Anahtar Kelimeler
bağımlılık
akış
geçerlik ve güvenirlik
Nasıl Atıf Yapılır
Özet
Amaç: Bu araştırmada Kısa Video Akışı Ölçeği (KVAÖ) ile Kısa Video Bağımlılığı Ölçeğinin (KVBÖ) geçerlik ve güvenirlik açısından incelenerek Türk kültürüne uyarlanması amaçlanmıştır.
Yöntem: Araştırma tarama modeli ile yürütülmüştür. Araştırmanın çalışma grubu kolay örnekleme yöntemi ile seçilen 297 lise öğrencisinden oluşmaktadır. KVAÖ ile KVBÖ’nün çeviri sürecinde Uluslararası Test Komisyonu tarafından önerilen aşamalar dikkate alınmıştır.
Bulgular: Ölçeklere ilişkin güvenirlik analizleri Cronbach Alfa güvenirlik katsayısı ile yapılmıştır. KVAÖ için .87 olarak, KVBÖ için .82 olarak çıkmıştır. Madde ayrıt ediciliği ise madde toplam puan korelasyon değerleri ile incelenmiştir. Ayrıca veri setinde %27’lik alt ve üst gruplar oluşturularak gruplar arasındaki farklılığın anlamlılık derecesi test edilmiştir. KVAÖ ile KVBÖ’ye ilişkin ölçüt geçerliğini incelemek amacıyla Çoklu Ekran Bağımlılığı Ölçeği ile Phubbing Ölçeği kullanılmış ve ölçekler arasındaki korelasyon katsayıları hesaplanmıştır. Korelasyon katsayıları .54 ile .77 arasında değişmektedir. Uyarlaması yapılan her iki ölçeğin yapı geçerliğini test etmek için DFA tekniği kullanılmıştır. Faktör yükleri KVAÖ için .56 ile .76, KVBÖ için .45 ile .72 arasında değişmektedir. Hem KVAÖ hem de KVBÖ’nün orijinal yapısıyla uyumlu olarak tek faktörlü bir yapıya sahip olduğu saptanmıştır.
Sonuç: KVAÖ ile KVBÖ’nün Türkçe formunun kısa video izleme tutum, duygu ve davranışları ölçme konusunda kullanılabileceği sonucuna ulaşılmıştır.
Kaynaklar
Altınok M. Lise öğrencilerinin dijital bağımlılık ve yaşam doyumunun incelenmesi. Türk Eğitim Bilimler Dergisi 2021; 19(1): 262-291.
Widyanto L, Griffiths M. Internet addiction: A critical review. Int J Ment Health Addict 2006; 4(1): 31–51.
Holden C. Behavioral' addictions: Do they exist? Science 2001; 294(5544): 980-982.
Townsend MC. Essentials of Psychiatric Mental Health Nursing: Concepts of Care in Evidence-Based Practice, Philadelphia: FA Davis, 2015.
Kuss DJ, Billieux J. Technological addictions: Conceptualisation, measurement, etiology and treatment. Addict Behav 2017; 64: 231–233.
Alimoradi Z, Lotfi A, Lin CY, et al. Estimation of behavioral addiction prevalence during COVID-19 pandemic: a systematic review and meta-analysis. Curr Addict Rep 2022; 9(4): 486-517.
Batmaz H, Celik E. Examining the online game addiction level in terms of sensation seeking and loneliness in university students. Addicta: The Turkish Journal on Addictions 2021; 8(2): 126-131.
Batmaz H, Türk N, Kaya A, et al. Cyberbullying and cyber victimization: Examining mediating roles of empathy and resilience. Curr Psychol 2022; doi: 10.1007/s12144-022-04134-3.
Kaya A, Türk N, Batmaz H, Griffiths MD. Online gaming addiction and basic psychological needs among adolescents: the mediating roles of meaning in life and responsibility. Int J Ment Health Addict 2023; doi: 10.1007/s11469-022-00994-9.
Turan ME, Adam F, Kaya A, Yıldırım M. The mediating role of the dark personality triad in the relationship between ostracism and social media addiction in adolescents. Educ Inf Technol (Dordr) 2024; 29: 3885–3901.
Csikszentmihalyi M, Asakawa K. Universal and cultural dimensions of optimal experiences. Jpn Psychol Res 2016; 58(1): 4-13.
Nong W, He Z, Ye JH, et al. The relationship between short video flow, addiction, serendipity, and achievement motivation among Chinese vocational school students: The post-epidemic era context. Healthcare (Basel) 2023; 11(4): 462.
Hernández C, Ottenberger DR, Moessner M, et al. Depressed and swiping my problems for later: The moderation effect between procrastination and depressive symptomatology on internet addiction. Comput Human Behav 2019; 97: 1-9.
Liang L, Zhou D, Yuan C, et al. Gender differences in the relationship between internet addiction and depression: A cross-lagged study in Chinese adolescents. Comput Human Behav 2016; 63: 463-470.
Yang S, Lu Y, Wang B, Zhao L. The benefits and dangers of flow experience in high school students’ internet usage: The role of parental support. Comput Human Behav 2014, 41: 504-513.
Zhang X, Wu Y, Liu S. Exploring short-form video application addiction: Socio-technical and attachment perspectives. Telemat Inform 2019; 42: 101243.
Leung L, Chen C. A review of media addiction research from 1991 to 2016. Soc Sci Comput Rev 2021; 39(4): 648-665.
Hou Y, Xiong D, Jiang T, et al. Social media addiction: Its impact, mediation, and intervention. Cyberpsychology (Brno) 2019; 13(1): 4.
APA. Diagnostic and Statistical Manual of Mental Disorders (5th ed.). Washington: American Psychiatric Association, 2013.
Ye JH, Wu YT, Wu YF, et al. Effects of short video addiction on the motivation and well-being of Chinese vocational college students. Front Public Health 2022; 10: 847672.
Ye JH, Wu YF, Nong W, et al. The association of short-video problematic use, learning engagement, and perceived learning ineffectiveness among Chinese vocational students. Healthcare (Basel) 2023; 11(2): 161.
Lin IT, Shen YM, Shih MJ, Ho CC. Short video addiction on the interaction of creative self efficacy and career interest to innovative design profession students. Healthcare (Basel) 2023; 11(4): 579.
Yılmaz E, Griffiths MD., Kan A. Development and validation of Videogame Addiction Scale for Children (VASC). Int J Ment Health Addict 2017; 15(4): 869-882.
Deryakulu D, Sancar R, Ursavaş ÖF. Video Kapılma Ölçeğinin uyarlama, geçerlik ve güvenirlik çalışması. Eğitim Teknolojisi Kuram ve Uygulama 2019; 9(1): 154-168.
Chen Y, Li M, Guo F, Wang X. The effect of short-form video addiction on users’ attention. Behav Inf Technol 2023; 42(16): 2893-2910.
Hong JC, Tai KH, Hwang MY. Kuo YC. Internet cognitive failure affects learning progress as mediated by cognitive anxiety and flow while playing a Chinese antonym synonym game with interacting verbal–analytical and motorcontrol. Comput Educ 2016; 100: 32-44.
Wu YT, Hong JC, Wu YF, Ye JH. eSport addiction, purchasing motivation and continuous purchasing intention on eSport peripheral products. International Journal of e-Education, e-Business, e-Management and e-Learning 2021; 11(1): 21-33.
Karasar N. Bilimsel Araştırma Yöntemi. Ankara: Nobel Yayınevi, 2012.
Büyüköztürk Ş. Sosyal Bilimler Için Veri Analizi El Kitabı: İIstatistik, Araştırma Deseni SPSS Uygulamaları ve Yorum (2nd Ed.). Ankara: Pegem Akademi, 2020.
Karaca S. Bilimsel Araştırma Yöntemleri. Ankara: Gazi Akademi, 2021.
Sarıtepeci M. Multiple screen addiction scale: Validity and reliability study. Instructional Technology and Lifelong Learning 2021; 2(1): 1-17.
Karadağ E, Tosuntaş ŞB, Erzen E, et al. Determinants of phubbing, which is the sum of many virtual addictions: A structural equation model. J Behav Addict 2015; 4(2): 60-74.
International Test Commission. International Test Commission Guidelines for Translating and Adapting Tests (Second Edition). https://www.intestcom.org/ (Accessed 20.02.2024).
Brown TA. Confirmatory Factor Analysis for Applied Research. New York: Guilford Press, 2015.
Hooper D, Coughlan J, Mullen MR. Structural equation modelling: Guidelines for determining model fit. The Electronic Journal of Business Research Methods 2008; 6(1): 53–60.
Erkorkmaz Ü, Etikan İ, Demir O, et al. Doğrulayıcı faktör analizi ve uyum indeksleri. Türkiye Klinikleri Journal of Medical Sciences 2013; 33(1): 210-223.
Seçer İ. Psikolojik Test Geliştirme ve Uyarlama Süreci: SPSS ve LISREL Uygulamaları. Ankara: Anı Yayıncılık, 2018.
Can A. Spss ile Bilimsel Araştırma Sürecinde Nicel Veri Analizi (9th Ed.). Ankara: Pegem Akademi, 2020.
Bronfenbrenner U. The Ecology of Human Development: Experiments by Nature and Design. Cambridge: Harvard University Press, 1979.
Gabbard C, Krebs R. Studying environmental influence on motor development in children. Physical Educator 2012; 69(2): 136.
Qu D, Liu B, Jia L, et al. The longitudinal relationships between short video addiction and depressive symptoms: A cross-lagged panel network analysis. Comput Human Behav 2024; 152: 108059.
Yang J, Ti Y, Ye Y. Offline and online social support and short-form video addiction among Chinese adolescents: The mediating role of emotion suppression and relatedness needs. Cyberpsychol Behav Soc Netw 2022; 25(5): 316-322.
Chi LC, Tang TC, Tang E. The phubbing phenomenon: A cross-sectional study on the relationships among social media addiction, fear of missing out, personality traits, and phubbing behavior. Curr Psychol 2022; 41(2): 11121123.
Tanhan F, Özok Hİ, Kaya A, Yıldırım M. Mediating and moderating effects of cognitive flexibility in the relationship between social media addiction and phubbing. Curr Psychol 2023; doi: 10.1007/s12144-023-04242-8..
Ye JH, He Z, Yang X, et al. Predicting the learning avoidance motivation, learning commitment, and silent classroom behavior of Chinese vocational college students caused by short video addiction. Healthcare (Basel) 2023; 11(7): 985-1001.
Bu çalışma Creative Commons Attribution-NonCommercial-NoDerivatives 4.0 International License ile lisanslanmıştır.
Telif Hakkı (c) 2025 Bağımlılık Dergisi