Anahtar Kelimeler
madde kullanım bozukluğu
çocukluk çağı travmaları
aleksitimi
Öz
Amaç: Bu çalışmada Denetimli Serbestlik (DS) Polikliniğine başvuran Madde Kullanım Bozukluğu (MKB) tanılı bireylerde psikolojik acı, çocukluk çağı ruhsal travmaları, aleksitimi, dürtüsellik ve psikolojik dayanıklılığın intihar girişimi ile ilişkisinin incelenmesi amaçlanmıştır.
Yöntem: Çalışma DS Polikliniğine başvuran 120 kişi ve sağlıklı kontrol ile yapılmıştır. Tüm katılımcılara; Sosyo-Demografik Veri Formu, Çocukluk Çağı Ruhsal Travma Ölçeği (CTQ-28), Toronto Aleksitimi Ölçeği (TAÖ), Psikolojik Acı Ölçeği (PAÖ), Barratt Dürtüsellik ölçeği (BDÖ), Psikolojik Dayanıklılık ölçeği (PDÖ) uygulanmıştır.
Bulgular: İntihar girişimi olan hastaların PAÖ, TAÖ, BDÖ, CTQ-28 ölçek puanlarının daha yüksek olduğu tespit edilmiştir. İntihar girişimi riskini tahmin etmek için kurulan modelde (forward stepwise) PAÖ, TAÖ-A, PDÖ-sosyal yeterlilik ve BDÖ-toplam değişkenlerinin modele anlamlı katkı yaptığı bulunmuştur. Anlamlı olan dört değişkenin intihar riskindeki değişimin % 65,6’sını açıkladığı tespit edilmiştir.
Sonuç: MKB’lerde psikolojik acı, aleksitimi, dürtüsellik ve çocukluk çağı travmalarının yüksek, psikolojik dayanıklılığın daha düşük olmasının intihar riskini değerlendirmede öngörürücü etkenlerdir.
Referanslar
World Health Organization. Suicide in the World: Global Health Estimates. Geneva: World Health Organization 2019.
Darke S, Ross J, Lynskey M, Teesson M. Attempted suicide among entrants to three treatment modalities for heroin dependence in the Australian Treatment Outcome Study (ATOS): prevalence and risk factors. Drug Alcohol Depend 2004; 73(1): 1-10.
Zhornitsky S, Le TM, Dhingra I, et al. Interpersonal risk factors for suicide in cocaine dependence: association with self-esteem, personality traits, and childhood abuse. Suicide Life-Threat Behav 2020; 50(4): 867-883.
Maloney E, Degenhardt L, Darke S, et al. Suicidal behaviour and associated risk factors among opioiddependent individuals: a case-control study. Addiction 2007; 102(12): 1933-1941.
Practice guideline for the assessment and treatment of patients with suicidal behaviors. Am J Psychiatry 2003; 160(11 Suppl): 1-60.
Çolak H, Altun U. Denetimli serbestlik kavramının yaptırım teorisi ve penolojik bakımdan tahlili ile pozitif hukukumuzdaki düzenlemeler. Adalet Dergisi 2006; 25: 1-28.
Perry AE, Darwin Z, Godfrey C, et al. The effectiveness of interventions for drug-using offenders in the courts, secure astablishments and the community: A sysmatic review. Subst Use Misuse 2009; 44(3): 374-400.
Baumeister RF. Suicide as escape from self. Psychol Rev 1990; 97(1): 90-113.
Orbach I, Mikulincer M, Sirota P, Schechtman EG. Mental pain: A multidimensional operationalizetion and definition. Suicide Life Threat Behav 2003; 33(3): 219-230.
Levinger S, Somer E, Holden RR. The importance of mental pain and physical dissociation in youth suicidality. J Trauma Dissociation 2015; 16(3): 322- 339.
Conejero I, Olie E, Calati R, et al. Psychological pain, depression, and suicide: recent evidences and future directions. Curr Psychiatry Rep 2018; 20(5): 33.
Bahk YC, Jang SK, Choi KH, Lee SH. The relationship between childhood trauma and suicidal ideation: Role of maltreatment and potential mediators. Psychiatr Invest 2017; 14(1): 37–43.
Evren C, Evren B, Dalbudak E, et al. Childhood abuse and neglect as a risk factor for alexithymia in adult male substance dependent inpatients. J Psychoactive Drugs 2009; 41(1): 85-92.
Swann AC, Bjork JM, Moeller FG, Dougherty DM. Two models of impulsivity: relationship to personality traits and psychopathology. Biol Psychiatry 2002; 51(12): 988-994.
Baykara S, Atmaca M. Erkek opiyat kullanım bozukluğu hastalarında kendine zarar verici davranış ve intihar girişimi öyküsünün dürtüsellik ve bazı klinik verilerle ilişkisi. Anadolu Psikiyatri Derg 2019; 20(1): 29-37.
Ögel K. Sigara, Alkol ve Madde Kullanım bozuklukları: Tanı, Tedavi ve Önleme. İstanbul: Yeniden Yayınları, 2010: 325-327.
Holden RR, Mehta K, Cunningham EJ, Mcleod LD. Development and preliminary validation of a scale of psychache. Can J Behav Sci 2001; 33(4): 224–232.
Demirkol ME, Güleç H, Çakmak S, et al. Psikolojik Acı Ölçeği Türkçe formunun güvenirliliği ve geçerliliği. Anadolu Psikiyatri Derg 2018; 19(Suppl1): 14-20.
Bagby RM, Taylor GJ, Parker JDA. The twenty-item Toronto Alexithymia Scale: II. Convergent, discriminant, and concurrent validity. J Psychosom Res 1994; 38: 33-40.
Güleç H, Köse S, Güleç MY, et al. Reliability and factorial validity of the Turkish version of the 20- item toronto alexithymia scale (TAS-20). Klin Psikofarmakol Bulteni 2009; 19(3): 214- 220.
Bernstein DP, Stein JA, Newcomb MD, et al. Development and validation of a brief screening version of the Childhood Trauma Questionnaire. Child Abuse Negl 2003; 27(2): 169-190.
Şar V, Öztürk PE, İkikardeş E. Çocukluk çağı ruhsal travma ölçeğinin Türkçe uyarlamasının geçerlilik ve güvenilirliği. Türkiye Klinikleri Tıp Bilimleri Dergisi 2012; 32(4): 1054-1063.
Patton JH, Stanford MS, Barratt ES. Factor structure of the Barratt Impulsiveness Scale. J Clin Psychol 1995; 51(6): 768-774.
Güleç H, Tamam L, Güleç MY, et al. Psychometric properties of the Turkish version of the Barratt Impulsiveness Scale-11. Klin Psikofarmakol Bülteni 2008; 18(4): 251-258.
Friborg O, Barlaug D, Martinussen M, et al. Resilience in Relation to Personality and Intelligence. Int J Methods Psychiatr Res 2005; 14(1): 29-42.
Basım H, Çetin F. Yetişkinler için psikolojik dayanıklılık ölçeği’nin güvenilirlik ve geçerlilik çalışması. Türk Psikiyatri Derg 2011; 22(2): 104-114.
Verrocchio MC, Carrozzino D, Marchetti D, et al. Mental pain and suicide: a systematic review of the literature. Front Psychiatry 2016; 20(7): 108.
Demirkol ME, Uğur K, Tamam L. The mediating effects of psychache and dissociation in the relationship between childhood trauma and suicide attempts. Anadolu Psikiyatri Derg 2020; 21(5): 453-460.
Uğur K, Demirkol ME, Tamam L. The mediating roles of psychological pain and dream anxiety in the relationship between sleep disturbance and suicide. Arch Suicide Res 2020; doi: 10.1080/13811118.2020.1740124.
Levinger S, Somer E, Holden RR. The importance of mental pain and physical dissociation in youth suicidality. J Trauma Dissociation 2015; 16(3): 322- 339.
Iskric A, Ceniti AK, Bergmans Y, et al. Alexithymia and self-harm: A review of nonsuicidal self-injury, suicidal ideation, and suicide attempts. Psychiatry Res 2020; 288: 112920.
Iancu I, Horesh N, Offer D. Alexithymia, affect intensity and emotional range in suicidal patients. Psychother Psychosom 1999; 68(5): 276-280.
Sayar K, Acar B, Yazıcı MK. İntihar girişiminde bulunan kişilerde aleksitimi. Nöropsikiyatri Arşivi 1999; 36: 6-11.
Taiminen TJ, Saarijarvi S, Helenius H. Alexithymia in suicide attempters. Acta Psychiatr Scand 1996; 93(3): 195- 198.
Demirkol ME, Tamam L, Namli Z, et al. Association of psychache and alexithymia with suicide in patients with schizophrenia. J Nerv Mental Dis 2019; 207(8): 668-674.
Roy A. Relationship of childhood trauma to age of first suicide attempt and number of attempts in substance dependent patients. Acta Psychiatr Scand 2004; 109(2): 121-125.
Şen M. Psikolojik destek alan ve almayan bireylerde çocukluk çağı travmaları ve dürtüsellik ilişkisinin incelenmesi. Yüksek Lisans Tezi, İstanbul: Maltepe Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, 2019.
Gvion Y, Horresh N, Levi-Belz Y, et al. Aggression–impulsivity, mental pain, and communication difficulties in medically serious and medically non-serious suicide attempters. Compr Psychiatry 2014; 55(1): 40–50.
Bridge JA, Goldstein TR, Brent DA. Adolescent suicide and suicidal behavior. J Child Psychol Psychiatry 2006; 47(3-4): 372–394.
McMahon K, Hoertel N, Olfson M, et al. Childhood maltreatment and impulsivity as predictors of interpersonal violence, self-injury and suicide attempts: A national study. Psychiatry Res 2018; 269: 386-393.
Price EC. Impulsivity and suicidal ideation or attempt in younger and older adults. Dissertations Theses– Gradworks 2012; 53(6): 359–359.
Rajalin M, Hirvikoski T, Jokinen J. Family history of suicide and exposure to interpersonal violence in childhood predict suicide in male suicide attempters. J Affect Disord 2013; 148(1): 92–97.
Liu DW, Fairweather-Schmidt AK, Roberts RM et al. Does resilience predict suicidality? A lifespan analysis. Arch Suicide Res 2014; 18(4): 453–464.
Roy A, Carli V, Sarchiapone M. Resilience mitigates the suicide risk associated with childhood trauma. J Affect Disord 2011; 133(3): 591–594.
Youssef NA, Green KT, Beckham JC, Elbogen EB. A 3- year longitudinal study examining the effect of resilience on suicidality in veterans. Ann Clin Psychiatry 2013; 25(1): 59–66.
Sher L. Resilience as a focus of suicide research and prevention. Acta Psychiatr Scand 2019; 140(2): 169-180
Roy A, Sarchiapone M, Carli V. Low resilience in suicide attempters. Arch Suicide Res 2007; 11(3): 265–269.
Bu çalışma Creative Commons Attribution-NonCommercial-NoDerivatives 4.0 International License ile lisanslanmıştır.
Telif Hakkı (c) 2025 Bağımlılık Dergisi