Anahtar Kelimeler
bağımlılık
madde bağımlısı olma nedenleri
Öz
Amaç: Bu çalışma ile toplumsal bakış açına göre bireylerin madde bağımlısı olma nedenlerinin tespit edilmesi ve sonuçların demografik özelliklere göre farklılık gösterip göstermediğinin ortaya konması amaçlanmıştır.
Yöntem: Araştırma verileri 01.10.2020-30.11.2020 tarihleri arasında Yalova’da ikamet eden 18-65 yaş üzeri yaş üzeri 416 bireyden elde edilmiştir. Veriler araştırmacılar ve anketör desteği ile toplanmıştır.
Bulgular: Analizler sonucunda toplumun madde bağımlılığına bakış açısını belirlemek için kullanılan anket formunun 3 boyutlu yapı geçerliliği sağlanmıştır. Bu boyutlar aile, sosyo-kültürel çevre ve yakın-uzak çevre olarak adlandırılmıştır. 18 sorudan oluşan nihai anket formu 0 ile 5 arasında puanlanmaktadır. Katılımcıların nihai anket formundan aldıkları puanlar; yakın çevre faktör (4 soru) puanı 13.63±4.77, aile faktörü (7 soru) puanı 24.58±7.21 ve sosyo-kültürel faktör (7 soru) puanı 24.57±6.66’dır.
Sonuç: Nihai anket formunda geçen üç boyutun bireylerin madde bağımlısı olması bakımından önemli olduğu sonucuna ulaşılmıştır.
Referanslar
Turkish Language Association. Sozlük. https://sozluk.gov.tr/ (Accessed 15.05.2020).
Bowler JL, Bowler MC, James LR. The cognitive underpinnings of addiction. Subst Use Misuse 2011; 46(8): 1060-1071.
Durmuş A, Teber M, Akyılmaz D, Işılak Durmuş H, Çetin H, Yardım FK. Türkiye Bağımlılıkla Mücadele Eğitim Programı (Yetişkin). İstanbul: Türkiye Yeşilay Cemiyeti Yayınları, 2017.
Addiction Types. https://npistanbul.com/amatem/bagimlilik-turleri (Accessed 15.05.2020).
Yanardağ MZ, Bilge M, Yanardağ U. Davranış bağımlılığı ve sosyal hizmet uygulamaları üzerine bir inceleme. Celal Bayar Üniversitesi Sağlık Bilimleri Enstitüsü Dergisi 2020; 7(4): 551-560.
Bektaş M. Davranışsal bağımlılık: tanımı, türleri ve sınıflandırılması. Ateş H, Koçak A (editors). Bir Kamu Politikası Olarak - Bağımlılıkla Mücadele. 1. Baskı, Ankara: Nobel Yayınevi, 2018: 147-161.
Doğan YB. Madde kullanımı ve bağımlılığı. Aile ve Toplum 2001; 4(4): 79-86.
Uğurlu TT, Şengül CB, Şengül C. Bağımlılık psikofarmakolojisi. Psikiyatride Güncel Yaklaşımlar 2012; 4(1): 3750.
American Psychiatric Association. Diagnostic and Statistical Manual of Mental Disorders, 4th edition Text Revision. Washington, DC: American Psychiatric Association, 2000.
Erginöz E. Adolesan, madde bağımlılığı ve halk sağlığı. İ.Ü. Cerrahpaşa Tıp Fakültesi Sürekli Tıp Eğitimi Etkinlikleri Sempozyum Dizisi No:63 Adolesan Sağlığı 2008; 2, 61-64.
Kranzler HR, Li TK. What is addiction? Alcohol Res Health 2008; 31(2): 93-95.
Alikaşifoğlu M. Madde kullanımı risk faktörleri ve koruyucu faktörler. Adolesan Sağlığı Sempozyum Dizisi 2005; 43: 73-83.
Alikaşifoğlu M. Ergenlerde davranışsal sorunlar. Adolesan Sağlığı Sempozyum Dizisi 2008; 63: 55-59.
Öz B, Alkevli A. Öğrencilerin madde kullanımı ve bağımlılığında etkili olan faktörlere bakışının demografik özelliklere göre incelenmesi: Çukurova üniversitesi örneği. Selçuk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi 2018; (39): 29-43.
Polat H, Kök B. Toplumda madde bağımlılığı algısı: bir ölçek geliştirme çalışması. Bağımlılık Dergisi 2019; 20(3): 119-132.
Shaffer HJ. The most important unresolved issue in the addictions: conceptual chaos. Subst Use Misuse 1997; 32(11): 1573-1580.
Witkiewitz K, Bowen S, Harrop EN, Douglas H, Enkema M, Sedgwick C. Mindfulness-based treatment to prevent addictive behavior relapse: theoretical models and hypothesized mechanisms of change Subst Use Misuse 2014; 49(5): 513-524.
Gürol DT. Madde bağımlılığı açısından riskli adolesanlar. İstanbul Üniversitesi Cerrahpaşa Tıp Fakültesi Sürekli Tıp Eğitimi Etkinlikleri, Adölesan Sağlığı II Sempozyum Dizisi 2008; 63: 65-68.
Tosun M. Madde bağımlılığına genel bakış. Türkiye’de Sık Karşılaşılan Psikiyatrik Hastalıklar, İÜ Cerrahpaşa Tıp Fakültesi Sürekli Tıp Eğitimi Etkinlikleri Sempozyum Dizisi 2008; 62: 201-220.
West R. Theories of addiction. Addiction 2001; 96(1): 3-13.
West R, Brown J. Theory of Addiction. Second Edition. Hoboken, NJ: Wiley Blackwell, 2013: 95-111.
Coşkun R, Altunişik R, Yıldırım E. Sosyal Bilimlerde Araştırma Yöntemleri (Genişletilmiş 10. Baskı). Sakarya: Sakarya Yayıncılık, 2020: 226.
Koçak N. Madde bağımlılığına sosyal yaklaşımlar. Türkiye Uyuşturucu Bağımlılığı Merkezi 2007 Raporu. http://www.tubim.gov.tr/test/yayinlar/ (Accessed 15.05.2020).
Özmen F, Kubanç Y. Liselerde madde bağımlılığı-mevcut durum ve önerilere ilişkin okul müdürleri ve öğretmenlerin bakış açıları. Electronic Turkish Studies 2012; 8(3): 357-382.
Bu çalışma Creative Commons Attribution-NonCommercial-NoDerivatives 4.0 International License ile lisanslanmıştır.
Telif Hakkı (c) 2025 Bağımlılık Dergisi