Anahtar Kelimeler
madde kullanımı
baba
babalık
madde kullanımı tedavisi
Öz
Amaç: Madde kullanım tedavisinde babaların işlevleri hakkında yeterli bilgi bulunmamaktadır. Babanın bağımlılık tedavisindeki yerinin belirlenmeye çalışılması bu çalışmanın birincil amacını oluşturmaktadır.
Yöntem: Araştırmada 20 madde kullanıcısı ve 20 madde kullanan oğlu olan baba ile derinlemesine görüşmeler gerçekleştirilmiştir. Yapılan görüşmelerden elde edilen veriler, nitel veri analiz yöntemlerinden birisi olan betimsel analiz yöntemi kullanılarak analiz edilmiştir.
Bulgular: Bu bağlamda Babalarda Eksik Tedavi Katılımı, Tedaviye Katılımda Babalar için Motivasyon Kaynağı Olarak Başarı Hikayeleri ve İyileşme Arzusu, Tedavi Sürecinde Baba Katılımının İşlevi, Tedavide Doğru Bilgi ve İlişki Ağını Yakalamak, Tedavi Sürecine Katılımda Anne ve Baba Arasındaki Farklar olmak üzere 5 farklı tema saptanmıştır.
Sonuç: Çalışmanın sonucunda babaların madde kullanım tedavisine yeterli katılımı sağlamadıkları, daha çok maddi destek sağlayan tarafta oldukları anlaşılmıştır. Bununla beraber, iyileşmiş madde kullanıcıları ile tanışmak veya tedavi için umut sahibi olmak babaların tedavi katılımlarını etkilemektedir. Çalışmada öne çıkan bulgulardan bir diğeri, babaların tedavi katılımının tedavi sürecini olumlu etkileme potansiyelinin yanında, sürece zarar verici nitelik taşıyabilmesidir. Tedavi sürecinde babaların hızlı şekilde hayal kırıklığı yaşayabildiği ve tedavinin dışında kalabildiği dikkate alındığında, babaların doğru bilgiye ve doğru kaynağa ulaşmasının önemi oldukça büyüktür. Son olarak, tedavi sürecine katılımda anne ve baba arasında önemli farklar tespit edilmiştir. Baba maddi destek sağlarken, anne manevi destek sağlamakta ve babaya karşı çocuğunun yanında yer almaktadır.
Referanslar
Bagner DM, Eyberg SM. Father involvement in parent training: when does it matter? J Clin Child Adolesc Psychol 2003; 32(4): 599–605.
Begum F, Mahmood SI. Exploring psychological correlates of peers and fathers of drug addict adolescents. Dhaka University Journal Of Biological Sciences 2019; 28(1): 9-20.
Bess B, Janus S, Rifkin A. Factors in successful narcotics renunciation. Am J Psychiatry 1972; 128(7): 861-865.
Bischof G, Iwen J, Freyer-Adam J, Rumpf HJ. Efficacy of the community reinforcement and family training for concerned significant others of treatment-refusing individuals with alcohol dependence: a randomized controlled trial. Drug Alcohol Depend 2016; 163, 179–185.
Bogenschneider K, Wu M, Raffaelli M, Tsay JC. Parent influences on adolescent peer orientation and substance use: the interface of parenting practices and values. Child Dev 1998; 69(6): 1672–1688.
Caliendo C, Senese VP, Cantone D. Parental rejection, addiction and current fathering: a comparative study. Rivista Di Psicologia Clinica 2017; 1: 59-69
Coombs RH, Landsverk J. Parenting styles and substance use during childhood and adolescence. J Marriage Fam 1998; 50(2): 473-482.
Copello A, Velleman R, Templeton L. Family interventions in the treatment of alcohol and drug problems. Drug Alcohol Rev 2005; 24(4): 369–385.
Creswell JW. Nitel Araştırma Yöntemleri: Beş Yaklaşıma Göre Nitel Araştırma ve Araştırma Deseni. Bütün M, Demir SB. (Çevirenler) 2. Baskı, Ankara: Siyasal, 2016.
Eldred CA, Brown BS, Mahabir C. Heroin addict clients description of their families of origin. Int J Addict 1974; 9(2): 315-320.
Garey AI, Arendell T. Children, work, and family. Hertz R, Marshall NL (editors). Working Families: The Transformation Of The American Home, University of California Press, 2001.
Gearing RE, Selkirk EK, Koren G, et al. Perspectives of mothers with substance use problems on father involvement. J Popul Ther Clin Pharmacol 2008; 15(1): e99-e107.
Hornberger S, Smith SL. Family involvement in adolescent substance abuse treatment and recovery: What do we know? What lies ahead? Child Youth Serv Rev 2011; 33(Suppl 1): S70–S76.
Kahyaoğlu G, Dinç M, Işık S, Ögel K. Effects of engaging family in addiction treatment for substance use and treatment compliance: A preliminary study. Addicta 2020; 7(4): 229-233
Kelley ML, D’Lima GM, Henson JM, Cotten C. Substance-abusing mothers and fathers’ willingness to allow their children to receive mental health treatment. J. Subst. Abuse Treat 2014; 47(1): 106–111.
Kirby KC, Marlowe DB, Festinger DS, et al. Community reinforcement training for family and significant others of drug abusers: A unilateral intervention to increase treatment entry of drug users. Drug Alcohol Depend 1999; 56(1): 85-96.
Leshner AI. (1997). Addiction is a brain disease, and it matters. Science 1997; 278(5335): 45–47.
Mackenzie CS, Scott T, Mather A, Sareen J. Older adults’ help-seeking attitudes and treatment beliefs concerning mental health problems. Am J Geriatr Psychiatry 2008; 16(12): 1010–1019.
Orford J. Empowering family and friends: a new approach to the secondary prevention of addiction. Drug Alcohol Rev 1994; 13(4): 417–429.
Ögel K. Bağımlılık ve Tedavisi Temel Kitabı. 1. Baskı. IQ: İstanbul. 1990
Parent J. Forehand R, Pomerantz H, et al. Father participation in child psychopathology research. J Abnorm Child Psychol 2017; 45(7): 1259–1270.
Shek DTL, Zhu X, Dou D, Chai W. Influence of family factors on substance use in early adolescents: a longitudinal study in Hong Kong. J Psychoactive Drugs 2019; 52(1): 66-76.
Strauss A, Corbin J. Basics of Qualitative Research. New York: Sage, 1990.
Strega S, Fleet C, Brown L, Dominelli L, et al. Connecting father absence and mother blame in child welfare policies and practice. Child Youth Serv Rev 2008; 30(7): 705-716.
Şimşek M, Dinç M, Ögel K. Determinants of the addiction treatment drop-out rates in an addiction counseling centre: a cross-sectional study. Psychiatr. Clin. Psychopharmacol 2019; 29(4): 446-454.
Wang J, Simons-Morton BG, Farhart T, Luk JW. Socio-demographic variability in adolescent substance use: mediation by parents and peers. Prev Sci 2009; 10(4): 387–396.
Wong JJ, Cucciare MA, Booth BM, Timko C. Predicting substance use patterns among rural adults: the roles of mothers, fathers, and parenthood. Fam. Proc 2019; 58(2): 431-445.
Yıldırım A, Şimşek H. Sosyal Bilimlerde Nitel Araştırma Yöntemleri. 10. Baskı Ankara: Seçkin. 2016.
Yoon S, Pei F, Wang X, et al. Vulnerability or resilience to early substance use among adolescents at risk: The roles of maltreatment and father involvement. Child Abuse Negl 2008; 86: 206-216.
Bu çalışma Creative Commons Attribution-NonCommercial-NoDerivatives 4.0 International License ile lisanslanmıştır.
Telif Hakkı (c) 2025 Bağımlılık Dergisi