Öz
Amaç: Uyuşturucu kullanan çocuklara ağır hapis cezaları verilmesi etkili olmayacak bir koruma yoludur. Çocukların uyuşturucu kullanımı ile ilgili konuların ceza mahkemeleri değil de sosyal yardım ve güvenlik kurumlan tarafından ele alınması daha yapıcı bir yaklaşımdır. Denetimli serbestlik (DS) ve sağlık tedbiri (ST) bu uygulamalardandır. Bu çalışmada DS, ST ve aile desteğiyle (AD) başvuran olgu gruplarının benzeşen farklılaşan yönlerini değerlendirdik.
Yöntem: Madde kullanımı bozukluğu (MKB) olan çocuk ve ergenlere yönelik bir tedavi merkezinin Ocak 2005 ve Aralık 2007 tarihleri arasında başvuran olguların dosya kayıtları incelendi. Bu dönem içinde 326 olgunun merkeze başvurduğu belirlendi. Bu olguların 16'sı DS (%4.9), 16'sı ST (%4.9) kararı kapsamında değerlendirildiği belirlendi. Aile ile başvuran 16 olgu rastlantısal olarak atandı. İstatistiksel değerlendirme için SPSS 13.0 paket programı kullanıldı.
Bulgular: Madde kullanmaya başlama yaşı açısından gruplar arasında farkın istatistiksel anlamlılık düzeyinde olduğu ve en erken maddeye başlama yaşının AD yaşayanlarda olduğu belirlendi (p<0.05). Esrar ve inhalan kullanımı açısından gruplar arasında istatistiksel olarak anlamlı bir fark olduğu belirlendi (p<0.05). ST kararı ile başvuran olguların %31.2'si daha önce başka bir kurumda tedavi hizmetinden yararlandıkları belirlendi (p<0.05). Sokak yaşantısı varlığı, adli sorun oluşturabilecek davranışlar ve çalışma öyküsü açısında gruplar arasında farkın istatistiksel anlamlılık düzeyinde olduğu belirlendi (p<=0.05).
Sonuç: Sağlık hizmetlerinin çocuklarda uyuşturucu kullanımını ğözetecekşekildeyapılandırılması gerekir. DSveST uygulamalarıMKBsorununu kabul etmeyen, bu alandahiçtedavi almamış veya tedavisini sürdürememiş ancak suç davranışına çok yakın olan bir gruba ulaşılması mümkün olmuştur.
Referanslar
Hyman SE. Addiction A disease of learning and memory. Am J Psychiatry 2005; 162:14141422.
Rehm J, Room R, van den Brink W, Kraus L. Problematic drug use and drug use disorders in EU countries and Norway: an overview of the epidemiology. Eur Neuropsychopharmacol 2005; 15(4): 389397.
Belenko S. The impact of drug offenders on the criminal justice system. Drugs, crime, and the criminal justice system, Weigheit R (Ed): Cincinnati: Anderson Publishing Co, 1990: 27-78.
Chari K, Baker JR, Lattimore PK. A decision support system for partial drug testing: DSS-DT. Decision Support Systems 1998;. 23 (3): 241-257.
Larsson-Kronberg M, OJehagen A, Berglund M. Experiences of coercion during investigation and treatment. Int J Law Psychiatry 2005; 28(6): 613-621.
Hodgkin R, Newell P. UNİCEF. Çocuk Haklarına Dair Sözleşme Uygulama El Kitabı. Akipek Ş (Çeviri editörü)2. Baskı, Cenevre, UNİCEF 2003: 507.
UNİCEF BM Çocuk haklarına dair sözleşmesi, İlgili sözleşmeler, yasalar, tüzükler ve yönetmelikler 2. Baskı, Ankara: 2005:239242.
Mumola CJ. Substance abuse and treatment, state and federal prisoners, 1997. ( NCJ Special Rep. No. 172871), U.S. Department of Justice, Bureau of Justice Statistics, Washington, DC, 1999.
Hser Yl_, Evan E, Teruya C, Huang D, Anglin MD. Predictors of shortterm treatment outcomes among California's Proposition 36 participants. Evaluation and Program Planning 2007; (30) 187-196.
BıçakV,Mukayeseli,GerekçeliYenITürkCeza Kanunu Ek: Türk Ceza Kanunun Yürürlük Ve Uygulama Şekli Hakkında Kanun. 1. Baskı, İstanbul: Vadi Yayınları, 2004: 385.
http://.www.egebagımlilik.org adresinden 28.3.2008 de indirilmiştir.
Amerikan Psikiyatri Birliği. Mental Bozuklukların Tanısal ve Sayımsal El Kitabı, dördüncü baskı (DSM-IV) E Köroğlu E (Çeviri editörü) Hekimler Yayın Birliği, Ankara, 1995.
Sinha R, Easton C, Kemp K. Substance abuse treatment characteristics of probation-referred young adults in a community-based outpatient program. Am J Drug Alcohol Abuse 2003; 29(3): 585-597.
Sharp CW. introduction to inhalant abuse. National institue on Drug Abuse. Research Monograph Series 1992; 129:1-13.
Yüncü Z, Özbaran B, Altıntoprak E, Yıldız U, Aydın C, Coşkunol H. Sokak yaşantısı olan-olmayan madde kullanım bozukluğu olan ergenlerin klinik ve sosyodemografik özellikleri. Türkiye de Psikiyatri Dergisi 2007; 9 (1): 37-43.
Öğel K, Tamar D, Çakmak D. Madde kullanımı sorununda Türkiye'nin yerine bir bakış. Türk Psikiyatri Dergisi 1998; 9(4): 301-307.
Yüncü Z, Aydın C; Coşkunol H, Altıntoprak E, Bayram.AT. Çocuk ve ergenlere yönelik bir bağımlılık merkezinin 2 yıllık poliklinik kayıtlarının değerlendirilmesi. Bağımlılık Dergisi 2006; 7(1) :31- 37.
Birleşmiş Milletler Uyuşturucu ve Suç Ofisi Türkiye Proje Ofisi. Türkiye Sağlık Hizmetleri; Eğitim ve Toplumsal Girişimde Madde Kullanımının Önlenmesi. Madde Kullanımı üzerine ulusal değerlendirme çalışması (altı büyük şehirde elde edilen sonuçlar). Türkiye, 2004.
Evren C, Ögel K, Tamar D, Çakmak D. Uçucu madde kullanıcılarının özellikleri. Bağımlılık Dergisi 2001; 2.2: 57-60.
Devlet Planlama Teşkilatı. 2000 Yılı Programı. Ankara, 1999
Deborah R. Simkin. Ergen Madde Kullanımı. Bennjamin J, Sadock BJ, Virginia A, Sadock VA (editors). Kaplan & Sadock Comprehensive Textbook of Psycchiatry. Aydın H, Bozkurt A (Çeviri editörleri) 8 Baskı, Ankara, Güneş Kitabevi: 2005: 3470-3490.
Soysal H. Adli psikiyatri el kitabı. 1. Baskı, İstanbul: Roman's yayınları, 2005: 108-109.
Altıntoprak AE, Akgür SA, Coşkunol H. Yasa dişi madde kullanimi nedeniyle denetimli serbestlik tedbiri uygulanan kişilerde tedavi uygulamalar! ve toksikolojik analiz. Türkiye' de Pskiyatri Dergisi 2008 (Baskıda)
Sinha R, Easton C, Renee-Aubin L, Caroil KM. Engaging young probation-referred marijuana-abusing individuals in treatment: a pilot trial. Am J Addict 2003; 12(4): 314323.

Bu çalışma Creative Commons Attribution-NonCommercial-NoDerivatives 4.0 International License ile lisanslanmıştır.
Telif Hakkı (c) 2025 Bağımlılık Dergisi