2007; 10(2): 204-214.
Yalçın Irmak A, Erdoğan S. Predictors for digital game addiction among turkish adolescents. J Addict Nurs. 2019; 30(1): 49-56.
Yılmaz B, Bekiroğlu S. Çocukluk döneminde dijital bağımlılık, Paslı F, Aslantürk H (editörler). 1. Baskı, Ankara: Nobel Akademik Yayıncılık. 2020; 357-374.
Gürbüz S, Şahin F. Sosyal Bilimlerde Araştırma Yöntemleri. Ankara: Seçkin Yayıncılık, 2014.
Tekkurşun Demir G, Hazar Z. Dijital oyun oynama motivasyonu ölçeği (DOOMÖ): geçerlik ve güvenirlik çalışması. Niğde Üniversitesi Beden Eğitimi Ve Spor Bilimleri Dergisi. 2018; 12(2): 128-138.
Akın A, Turan ME, Akın Ü. Problemli çevrimiçi oyun kullanımı ölçeği türkçe formu: geçerlik ve güvenirlik çalışması. Birey ve Toplum. 2015; 5(10): 65-77.
Çavuş, S, Ayhan B, Tuncer M. Bilgisayar oyunları ve bağımlılık: üniversite öğrencileri üzerine bir alan araştırması. İletişim Kuram ve Araştırma Dergisi. 2016; 43: 265-289.
Longman H, O’Connor E, Obst P. The effect of social support derived form world of Warcraft on negative psychological symptoms. Cyberpsychol Behav 2003; 12(5): 563-566.
Irwansyah MA. Internet uses, gratificaitons, addiction and loneliness among international students. PHD thesis, Hawaii: University of Hawaii, Department of Communication, 2005.
Weinstein AM. Computer and video game addiction—A comparison between game users and non-game users. Am J Drug Alcohol Abuse 2010; 36(5): 268-276.
Civan Kemiksiz, R. Çevrimiçi bağımlılığın habitatı: çevrimiçi oyuncuların e-spor faaliyetleri ve oyun bağımlılığı ilişkisi. Yüksek lisans tezi, İstanbul: İstanbul Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, 2019.
Griffiths MD. The psychosocial impact of professional gambling, professional video gaming & eSports. Casino Gaming International 2017; 28: 59-63.
Sezer Ö, Sumbas E. Lise öğrencilerinin yaz tatillerini kullanım biçimlerinin bazı değişkenler açısında incelenmesi. İnönü Üniversitesi Uluslararası Sosyal Bilimler Dergisi. 2018; 7(1): 173-189.

Bu çalışma Creative Commons Attribution-NonCommercial-NoDerivatives 4.0 International License ile lisanslanmıştır.
Telif Hakkı (c) 2025 Bağımlılık Dergisi