BİR ÜNİVERSİTE HASTANESİ ÖRNEKLEMİNDE YARDIMCI HİZMET PERSONELİNİN TÜKENMİŞLİK VE NİKOTİN BAĞIMLILIK DÜZEYLERİ ARASINDAKİ İLİŞKİ
Anahtar Kelimeler:
Bağımlılık- nikotin- sağlık çalışanı- tükenmişlik sendromuÖzet
Amaç: Bu çalışma ile yardımcı hizmet personelinin sigara içme durumlarının belirlenmesi, tükenmişlik düzeylerinin saptanması, tükenmişlik düzeyi ile sigara içme durumu ve nikotin bağımlılık şiddeti arasındaki ilişkinin incelenmesi amaçlanmıştır.
Yöntem: Tanımlayıcı epidemiyolojik tipteki araştırma Tıp Fakültesi Hastanesi’nde görevli yardımcı hizmet personeli üzerinde 1 Haziran-1 Eylül 2019 tarihleri arasında yapılmıştır. Örneklem hesabı yapılmaksızın tüm yardımcı hizmet personeline ulaşılmaya çalışılmıştır. Katılımcılara Maslach Tükenmişlik ölçeği(MTÖ) ve Nikotin Bağımlılık Ölçeğini (NBÖ) de içeren anket yüzyüze uygulanmıştır.
Bulgular: Katılımcıların %68,2’si kadın; %37,5’i 36-45 yaş aralığındaydı. %40,9’u sigara içmekteydi. Katılımcıların sigara içme durumu ile sadece hastanedeki çalışma yılı ile arasında istatistiksel olarak anlamlı bir farka rastlandı. MTÖ alt puanları sigara içme durumuna göre karşılaştırıldığında gruplar arasında istatistiksel olarak anlamlı bir farka rastlanmadı; NBÖ puanları MTÖ alt boyutları ile korelasyonu açısından değerlendirildiğinde NBÖ puanları arttıkça duyarsızlaşma puanlarının arttığı ve ölçek puanları arasında pozitif yönde zayıf bir ilişkinin olduğu görülmüştür.
Sonuç: Çalışmamız yardımcı hizmet personelinin tükenmişlik ile sigara içme durumu arasında bir ilişki saptanamamıştır. Ancak daha duyarsız olan personelin daha çok sigara bağımlısı olduğu görülmüştür.
Kaynaklar
Maslach CSB, Leiter MP. Job burnout. Annu Rev Psychol 2001; 52: 397-422.
Freudenberger HJ. Staff burn-out. J Soc Issues 1974; 30: 159-165.
Jackson MC. Patterns of burnout among a national sample of public contact workers. J Health Hum Serv Adm 1984; 7: 189-212.
Tümkaya S, Çam S, Çavuşoğlu İ. Tükenmişlik Ölçeği Kisa Versiyonu’nun Türkçe’ye uyarlama, geçerlik ve güvenirlik çalışması. Çukurova Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi 2004; 18: 387-398.
Fernandes LS, Nitsche MJT,Godoy I. Association between burnout syndrome, harmful use of alcohol and smoking in nursing in the ICU of a university hospital. Cien Saude Colet 2018; 23: 203-214.
Karahan Ş, Uyanık Balat G. Özel eğitim okullarında çalışan eğitimcilerin öz- yeterlik algılarının ve tükenmişlik düzeylerinin incelenmesi. Pamukkale Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi 2011; 29: 1-14.
Iglesias MEL, Bengoa Vallejo RB, Fuentes PS. The relationship between experiential avoidance and burnout syndrome in critical care nurses: A cross-sectional questionnaire survey. Int J Nurs Stud 2010; 47: 30-37.
Fagerstrom KO, Jo CR,Yunis C, Foulds J. The Fagerstrom Test for Nicotine Dependence as a predictor of smoking abstinence: A pooled analysis of varenicline clinical trial data. Nicotine Tob Res 2012; 14: 1467-1473.
Uysal MA, Kadakal F, Karsidag C, Bayram NG, Uysal O, Yilmaz V. Fagerstrom test for nicotine dependence: Reliability in a Turkish sample and factor analysis, Tuberk Toraks, 2004; 52: 115-121.
Kaya N, Kaya H, Erdoğan AS, Uygur E. Bir devlet hastanesinde çalışan hemşirelerde tükenmişlik. Uluslararası İnsan Bilimleri Dergisi 2010; 7: 401-419.
İştar Işıklı E. Hastane çalışanlarında tükenmişlik: Düzce ve Sakarya ili örneği. Üçüncü Sektör Sosyal Ekonomi Dergisi 2018; 53: 259-272.
Kütükçü E, Kocataş S. Bir devlet hastanesinde çalışan hemşirelerin tükenmişlik düzeyleri ve sigara içme durumları arasındaki ilişki. Halk Sağlığı Hemşireliği Dergisi 2019; 1(3): 84-102
Türkiye Halk Sağlığı Kurumu. Küresel Yetişkin Tütün Araştırması Türkiye 2012. Ankara: Sağlık Bakanlığı, 2012.
Öztürk Ö. Sağlık çalışanları ve sigara. Süleyman Demirel Üniversitesi Tıp Fakültesi Dergisi 2009; 16(2): 32-38.
Üzer F. Devlet hastanesi çalışanlarının sigara kullanma alışkanlıklarına bakış. Türk Aile Hekimliği Dergisi 2018; 22: 92-99.
Salepçi B, Fidan A, Çağlayan B et al. İstanbul’da genel bir eğitim hastanesinde çalışanların sigara hakkındaki bilgileri, davranışları ve sigara içme oranları. Solunum 2006; 8:156-162.
Erbaycu AE, Aksel N, Çakan A, Özsöz A. İzmir ilinde sağlık çalışanlarının sigara içme alışkanlıkları. Toraks Dergisi 2004; 5: 6-12.
Koç EM, Başer DA, Döner P et al. Hastane çalışanlarının sigara içme düzeylerinin belirlenmesi ve dumansız hava sahası uygulamasının değerlendirilmesi. Journal of Clinical and Experimental Investigations 2015; 6(1): 33-39.
İndir
Yayınlanmış
Nasıl Atıf Yapılır
Sayı
Bölüm
Lisans
Telif Hakkı (c) 2025 Bağımlılık Dergisi
Bu çalışma Creative Commons Attribution-NonCommercial-NoDerivatives 4.0 International License ile lisanslanmıştır.
...