COVID-19 PANDEMİSİNDE ÜNİVERSİTE ÖĞRENCİLERİNİN DEPRESYON DÜZEYLERİ İLE SOSYAL MEDYA BAĞIMLILIKLARI ARASINDAKİ İLİŞKİ: BİR YAPISAL EŞİTLİK MODELİ
Anahtar Kelimeler:
Depresyon- sosyal medya bağımlılığı- COVID-19Özet
Amaç: Bu araştırmanın amacı COVID-19 pandemisinde üniversite öğrencilerinin depresyon düzeyleri ile sosyal medya bağımlılıkları arasındaki ilişkiyi yapısal eşitlik modellemesiyle incelemektir.
Yöntem: Araştırma nicel araştırma yöntemlerinden ilişkisel tarama modeline göre yürütülmüştür. Araştırma Fırat Üniversitesindeki 211 üniversite öğrenci üzerinde gerçekleştirilmiştir. Öğrencilerin depresyon düzeylerini belirlemek amacıyla Burns Depresyon Ölçeği kullanılmıştır. Öğrencilerin sosyal medya bağımlılık düzeylerinin belirlenmesi amacıyla ise Sosyal Ağ Bağımlılığı Ölçeği kullanılmıştır.
Bulgular:Depresyon düzeyi ve sosyal medya bağımlılığı arasında anlamlı ilişkiler olduğu görülmektedir. Elde edilen veri ile öngörülen model arasında iyi uyum saptanmıştır. Bu bağlamda üniversite öğrencilerinin COVID-19 pandemisindeki depresyon düzeylerinin sosyal medya bağımlılıklarının yordayıcısı olduğu belirlenmiştir. Üniversite öğrencilerinin depresyon düzeyleri arttıkça sosyal medya bağımlılıklarının arttığı gözlemlenmiştir.
Sonuç: Depresyon ve sosyal medya bağımlılığının birbirini olumsuz yönde etkileyen sarmal bir yapıyı oluşturduğu söylenebilir. Bu bağlamda sosyal medya bağımlılığında, depresyon kavramı bir sebep olabileceği gibi bir sonuç olarak da görülebilir.
Kaynaklar
WHO. COVID-19 PHEIC Global Research and Innovation Forum: Towards a Research Roadmap. https://www.who.int/news-room/detail/12-02-2020-world-experts-and-funders-set-priorities-for-covid-19-research (20 Ağustos 2020 tarihinde alındı).
Garcia-Priego BA, Triana-Romero A, Pinto-Galvez SM, et al. Anxiety, depression, attitudes, and internet addiction during the initial phase of the 2019 coronavirus disease (COVID-19) epidemic: a cross-sectional study in Mexico. medRxiv 2020; doi: 10.1101/2020.05.10.20095844.
Krings A, Heeren A, Fontaine P, Blairy S. Attentional biases in depression: Relation to disorder severity, rumination, and anhedonia. Compr Psychiatry 2020; 100: 152173.
Phua DH, Tang HK,Tham KY. Coping responses of emergency physicians and nurses to the 2003 severe acute respiratory syndrome outbreak. Acad Emerg Med 2005; 12: 322-328.
Newby JM, O'Moore K, Tang S, et al. Acute mental health responses during the COVID-19 pandemic in Australia. PLoS One 2020;15: e0236562.
Karamustafalıoğlu O, Yumrukçal H. Depresyon ve anksiyete bozuklukları. Şişli Etfal Hastanesi Tıp Bülteni 2011; 45: 65-74.
APA. What is Depression? https://www.psychiatry.org/patients-families/depression/what-is-depression (16 Ağustos 2020’de ulaşıldı).
APA. DSM-5. Depressive Disorder. https://cdn.website-editor.net/30f11123991548a0af708722d458e476/files/uploaded/DSM%2520V.pdf (16 Ağustos 2020’de ulaşıldı).
Bertone-Johnson ER. Vitamin D and the occurrence of depression: causal association or circumstantial evidence? Nutr Rev 2009; 67: 481-492.
Truschel J. Depression Definition and DSM-5 Diagnostic Criteria. https://www.psycom.net/depression-definition-dsm-5-diagnostic-criteria/ (10 Ağustos tarihinde alındı).
Bastani P, Bahrami MA. COVID-19 Related Misinformation on Social Media: A Qualitative Study from Iran. J Med Internet Res. 2020; doi: 10.2196/18932.
Zhao Y, Zhang J. Consumer health information seeking in social media: a literature review. Health Info Libr J 2017; 34: 268-283.
Echeburua E, de Corral P. Addiction to new technologies and to online social networking in young people: A new challenge. Adicciones 2010; 22: 91-95.
Stankovska G, Angelkovska S, Grncarovska SP. Social networks use, loneliness and academic performance among university students. Higher Education, Lifelong Learning & Social Inclusion 2016; 14: 255-261.
Kouzy R, Abi Jaoude J, Kraitem A. Coronavirus goes viral: quantifying the COVID-19 misinformation epidemic on Twitter. Cureus 2020; 12: 1-9.
Ahmad AR, Murad HR. The impact of social media on panic during the COVID-19 pandemic in Iraqi Kurdistan: online questionnaire study. J Med Internet Res 2020; 22: e19556.
Çınar M, Bahçeci F, Dikmen S. Examining ınternet addiction levels of high school last-grade students. Educational Research and Reviews 2020; 15: 233-241.
WHO. Mental health & COVID-19. https://www.who.int/teams/mental-health-and-substance-use/covid-19 (20 Ağustos 2020 tarihinde alındı). Singh S, Dixit A, Joshi G. Is compulsive social media use amid COVID-19 pandemic addictive behavior or coping mechanism?. Asian J Psychiatry 2020; 54: 102290.
Balcı Ş, Baloğlu E. Sosyal medya bağımlılığı ile depresyon arasındaki ilişki:" üniversite gençliği üzerine bir saha araştırması". İletişim 2018; 29: 209-233.
Karadağ A, Akçinar B. Üniversite öğrencilerinde sosyal medya bağımlılığı ve psikolojik semptomlar arasındaki ilişki. Bağımlılık Dergisi 2019; 20: 154-166.
Sümer N. Yapısal eşitlik modelleri. Türk Psikoloji Yazıları 2000; 3: 49-74.
Tuncer M, Dikmen M. Burns depresyon ölçeği Türkçe formunun geçerlik ve güvenirlik çalışması. Journal of Social And Humanities Sciences Research (JSHSR) 2019; 6: 2848-2857.
Karaca F, Yıldırım OG, Kulaksız T. Social network addiction scale development: Validity and reliability study. Addicta: The Turkish Journal on Addictions 2019; 6: 337‒360.
Tabachnick BG, Fidell LS. Using Multivariate Statistics, 4. Baskı, MA: Allyn&Bacon, Inc, 2001: 1-14.
Russell B, Purcell J. Online Research Essentials: Designing and Implementing Research Studies. Pjiladelphia: Wiley, 2009.
Taşpınar M. Sosyal Bilimlerde SSPS Uygulamalı Nicel Veri Analizi. Ankara: Pegem Akademi, 2017: 194-195.
Schermelleh-Engel K, Moosbrugger H, Müller H. Evaluating the fit of structural equation models: Tests of significance and descriptive goodness-of-fit measures. Methods of Psychological Research Online 2003; 8: 2374.
Cohen J. Quantitative methods in psychology: A power primer. Psychol. Bull. 1992; 112: 1155-1159.
Simoncic TE, Kuhlman KR, Vargas I, et al. Facebook use and depressive symptomatology: Investigating the role of neuroticism and extraversion in youth. Comput Human Behav, 2014; 40: 1-5.
Steers MN, Wickham RE, Acitelli LK. Seeing everyone else’s HighlightReels: how Facebook usage is linked to depressive symptoms. J Soc Clin Pyschol 2014; 33: 701-731.
De la Peña A, Quintanilla C. Share, like and achieve: the power of Facebook to reach health-related goals. Int J Consum Stud 2015; 39: 495-505.
Üstün A, Bayar A. Üniversite öğrencilerinin depresyon, anksiyete ve stres düzeylerinin çeşitli değişkenlere göre incelenmesi. Eğitim ve Öğretim Araştırmaları Dergisi 2015; 4: 384-390.
Czeisler MÉ, Rashon IL, Petrosky E, et al. Mental health, substance use, and suicidal ıdeation during the COVID-19 pandemic. MMWR Morb Mortal Wkly Rep 2020; 69: 1049-1057.
Ünal S. Depresyon ve kişilik. Duygudurum Bozuklukları Dizisi 2000; 2: 72-76.
Seabrook EM, Kern ML, Rickard NS. Social networking sites, depression, and anxiety: a systematic review. JMIR Ment health, 2016; 3(4): e50.
Kırcaburun K. Self-esteem, daily internet use and social media addiction as predictors of depression among Turkish adolescents. Journal of Education and Practice 2016; 7: 64-72.
Banjanin N, Banjanin N, Dimitrijevic I, Pantic I. Relationship between internet use and depression: Focus on physiological mood oscillations, social networking and online addictive behavior. Comput Human Behav 2015; 43: 308-312.
Tan Y, Chen Y, Lu Y, Li L. Exploring associations between problematic internet use, depressive symptoms and sleep disturbance among Southern Chinese adolescents. Int J Environ Res Public Health 2016; 13: 313-325.
Budak E, Taymur I, Askin R, et al. (2015). Relationship between internet addiction, psychopathology and selfesteem among university students. European Research Journal 2015; 1: 128-135.
Cotten SR, Ford G, Ford S, Hale TM. Internet use and depression among retired older adults in the United States: A longitudinal analysis. J Gerontol B Psychol Sci Soc Sci 2014; 69: 763-771.
Moreno MA, Jelenchick LA, Breland DJ. Exploring depression and problematic internet use among college females: A multisite study. Comput Human Behav 2015; 49: 601-607.
Çayırlı E. Sosyal medya kullanım özelliklerinin kişilik yapılanmaları, yaşam doyumu ve depresyon açısından incelenmesi. İstanbul: Işık Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Klinik Psikoloji, 2017.
Hao K, Basu T. The coronavirus is the first true social-media “infodemic". https://www.technologyreview.com/2020/02/12/844851/ the-coronavirus-is-the-first-true-social-media-infodemic/ (17 Ağustos 2020’de ulaşıldı).
Kaysi F, Aydemir E. Uzaktan eğitim süreçlerindeki etkileşim boyutlarının değerlendirilmesi. Sosyal Bilimler Dergisi (SOBİDER) 2017; 4: 778-790.
İndir
Yayınlanmış
Nasıl Atıf Yapılır
Sayı
Bölüm
Lisans
Telif Hakkı (c) 2025 Bağımlılık Dergisi
Bu çalışma Creative Commons Attribution-NonCommercial-NoDerivatives 4.0 International License ile lisanslanmıştır.
...