KRONİK ALKOL KULLANIMINA BAĞLI UZAMIŞ YOKSUNLUK SENDROMU: BİR OLGU SUNUMU

Serap Erdoğan; Nurdan Eren; Zehra Arıkan

KRONİK ALKOL KULLANIMINA BAĞLI UZAMIŞ YOKSUNLUK SENDROMU: BİR OLGU SUNUMU

Yazarlar

Serap Erdoğan Gazi Üniversitesi Tıp Fakültesi Psikiyatri A.D.
Nurdan Eren Gazi Üniversitesi Tıp Fakültesi Psikiyatri A.D.
Zehra Arıkan Gazi Üniversitesi Tıp Fakültesi Psikiyatri A.D.

Anahtar Kelimeler:

Kronik alkol kullanımı- uzamış yoksunluk sendromu- serebellar dejenerasyon

Özet

Kronik alkol kullanımına bağlı pek çok nörolojik ve psikiyatrik komplikasyon ortaya çıkabilmektedir. Özellikle alkol bırakma dönemlerinde alkolün yol açtığı çeşitli bozuklukların belirtileri ve yoksunluk belirtilerinin bir arada bulunduğu durumlarda tanı koymak çok daha zor olabilmektedir. Alkol yoksunluk sendromu, tipik olarak aşırı alkol alınmasının kesilmesinden sonraki 6-24 saat içinde başlar. Yoksunluk süresince ortaya çıkan belirtilerin çoğu, alkolün sürekli tüketilmesi sonucu oluşan nörotransmitter, nöropeptid, ve nöro-endokrin sistemlerindeki uyumsal değişikliklerle ilgili gibi görünmektedir. Bazı hastalarda akut yoksunluk sendromu sonlandıktan sonra ortaya çıkabilen bellek bozuklukları, ani öznel sıkıntı yakınması, durgunluk dönemleri ve hatta geçici psikotik atakların uzamış yoksunluk sendromu ile ilişkili olabileceği bildirilmiştir. Sunulan vakada, 23 yıllık alkol kullanımı olan bir hastada görülen belirtiler, deliryum tremens, uzamış yoksunluk sendromu ve serebellar dejenerasyon tanıları yönünden tartışılmıştır. Özellikle uzun yıllardır alkol kullanımı olan bir hastanın tedavisinde tüm bu olası komplikasyonların göz önünde bulundurulması ve yoksunluk belirtilerinin etkili ve uygun bir şekilde tedavi edilmesi hayati önem taşımaktadır.

Kaynaklar

Eşel E. Alkol yoksunluğunun nörobiyolojisi: ödül ve strese cevap sistemlerindeki değişiklikler. Klinik Psikofarmakoloji Bülteni 2005;15: 31-44.

Coşkunol H, Çelikkol A. Alkol kullanım bozuklukları ve tedavisi. 2. Baskı, İzmir: Ege Psikiyatri Sürekli Yayınları, Cilt I, 1996: 157206.

Gallant D. Alcohol. Galanter M, Klebor HD. Textbook of Substance Abuse Treatment. American Psychiatry Press, 1998; 151-164.

Martin PR, Singleton CK, Hiller-Sturmhofel S. The role of thiamine deficiency in alcoholic brain disease. Alcohol Res Health 2003; 27: 134-142.

Schuckit MA. Alcohol-related disorders. Sadock BJ, Sadock VA. Comprehensive Textbook of Psychiatry. 7. baskı. Philadelphia: Lippincott Williams & Wilkins. Volume I. 2000; 953-971.

Kasahara H, Karasawa A, Ariyasu T, ve ark. Alcohol dementia and alcohol delirium in aged alcoholics. Psychiatry Clin Neurosci 1996; 50: 115-123.

Amerikan Psikiyatri Birliği (1994) Mental Bozuklukların Tanısal ve Sayımsal El Kitabı, dördüncü baskı (DSM-IV) (Çev.ed.: E Köroğlu) Hekimler Yayın Birliği, Ankara, 1995.

Dünya Sağlık Örgütü (1992) ICD-10 Ruhsal ve Davranışsal Bozukluklar Sınıflandırılması (Çev. ed.: MO Öztürk, B Uluğ, Çev.: F Çuhadaroğlu, İ Kaplan, G Özgen, MO Öztürk, M Rezaki, B Uluğ). Türkiye Sinir ve Ruh Sağlığı Derneği Yayını, Ankara 1993.

Satel SL, Kosten TR, Schuckit MA, Fischman MW. Should protracted withdrawal from drugs be included in DSM-IV? Am J Psychiatry 1993; 150: 695-704.

Valdez GR, Zorrilla EP, Roberts AJ, Koob GF. Antagonism of corticotropin-releasing factor attenuates the enhanced responsiveness to stress observed during protracted ethanol abstinence. Alcohol 2003; 29: 55-60.

Valdez GR, Roberts AJ, Chan K, ve ark. Increased ethanol self-administration and anxiety-like behavior during acute ethanol withdrawal and protracted abstinence: regulation by corticotropin-releasing factor. Alcohol Clin Exp Res 2002; 26:1494-1501.

Kiefer F, Andersohn F, Jahn H, ve ark. Involvement of plasma atrial natriuretic peptide in protracted alcohol withdrawal. Acta Psychiatr Scand 2002;105: 65-70.

Eşel E, Sofuoğlu S, Aslan SS, ve ark. Plasma levels of beta-endorphin, adrenocorticotrtopic hormone and cortisol during early and late alcohol withdrawal. Alcohol & Alcoholism 2001; 36: 572-576.

Yüksel N. Ruhsal Hastalıklar. 2. Baskı. Ankara: Çizgi Tıp Yayınevi San. ve Tic. Ltd. Şti. 2000: 496-560.

Patkar AA; Gopalakrishnan R, Naik CP, ve ark. Changes in plasma noradrenaline and serotonin levels and craving during alcohol withdrawal. Alcohol & Alcoholism 2003; 38: 224-231.

Uzbay İT, Erden BF. Attenuation of ethanol withdrawal signs by high doses of L-arginine in rats. Alcohol Alcohol. 2003; 38: 213-218.

Knapp DJ, Overstreet DH, Breese GR. Modulation of ethanol withdrawal-induced anxiety-like behavior during later withdrawals by treatment of early withdrawals with benzodiazepine/gamma-aminobutyric acid ligands. Alcohol Clin Exp Res. 2005, 29: 553563.

Martin PR, Singleton CK, Hiller-Sturmhofel S. The role of thiamine deficiency in alcoholic brain disease. Alcohol Res Health 2003;27(2):134-142.

Homewood J, Bond NW. Thiamin deficiency and Korsakoff’s syndrome: failure to find memory impairments following nonalcoholic Wernicke’s encephalopathy. Alcohol 1999; 19:75-84.

Arıkan Z. Kronik alkol kullanımına bağlı gelişen nörolojik komplikasyonlar. Işık E. Organik Psikiyatri. 1. baskı. Ankara: Tayf Matbaası, 1999: 433-456.

Farrel M, Howes S, Bebbington P ve ark. Nicotine, alcohol and drug dependence, and psychiatric comorbidity--results of a national household survey., Int Rev Psychiatry 2003;15:50-56.

KRONİK ALKOL KULLANIMINA BAĞLI UZAMIŞ YOKSUNLUK SENDROMU: BİR OLGU SUNUMU