Anahtar Kelimeler
uçucu madde
eğitim
tedavi
etkinlik
Öz
Amaç: UMATEM’de (Uçucu Madde Tedavi Araştırma ve Eğitim Merkezi) tedavi görmekte olan ergenlere bağımlılık, uçucu madde etkileri ve madde isteği ile başa çıkma konularında eğitim verilerek ergenlerin bilinçlendirilmesi ve tedaviye yönelik işbirliğinin arttırılması amaçlandı.
Yöntem: Uçucu madde kullanan ergenlerden oluşturulan 31 kişilik deney grubuna “YENİDEN” tarafından hazırlanan “Sokakta Yaşayan ve Madde Kullanan Çocuklara Psikososyal Yaklaşım Kılavuzu”nda yer alan modüllerden yararlanılarak üç oturumluk bireysel eğitim uygulanmış ve deney grubu ergenlerin bilgi düzeyi 31 ergenden oluşan ve eğitim uygulanmayan kontrol grubu ile karşılaştırılmıştır.
Bulgular: Sosyodemografik açıdan aralarında anlamlı farklılık bulunmayan deney ve kontrol grubu ergenlerin soru formuna verdikleri cevaplar ile bilgi düzeyleri karşılaştırılmıştır. Deney grubu ergenlerin sorulara verdiği doğru yanıt sayısı ve tedavi motivasyonu kontrol grubu ergenlere göre istatistiksel olarak anlamlı derecede farklı bulunmuştur (p<.001). Çalışma kapsamına alınan ergenler, bir yıl sonra kesitsel olarak madde kullanımı açısından değerlendirildiğinde, deney grubu ergenlerde madde kullanmaya devam edenlerin oranı kontrol grubu ergenlere göre daha düşük saptanmış ve bu farklılık istatistiksel olarak anlamlı bulunmuştur (p<.001).
Sonuç: Uçucu madde kullanan ergenlerin bilinçlendirilmesine yönelik uygulanan bireysel eğitim programı ile deney grubu ergenlerin bilgi düzeyi ve motivasyonu artmış ve uygulanan eğitim tedavi sürecine katkı sağlamıştır. Bu ve benzer eğitim/beceri geliştirme programlarının daha yaygın kullanılması önemlidir.
Referanslar
Evren C, Ögel K, Tamar D, Çakmak D. Uçucu madde kullanıcılarının özellikleri. Bağımlılık Dergisi 2001; 2: 57-60.
Ögel K, Aksoy A, Liman O, Sorgun E. Sokakta Yaşayan ve Madde Kullanan Çocuklar ve Madde Kullanımı-Tedavide Temel İlkeler. Yeniden Sağlık ve Eğitim Derneği. Yayın No:3, İstanbul, 2002.
Medina-Mora ME, Real T. Epidemiology of inhalant use. Curr Opin Psychiatry 2008;21:247-51.
Berber B. Uçucu Madde Bağımlılığı ve Yumuşak Norolojikİşaretler. Uzmanlık Tezi, İstanbul:Bakırköy Ruh Sağlığı ve Sinir Hastalıkları Hastanesi, 2003.
Ögel K. Sokaklar Tiner Kokuyor. ”Tinerci”ler, “Bali”ciler ve Sokakta Yaşayan Çocuklar. Yeniden Sağlık Eğitim Derneği. Yayın No:1, Istanbul, 2005.
Ballard M.B. Inhalant abuse: A call for attention. J Addictions & Offender Counseling 1998; 19: 28-32.
Unger JB, Kipke MD, Simon TR, Montgomery SB, Johnson CJ. Homeless youth and young adult in Los Angeles: prevalence of mental health problems and the relationship between mental health and substance abuse disorders. Am J Community Psychology 1997; 25: 371-393.
Estroff TW(editor). Routes of abuse and specific drugs. Manuel of Adolescent Substance Abuse Treatment. Washington DC: American Psychiatric Publishing Inc. 2001: 35-48.
Ögel K. Madde bağımlılarına yaklaşım ve tedavi. Bağımlılık Dergisi 2003; 4: 41.
Ögel K, Taner S, Yılmazçetin C. Ergenlerde Madde Kullanımına Yaklaşım Klavuzu. Yeniden Yayın No:5, İstanbul: IQ Kültür Sanat Yayıncılık, 2003.
Pagliaro AM. Substance Use among Children and Adolescents; Its Nature, Extent and Effect From Conception to Adulthood. Canada: John Wiley & Sons Inc. 1996.
Polat O. Sokak Çocukları. İstanbul: Özgün Ofset, 2002.
Ögel K, Yücel H, Aksoy A. İstanbul’da Sokakta Yaşayan Çocukların Özellikleri. Yeniden Bilimsel Araştırma Raporları, Yayın No:7, İstanbul, 2004.
Greene JM., Ennett ST, Ringwalt CL. Substance use among runaway and homeless youth in three national samples. Am. J. Public Health 1997; 87:229-332.
Ögel K, Barşah Y, Dönmez E. Esrar ve Etkileri. Yeniden Yayın No:9, İstanbul, 2005.
Tiwari PA., Gulati N, Sethi GR, Mehra M. Why do some boys run away from home, Indian J. Pediatrics 2002; 69: 397-399.
Sayim A. Lise Öğrencilerini Bilgilendirmenin Madde Konusundaki Görüşlerine Etkisinin İncelenmesi. İstanbul İ.Ü. Adli Tip Enstitüsü Sosyal Bilimler Ana Bilim Dalı Yüksek Lisans Tezi, 2000.
Adlaf EM, Zdanowicz YM. A cluster-analytic study of substance problems and mental health among street youths. Am J Drug Alcohol Abuse 1999; 25: 639-660.
Bu çalışma Creative Commons Attribution-NonCommercial-NoDerivatives 4.0 International License ile lisanslanmıştır.
Telif Hakkı (c) 2025 Bağımlılık Dergisi