Anahtar Kelimeler
sosyal beceriler
ortaokul öğrencisi
Öz
Amaç: Bu çalışmanın amacı ortaokul öğrencilerinde internet bağımlılığı ile sosyal beceri düzeyleri arasındaki ilişkiyi ortaya koymak ve bu değişkenlerin demografik ve internet kullanım özelliklerine göre nasıl farklılaştığını incelemektir.
Yöntem: Tanımlayıcı ve kesitsel tipteki bu araştırma, bir ilde bir ortaokulda çalışmaya gönüllü olarak katılmayı kabul eden 500 öğrenci ile yürütülmüştür. Veri; “Öğrenci Bilgi Formu”, “İnternet Bağımlılığı Ölçeği” ve “Matson Sosyal Beceriler Ölçeği” ile toplanmıştır.
Bulgular: Öğrencilerin internet bağımlılığı ölçeği puanları ile cinsiyet, sınıf düzeyi, baba eğitim düzeyi, okul başarısı ve internet kullanım süreleri arasında anlamlı bir farklılık olduğu belirlendi. Matson sosyal beceri ölçeği puanları ile cinsiyet, okul başarısı, sosyal paylaşım sitelerine üyelik ve internet kullanım süreleri arasında anlamlı farklılık bulunmuştur. Öğrencilerin internet bağımlılığı ölçeği puanları ile Matson sosyal beceri ölçeği olumlu alt boyut puanları arasında negatif, olumsuz alt boyut puanları arasında ise pozitif yönde anlamlı ilişki vardı..
Sonuç: Öğrencilerin internet bağımlılık düzeyleri sosyodemografik ve internet kullanım özelliklerinden etkilenmektedir. İnternet bağımlılığı düzeyi arttıkça sosyal beceri düzeyi düşmektedir. Bu sonuçlara göre öğretmenler ve sağlık profesyonelleri olarak öğrencilere, ailelere ve hemşirelere internet kullanımında riskler açısından çeşitli görevler düştüğü ve paydaşların ortak alanlarda işbirliği yapması gerektiği önerilmiştir.
Referanslar
Üneri ÖŞ, Tanıdır C. Bir grup lise öğrencisinde internet bağımlılığı değerlendirmesi: Kesitsel bir çalışma. Dusunen Adam 2011; 24(4): 265-272.
Muslu GK, Bolışık B. Çocuk ve gençlerde internet kullanımı. TAF Prev Med Bull 2009; 8(5): 445-450.
Arısoy Ö. İnternet bağımlılığı ve tedavisi. Psikiyatride Güncel Yaklaşımlar 2009; 1(1): 55-67.
Davis RA. A cognitive-behavioral model of pathological Internet use. Comput Hum Behav 2001; 17(2): 187-195.
Subrahmanyam K, Kraut RE, Greenfield PM, Gross EF. The impact of home computer use on children's activities and development. Future Child 2000; 10(2): 123-144.
Öcel N. İletişim ve Çocuk, İstanbul Üniversitesi İletişim Fakültesi Yayını, 2002; No: 15, İstanbul.
Chi X, Hong X, Chen X. Profiles and sociodemographic correlates of internet addiction in early adolescents in Southern China. Addict Behav 2020; 106: 385.
Leung L, Lee PS. The influences of information literacy, internet addiction and parenting styles on internet risks. New Media Society 2012; 14(1): 117-136.
Tahiroğlu AY, Çelik GG, Bahalı K, Avcı A. Medyanın çocuk ve gençler üzerine olumsuz etkileri; şiddet eğilimi ve internet bağımlığı. Yeni Symposium 2010; 48: 19-30.
Shaw M, Black DM. Internet addiction: definition, assessment, epidemiology and clinical management. CNS Drugs 2008; 22: 353-365.
Kim K, Ryu E, Chon MY, et al. Internet addiction in Korean adolescents and its relation to depression and suicidal ideation: a questionnaire survey. Int J Nurs Stud 2006; 43: 185-192.
Demir Y, Kutlu M. Ergenlerde internet bağımlılığı, akademik motivasyon, akademik erteleme ve okula bağlanma arasındaki ilişkiler. Uluslararası Çevrimiçi Eğitim Bilimleri Dergisi 2018; 10(5): 315-332.
Johansson A, Götestam KG. Internet addiction: Characteristics of a questionnaire and prevalence in Norwegian youth (12–18 years). Scand J Psychol 2004; 45: 223-229.
Siomos KE, Dafouli ED, Braimiotis DA, et al. Internet addiction among Greek adolescent students. CyberPsychol Behav 2008; 11(6): 653-657.
Gökçearslan Ş, Seferoğlu SS. Ortaokul öğrencilerinin internet kullanım biçimleri: Riskli davranışlar ve fırsatlar. Kastamonu Eğitim Dergisi 2016; 24(1): 383-404.
Subrahmanyam K, Greenfield P. Online communication and adolescent relationships. Future Child 2008; 18(1): 119-146.
Çeliker VB, Aşiroğlu S. Ortaokul öğrencilerinin internet bağımlılıkları ile sosyal beceri düzeyleri arasındaki ilişkinin incelenmesi. Yeditepe Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi 2020; 9(11): 43-57.
Yalcin H, Güvener E, Kasal D. Relationship between gifted children’s internet gaming addiction and quality of life. European Journal of Special Education Research 2020; 6(4): 35-54.
Tagay Ö, Baydan Y, Acar NV. Sosyal beceri programının ilköğretim ikinci kademe öğrencilerinin sosyal beceri düzeyleri üzerindeki etkisi. Mehmet Akif Ersoy Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi 2010; 3: 19-28.
Samancı O, Uçan Z. Çocuklarda sosyal beceri eğitimi. Atatürk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi 2017; 21(1): 281-288.
Özabacı, N. Çocukların sosyal becerileri ile ebeveynlerin sosyal becerileri arasındaki ilişki üzerine bir araştırma. Fırat Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 2006; 16(1): 163-179.
Ogelman HG, Seven S. The effect social information processing in six-year-old children has on their social competence and peer relationships. Early Child Dev Care 2012;12: 1623-1643.
Beyazkürk D, Anliak Ş, Dinçer Ç. Çocuklukta akran ilişkileri ve arkadaşlık. Eurasian Journal of Educational Research (EJER) 2007; 26: 13-26.
Chen X, Chang L, He Y, Liu H. The peer group as a context: Moderating effectson relations between maternal parenting and social and school adjusment in chinese children. Child Dev 2005; 2(76): 417-434.
Kısa Ö, Karageyim Karşıdağ A. Investigation of the association between loneliness, social skill levels and internet addiction in junior high school students. Humanistic Perspective 2021; 3(1): 43-59.
Arabacı L B, Gülsenay TAŞ, Dikeç G. Çocuk ve ergenlerde madde kullanımı, suça yönelme, ruhsal bozukluklar ve hemşirelik bakımı. Bağımlılık Dergisi 2017; 18(4): 135-144.
Kadıoğlu H., Evren ve Örneklem http://sbf.marmara.edu.tr/dosya/sbf/ders%20notlar%C4%B1/evren%20ve%20%C3%B6rneklem.pdf (Accessed 20.06.2022).
Bayraktar F. İnternet Kullanımının Ergen Gelişimindeki Rolü. Yüksek Lisans Tezi, İzmir: Ege Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü. Psikoloji Anabilim Dalı, 2001
Bacanlı H, Erdoğan F. Matson Çocuklarda Sosyal Becerileri Değerlendirme Ölçeği’nin (MESSY) Türkçe’ye uyarlanması. Kuram ve Uygulamada Eğitim Bilimleri Dergisi 2003; 3(2): 351-379.
Büyüköztürk Ş, Kılıç Çakmak E, Erkan Akgün Ö, et al. Bilimsel araştırma yöntemleri. (25. Baskı), Ankara: Pegem Yayıncılık. 2018: 320-360.
Mellouli M, Zammit N, Limam M, et al. Prevalence and predictors of internet addiction among college students in Sousse, Tunisia. J Res Health Sci 2018; 18(1): e00403.
Xin M, Xing J, Pengfei W, et al. Online activities, prevalence of internet addiction and risk factors related to family and school among adolescents in China. Addict Behav Rep 2018; 7: 14-18.
Kılıç M, Avcı D, Uzuncakmak T. Internet addiction in high school students in Turkey and multivariate analyses of the underlying factors. J Addict Nurs 2016; 27(1): 39-46.
Lau JTF, Gross DL, Wu AMS., et al. Incidence and predictive factors of internet addiction among Chinese secondary school students in Hong Kong: A longitudinal study. Soc Psychiatry Psychiatr Epidemiol 2017; 52(6): 657-667.
Hanımoğlu E. Lojistik regresyon analizi ile ilköğretim ikinci kademe öğrencilerinde internet bağımlılığı ve sosyal beceri düzeyi arasındaki ilişkinin incelenmesi. Kastamonu Eğitim Dergisi 2019; 27(2): 467-474.
Duran M, Çeliköz N, Topaloğlu AÖ. Ortaokul öğrencilerinin sosyal beceri düzeylerinin belirlenmesi. İnönü Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi 2013; 14(2): 121-137.
Gustavsen AM. Longitudinal relationship between social skills and academic achievement in a gender perspective. Cogent Education 2017; 4(1): 1411035.
Karayurt Ö, Akyol Ö. Hemşirelik yüksekokulu öğrencilerinin sosyal beceri düzeyleri ile akademik başarı düzeyleri arasındaki ilişkinin incelenmesi. Anadolu Hemşirelik ve Sağlık Bilimleri Dergisi 2008; 11(1): 33-39.
Milani L, Osualdella, D, Di Blasio P. Quality of interpersonal relationships and problematic Internet use in adolescence. CyberPsychol Behav 2009; 12(6): 681-684.
Knapp ML, Hall JA, Horgan TG. Nonverbal communication in human interaction. Cengage Learning 2013; 3: 89.
Khazaei F, Khazaei O, Ghanbari-H B. Positive psychology interventions for internet addiction treatment. Comput Hum Behav 2017; 72: 304–311.
Ceyhan E, Ceyhan AA. Çocuk ve Ergenlerde Bilgisayar ve İnternet Kullanımının Gelişimsel Sonuçları. A. Kuzu (Editör), Bilgisayar II, Eskişehir: Anadolu Üniversitesi, 2011: 165-188.
Balcı Ş, Gölcü A. Türkiye’de üniversite öğrencileri arasında facebook bağımlılığı: Selçuk Üniversitesi Örneği. Selçuk Üniversitesi Türkiyat Araştırmaları Dergisi 2013; (34): 255-278.
Torrente E, Piqueras AJ, Orgilés M, Espada JP. Association of internet addiction with social anxiety and lack of social skills in Spanish adolescents. Ter Psicol 2014; 32(3): 175-184.
Zegarra Zamalloa CO, Cuba Fuentes MS. Frequency of Internet addiction and development of social skills in adolescents in an urban area of Lima. Medwave 2017; 17(1): 6857
Affouneh S, Mahamid FA, Berte DZ, et al. The efficacy of a training program for social skills in reducing addictive Internet behaviors among Palestinian university students. Psicologia: Reflexão e Crítica 2021; 34(1): 1-9..
Bu çalışma Creative Commons Attribution-NonCommercial-NoDerivatives 4.0 International License ile lisanslanmıştır.
Telif Hakkı (c) 2025 Bağımlılık Dergisi