ALKOL ÖLÇEĞİ: SİGARA BAĞIMLISI ÖĞRENCİLERDE GEÇERLİLİK VE GÜVENİLİRLİK ÇALIŞMASI

Ebru Çetin; Nergis Cantürk; Rukiye Dağalp

ALKOL ÖLÇEĞİ: SİGARA BAĞIMLISI ÖĞRENCİLERDE GEÇERLİLİK VE GÜVENİLİRLİK ÇALIŞMASI

Yazarlar

Ebru Çetin Ankara Üniversitesi Adli Bilimler Enstitüsü Kriminalistik Anabilim Dalı
Nergis Cantürk Ankara Üniversitesi Adli Bilimler Enstitüsü Kriminalistik Anabilim Dalı
Rukiye Dağalp Ankara Üniversitesi Fen Fakültesi İstatistik Anabilim Dalı

Anahtar Kelimeler:

Alkol ölçeği- geçerlilik- güvenilirlik- üniversite öğrencisi

Özet

Amaç: Bu araştırmanın amacı Ögel ve arkadaşları tarafından geliştirilen Alkol Ölçeği’nin, Ankara Üniversitesi sigara bağımlısı öğrencilerinde geçerlilik ve güvenilirlik çalışmasını yapmaktır.
Yöntem: Bu çalışmanın örneklemini Ankara Üniversitesi öğrencilerinden hukuk fakültesi, tıp fakültesi, mühendislik fakültesi öğrencisi olan sigara bağımlısı gönüllü 120 öğrenci oluşturdu. Alkol Ölçeği’nde toplam 6 madde bulunmaktadır. Veriler Bilgilendirilmiş Gönüllü Olur Formu ve 6 maddeden oluşan Alkol Ölçeği ile toplandı.
Bulgular: Ölçeğin geçerlilik analiz sonucu Kaiser-Meyer-Olkin (KMO) değeri %78,5, Barlett Küresellik Testi ki-kare değeri 236,847 bulundu. Ölçeğin Cronbach alfa katsayısı 0,805 olup kuvvetli güvenilirlik derecesine sahip olduğu belirlendi.
Sonuç: Alkol Ölçeği iyi derecede güvenilirlik ve yeterli geçerlilik seviyesine sahiptir. Ölçeğin sigara bağımlısı üniversite öğrencilerinin alkol bağımlılığının değerlendirilmesinde kullanılması önerilmektedir.

Kaynaklar

Egger O, Rauterberg M. Internet behavior and addiction. Semester Thesis, Zurich : Swiss Federal Institute of Technology, 1996.

Management of substance abuse. http://www.who.int/substance_abuse/terminology/definition1/en (24.12.2018’te ulaşıldı).

Saraçlı Ö. Zonguldak Karaelmas üniversitesi öğrencilerinde sigara, alkol ve madde kullanımı ile ilişkili bireysel ve psikososyal faktörler. Uzman Tezi, Zonguldak: Zonguldak Karaelmas Üniversitesi Tıp Fakültesi, Psikiyatri Anabilim Dalı, 2007.

Amerikan Psikiyatri Birliği. Ruhsal Bozuklukların Tanısal ve Sayımsal Elkitabı, Beşinci Baskı (DSM- V), Köroğlu E (Çeviren). Ankara: Hekimler Yayın Birliği, 2014.

Griffiths MD. Internet addiction: An issue for psychopathology? Clin Psychol Forum 1996; 97: 32-36.

Ögel K, Erol B. Çocuklarda Sigara Alkol ve Madde Bağımlılığı. 1. Baskı, İstanbul: Morpa Kültür Yayınları, 2005: 23.

WHO. Promoting the health of young people in Custody Pg. 7. Copenhagen, WHO..

Adolesanlarda koruyucu sağlık hizmetleri. www.sabem.saglik.gov.tr/Akademik_Metinler/goto.aspx?id=1455 (26.12.2018’te ulaşıldı) .

Doğan T. Üniversite öğrencilerinin iyilik halinin incelenmesi. Doktora Tezi, Ankara: Hacettepe Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, 2004.

Özgüven E. Üniversite öğrencilerinin sorunları ve baş etme yolları. Hacettepe Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi 1992; 7: 5–13.

Buğdaycı G. Üniversite öğrencilerinin sigara alkol ve madde kullanımı ve madde kullanımını etkileyen sosyal kültürel ve ekonomik süreçler. Yüksek Lisans Tezi, Sakarya: Sakarya Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, 2008.

Evren H. Trakya üniversitesi öğrencilerinin riskli sağlık davranışları ve sağlık hizmeti kullanımları. Yüksek Lisans Tezi, Edirne: Trakya Üniversitesi Sağlık Bilimleri Enstitüsü, Halk Sağlığı Anabilim Dalı, 2008.

Ögel K, Koç C, Görücü S. Study on development validity and reliability of a risk-screening questionnaire for for alcohol and drug use. Psychiatry Clin Psycopharmacol 2017; 27(2): 164-172.

Başkurt İ. Gençlik, madde bağımlılığı ve korunma yolları (psiko-sosyal bir yaklaşım). İ.Ü. İlahiyat Fakültesi Dergisi 2003; 8: 73-114.

Ewing JA. Detecting alcoholism, the CAGE questionnaire. JAMA 1984; 252:1905-1907.

Teitelbaum LM, Carey KB. Temporal stability of alcohol screening measures in a psychiatric setting. Psychol Addict Behav 2000; 14: 401-404.

Arıkan Z, Özdemir YD, Candansayar S. SMAST ve CAGE tarama testlerinin alkolizmin tanısal önemi üzerine bir çalışma. 27. Ulusal Psikiyatri Kongresi, Antalya 1991.

Hays RD, Merz JF, Nicholas R. Response burden, reliability, and validity of the CAGE, short MAST, and AUDIT alcohol screening measures. Behav Res Methods Instrum Comput 1995; 27(2): 277-280.

Mischke HD and Venneri RL. Reliability and validity of the MAST, Mortimer Filkins questionnaire and CAGE in DWI assessment. J Stud Alcohol 1987; 48: 492–501.

Saunders JB, Aasland OG, Babor TF, de le Fuente JR and Grant M. Development of the Alcohol Use Disorders Identification test (AUDIT): WHO collaborative project on early detection of persons with harmful alcohol consumption- II. Addiction 1993; 88: 791–804.

Fleming MF, Barry KL and MacDonald R. The Alcohol Use Disorders Identification Test (AUDIT) in a college sample. Int J Addict 1991; 26: 1173–1185.

Çakmak SŞ ve Ayvaşık HB. Üniversite öğrencilerinde alkol kullanma nedenleri ile kaygı duyarlılığı arasındaki ilişki. Türk Psikolojisi Dergisi 2007; 22(60): 91-107.

Selzer ML. The Michigan Alcoholism Screening Test: The quest for a new diagnostic instrument. Am J Psychiatry 1971; 127: 1653–1658.

Selzer ML, Vinokur A and Van Rooijen L. A self administered Short Michigan Alcoholism Screening Test (SMAST). J Stud Alcohol 1975;36: 117–126.

Ross HE, Gavin DR and Skinner H. Diagnostic validity of the MAST and the Alcohol Dependence Scale in the assessment of DSM-III alcohol disorders. J Stud Alcohol 1990; 51: 506–513.

Coskunol H, Bagdiken I, Sorias S ve Saygılı R. Michigan Alkolizm Tarama Testinin geçerliliği. Ege Tıp Dergisi 1995; 34: 15-18.

Stockwell T, Murphy D and Hodgson R. The severity of alcohol dependence questionnaire: Its use, reliability and validity. Br J Addict 1983; 78: 145–155.

Akyel B, Aldemir E, Altıntoprak AE. Alkol Bağımlılığı Şiddeti Ölçeği: Türkçe geçerlik ve güvenilirliği. Turk Psikiyatri Derg 2018; 29(3): 202-208

ALKOL ÖLÇEĞİ: SİGARA BAĞIMLISI ÖĞRENCİLERDE GEÇERLİLİK VE GÜVENİLİRLİK ÇALIŞMASI