Anahtar Kelimeler
sigara
toplum
tutum
ikili kullanım
Öz
Amaç: Bu çalışmada İzmir’de elektronik sigara (e-sigara) kullanım özelliklerinin ve tutumunun değerlendirilmesi amaçlanmıştır.
Yöntem: İzmir’de yüz yüze yapılan kesitsel bir alan araştırmasıdır. Örneklem büyüklüğü 369 olarak hesaplanmıştır. Kura yöntemi ile 7 ilçe belirlenmiştir. Alanda gönüllü olan 353 kişiye ulaşılmıştır. Araştırmacılar tarafından hazırlanan anket formu doldurtulmuştur.
Bulgular: Katılımcıların %19’u yaşamı boyunca en az bir kere e-sigara kullandığını beyan etmiştir. E-sigaraya yönelik tutumda sigara kullanım özellikleri, bilgi kaynağı, sosyal çevre ve bakış açısının belirleyici olduğu görülmektedir. E-sigaraya yönelik tutumda cinsiyete özgü özellikler farklılık yaratmamıştır. Sadece, kadınlar, erkeklere göre e-sigaranın pasif içiciliğe yol açtığını daha fazla düşündüğünü ifade etmiştir. E-sigara kullanan kişiler, e-sigaranın geleneksel sigaraya göre daha az zararlı olduğunu düşünmektedir. E-sigara, geleneksel sigarayı kullanan kişilerce daha sık tercih edilmekte, özellikle ikili kullanım ön plana çıkmaktadır. Bir diğer durum ise, sigarayı bırakanların e-sigarayı tercih etmesidir. Çünkü e-sigara, sigara bağımlılığından kurtulmada bir alternatif olarak görülmektedir.
Sonuç: Araştırma sonuçlarının, e-sigara konusunda topluma yönelik planlanacak koruyucu faaliyetlere ve tedavi hizmetlerine rehberlik etmesi beklenmektedir.
Referanslar
World Health Organization. WHO Report on the Global Tobacco Epidemic 2017: Monitoring Tobacco Use and Prevention Policies. Geneva: WHO, 2017.
Drope J, Schluger N, Cahn Z, et al. The Tobacco Atlas. Atlanta: American Cancer Society and Vital Strategies, 2018.
Sağlık Bakanlığı. Türkiye’de Tütün Kontrolü Çalışmaları. Ankara: Sağlık Bakanlığı, 2012.
Emniyet Genel Müdürlüğü Narkotik Suçlarla Mücadele Daire Başkanlığı Raporu. Türkiye Genel Nüfusta Tütün, Alkol ve Madde Kullanımına Yönelik Tutum ve Davranış Araştırması Raporu. Ankara: Emniyet Genel Müdürlüğü, 2018: 1-13.
Gorukanti A, Delucchi K, Ling P, et al. Adolescents’ attitudes towards e-cigarette ingredients, safety, addictive properties, social norms, and regulation. Prev Med 2017; 94: 65-71.
Börekçi Ş, Bilir N, Karlıkaya C, TÜSAD Tütün Çalışma Grubu. A new area to fight: Electronic cigarette. Eurasian J Pulmonol 2015; 17(2): 80-84.
Pearson JL, Richardson A, Niaura RS, et al. E-cigarette awareness, use, and harm perceptions in US adults. Am J Public Health 2012; 102: 1758-1766.
Baeza-Loya S, Viswanath H, Carter A, et al. Perceptions about e-cigarette safety may lead to esmoking during pregnancy. Bull Menninger Clin 2014; 78: 243–252.
Hess Isabel MR, Lachireddy K, Capon A. A systematic review of the health risks from passive exposure to electronic cigarette vapour. Public Health Res Pract 2016; 26: 1-9.
Jensen RP, Luo W, Pankow JF, et al. Hidden formaldehyde in e-cigarette aerosols. N Engl J Med 2015; 372: 392–394.
Klein JD. Electronic cigarettes are another route to nicotine addiction for youth. JAMA Pediatr 2015; 169: 993.
Rom O, Pecorelli A, Valacchi G, Reznick AZ. Are E-cigarettes a safe and good alternative to cigarette smoking? Ann N Y Acad Sci 2015; 1340: 65–74.
Resmi Gazete. 4207 sayılı Tütün Ürünlerinin Zararlarının Önlenmesi ve Kontrolü Hakkında Kanun değişikliği. 11.06.2013 tarih ve 28674 sayılı Resmi Gazete. http://www.resmigazete.gov.tr/eskiler/2013/06/20130611-1.htm. (Erişim: 01.07.2020)
Dai H, Leventhal AM. Prevalence of e-cigarette use among adults in the United States, 2014-2018. JAMA 2019; 322: 1824-1827.
Köseoğlu E, Uğur F, Saraymen R, et al. Elektronik sigara kullanımına objektif bakış. Cukurova Medical Journal 2015; 39: 572-580.
Adkison SE, O’Connor RJ, Bansal-Travers M, et al. Electronic nicotine delivery systems: international tobacco control four-country survey. Am J Prev Med. 2013; 44: 207-215.
Dockrell M, Morrison R, Bauld L, McNeill A. E-cigarettes: prevalence and attitudes in Great Britain. Nicotine Tob Res. 2013; 15: 1737-1744.
Göktaş S, Önsüz MF, Işıklı B, Metintaş S. Elektronik sigara. ESTÜDAM Halk Sağlığı Dergisi 2018; 3(3): 55-62.
Kanık MK, Tözün M. İzmir’de sigarayı bırakma polikliniklerine başvuranların sigara ve diğer tütün ürünleri kullanım özellikleri ve nikotin bağımlılık durumları ESTÜDAM Halk Sağlığı Dergisi 2020; 5(1): 84-95.
Grana R, Benowitz N. Glantz SA. E-cigarettes: a scientific review. Circulation 2014; 129: 1972-1986.
Wills TA, Knight R, Williams RJ, et al. Risk factors for exclusive e-cigarette use and dual ecigaretteuse and tobacco use in adolescents. Pediatrics 2015; 135: 43–51.
Cahn Z, Siegel M. Electronic cigarettes as a harm reduction strategy for tobacco control: A step forward or a repeat of past mistakes? J Public Health Policy 2014; 32: 16-31.
Etter JF. Electronic cigarettes: a survey of users. BMC Public Health 2010; 10: 231.
Dayi A, Kahraman S, Korkut SE. Elektronik sigara kullanıcılarının elektronik sigaraya yönelik tutumları ve günlük kullanım alışkanlıkları. Bağımlılık Dergisi, 2019; 20: 32-39.
Vickerman KA, Carpenter KM, Altman T, et al. Use of electronic cigarettes among state tobacco cessation quitline callers. Nicotine Tob Res. 2013; 15: 1787–1791.
Pepper JK, Ribisl KM, Emery SL, Brewer NT. Reasons for starting and stopping electronic cigarette use. Int J Environ Res Public Health. 2014; 11: 10345–10361.
Van Gucht D, Baeyens F. Health professionals in Flanders perceive the potential health risks of vaping as lower than those of smoking but do not recommend using e-cigarettes to their smoking patients. Harm Reduct J 2016; 13: 22.
Trtchounian A, Talbot P. Electronic nicotine delivery systems: Is there a need for regulation? Tob Control 2011; 20: 47-52.
Choi K, Forster J. Characteristics associated with awareness, perceptions, and use of electronic nicotine delivery systems among young US Midwestern adults. Am J Public Health 2013; 103: 556561.
Food and Drug Administration, HHS. Deeming tobacco products to be subject to the Federal Food, Drug, and Cosmetic Act, as amended by the Family Smoking Prevention and Tobacco Control Act; restrictions on the sale and distribution of tobacco products and required warning statements for tobacco products. Final rule. Fed Regist 2016; 81(90): 28973-29106.
Ballbè M, Martínez-Sánchez JM, Sureda X, et al. Cigarettes vs. e-cigarettes: passive exposure at home measured by means of airborne marker and biomarkers. Environ Res 2014;135:76–80.
Centers for Disease Control and Prevention. QuickStats: Cigarette Smoking Status* Among Current Adult E-cigarette Users,† by Age Group - National Health Interview Survey,§ United States, 2015. MMWR Morb Mortal Wkly Rep. 2016; 65(42): 1177.
Bu çalışma Creative Commons Attribution-NonCommercial-NoDerivatives 4.0 International License ile lisanslanmıştır.
Telif Hakkı (c) 2025 Bağımlılık Dergisi